NASA'nın Artemis görevi gecikirken, Çin, Ay hedefine ilerliyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

NASA'nın Artemis görevi gecikirken, Çin, Ay hedefine ilerliyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

Çin'in uzay ajansı, geçen hafta Ay'a iniş yapan uzay aracı denemesini erken gerçekleştirmesinin ardından yaptığı açıklamada, ülkenin 2030'a kadar Ay'a ayak basma planlarının testlerin programa uygun ilerlemesiyle yolunda gittiğini söyledi.

Asya devinin Ay'a astronot indirme takvimi, NASA'nın 2027'ye kadar ertelenen Artemis II mürettebatlı görevinin takviminin hâlâ gerisinde.

SCMP'nin haberine göre Çin uzay ajansı geçen hafta Mengzhou yeni nesil yeniden kullanılabilir uzay aracı prototipinin ve Lanyue ay yüzeyine iniş aracının başarılı bir şekilde denendiğini duyurdu ve bunların geliştirilmesinin "sorunsuz ilerlediğini" ekledi.

Uzay ajansı ilerleyen aylarda ülkenin üç aşamalı süper ağır roketi Uzun Yürüyüş 10'un yanı sıra Mengzhou uzay aracının da güvenlik ve güvenilirliğini test etmeyi planlıyor.

dcfgthy
Ay'a iniş aracı (CNSA)

Mengzhou'da iki modül var. Biri Dünya'ya dönecek, diğeriyse uzaydayken yaklaşık 6 astronottan oluşan mürettebata itiş gücü, güç ve yaşam desteği sağlayacak bir harcanabilir modül.

Çin İnsanlı Uzay Programı Ajansı (CMSA) Müdür Yardımcısı Lin Xiqiang, "Uzun Yürüyüş 10 ve Mengzhou uzay araçları planlandığı gibi prototip geliştirme ve test çalışmalarını yürütüyor" dedi.

Diğer yer testlerinde de uzay aracının fırlatma arızası durumunda mürettebatı güvenli bir yere götürmek için geliştirilen acil kaçış sistemleri değerlendirilecek.

Daha önceki raporlarda uzay ajansı, uzay aracının 2027-2028 civarında mürettebatlı uçuş kabiliyetine ulaşmasını beklediğini söylemişti.

CMSA Müdür Yardımcısı, "İnsanları planlandığı gibi Ay'a fırlatmak için sağlam bir temel oluşturmak üzere tüm testlerin başarıyla tamamlanmasını sağlamak adına çaba göstereceğiz" dedi.

Öte yandan NASA'nın Ay yüzeyine yönelik Artemis III mürettebatlı görevi bir dizi gecikmeyle karşı karşıya.

Hem Çin hem de Amerikan görevleri, üs kurmak için kritik bir kaynak olan su-buz açısından zengin olduğu düşünülen Ay'ın güney kutbuna yakın bir yere iniş yapmayı hedefliyor.

NASA aralık ayında, Orion uzay aracının ısı kalkanında sorunlar keşfedilmesinin ardından Ay'a ayak basma görevinin 2027 ortalarına erteleneceğini duyurmuştu.

Yapılan kapsamlı testler, uzay aracının ısı kalkanındaki malzemenin beklenenden farklı aşındığını ortaya koymuştu.

Orion, Dünya atmosferinden geçerken ısı kalkanının, yaklaşık 2 bin 760 santigrat derece sıcaklığa karşı mürettebata termal koruma sağlaması gerekiyordu.

Amerikan uzay ajansı, uzay aracının mürettebatı güvende tutabilmesini sağlamak için Orion'un yörüngesindeki değişiklikleri ve ısı kalkanındaki geliştirmeleri test ediyor.

NASA'nın Keşif Sistemleri Geliştirme Misyon Müdürlüğü'nden sorumlu yönetici yardımcısı Catherine Koerner, "Görev planlarımızda yapılan güncellemeler, Ay'daki hedeflerimize güvenli bir şekilde ulaşabilmemizi ve mürettebatlı Mars görevleri için gereken teknolojileri ve kabiliyetleri geliştirebilmemizi sağlama yolunda olumlu bir adım" dedi.

Independent Türkçe



WhatsApp yeni güncellemesini duyurdu

WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)
WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)
TT

WhatsApp yeni güncellemesini duyurdu

WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)
WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)

WhatsApp, diğer kullanıcıların izin almadan sohbetleri dışa aktarmasını veya görüntüyle medya dosyalarını indirmesini önlemek üzere tasarlanmış önemli bir yeni güncelleme duyurdu.

Hem bireysel sohbetlerde hem de gruplarda kullanılabilen Gelişmiş Sohbet Gizliliği ayarı, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik indirmesini engelleyecek.

Meta'ya ait, dünyanın en popüler mesajlaşma uygulaması olan platform, yeni özelliğin yaklaşık 3 milyar kullanıcısına "kimsenin, söylenenleri sohbet dışına taşıyamayacağına dair daha fazla güven" vermeyi amaçladığını ifade ediyor.

Son gizlilik aracı, önümüzdeki aylarda tüm kullanıcılara sunulacak ve gelecekteki güncellemelerde "daha da fazla koruma" planlanıyor.

Uçtan uca şifreleme gibi mevcut gizlilik özelliklerini temel alan bu özellik WhatsApp'ın, gizlilik savunucularının eleştirilerine yol açan yeni bir yapay zeka aracını tanıtmasının üzerinden sadece birkaç hafta geçmişken sonra çıktı.

WhatsApp, uygulama ekranında çok renkli bir daire olarak görünen Meta AI'ın "sorularınızı yanıtlamak, size bir şeyler öğretmek veya yeni fikirler üretmenize yardım etmek" için tasarlandığını belirtiyor.

Şirket, bunun "tamamen isteğe bağlı" olduğunu iddia ediyor ancak aracı uygulamadan kaldırmanın bir yolu yok. Bu durum aracın, Meta'nın yapay zeka modellerini eğitmek için insanlardan veri toplamak amacıyla kullanılabileceği endişesine yol açıyor.

Meta, sohbet botunun "sadece kullanıcıların onunla paylaştığı mesajları okuyabileceğini" ve kişisel sohbetlerdeki mesajları okuyamayacağını ifade ediyor fakat Birleşik Krallık Bilgi Komisyonu Ofisi (ICO), aracın benimsenme sürecini takip ediyor.

ICO, "İnsanların kişisel bilgileriyle yapay zeka modellerini eğitmek veya kullanmak isteyen kuruluşlar, tüm veri koruma yükümlülüklerine uymalı ve çocukların verilerini işlerken gerekli ek önlemleri almalı" ifadelerini kullanıyor.

WhatsApp'ın en son sürümünde mevcut olan yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği özelliği, sohbet adına ve ardından Gelişmiş Sohbet Gizliliği'ne tıklanarak etkinleştirilebilir.

WhatsApp, yeni güncellemeyi duyuran blog gönderisinde "WhatsApp grupları, giderek daha çok gerçek dünyadaki ağlarımızın uzantısı haline geliyor ve bazıları diğerlerinden çok daha yakın" diye belirtiyor.

Bu özelliğin, bir destek grubunda sağlık sorunları hakkında konuşmak veya sizin için önemli bir konu hakkında topluluğunuzu organize etmek gibi, herkesi yakından tanımadığınız ancak yine de hassas konuların konuşulduğu gruplarda en iyi şekilde kullanılacağını düşünüyoruz. 

Independent Türkçe