Edebiyat dünyası Milan Kundera’yı kaybetti

Kundera, sürgün, şiir ve edebiyat kariyerinden sonra ‘Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği’ adlı romanıyla tanındı.

Milan Kundera. (AFP)
Milan Kundera. (AFP)
TT

Edebiyat dünyası Milan Kundera’yı kaybetti

Milan Kundera. (AFP)
Milan Kundera. (AFP)

Edebiyat dünyasının önde gelen isimlerinden biri olan, ‘Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği’ adlı romanın sahibi Çekya asıllı Fransız yazar Milan Kundera 94 yaşında yaşamını yitirdi. Kundera’yı farklı kılan şey, 19’uncu yüzyıl romanından farklı yeni bir anlatı tarzını benimsemesi ve böylece 21’inci yüzyılın ilk yarısında çağdaşlarından farklı bir edebi kişiliğe ulaşmasıydı. Bunu başarmasına yardımcı olan, kapsamlı felsefi kültürü ve roman yapısının özüne dahil ettiği derinlemesine müzik bilgisiydi. Bu olağanüstü başarının bir sonucu olarak adı Nobel Edebiyat Ödülü adayları listesinde uzun yıllar yer aldı.

Kundera bir şair gibi yaşadı. Önceleri tanınmadı, ardından kısa öyküler yazmaya başladı. İlk kısa öykü koleksiyonu olan ‘Gülünesi Aşklar’ isimli eserini yayınladıktan sonra dikkat çekti. Vatandaşlık kazandığı Fransa’ya yerleştikten sonra romanı tamamen kendi dilinde yazmaya yöneldi ve ‘Yavaşlık’ adlı romanını Fransızca olarak yayınladı. Kundera’nın ünlü eserleri arasında Arapçaya çevrilen ‘Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği’, ‘Ölümsüzlük’, ‘Gülüşün ve Unutuşun Kitabı’ ve ‘Cehalet’ adlı romanı yer alıyor.

Kundera 1929’da Çek bir anne babanın çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Ludvik Kundera Brno’daki bir üniversitede müzikolog ve rektördü. Milan, piyano çalmayı babasından öğrendi ve daha sonra müzikoloji, sinema ve edebiyat okudu. 1952’de mezun oldu ve Prag Oyunculuk Sanatları Akademisi Sinema Fakültesi’nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. Bu yıllarda sırasında şiir, deneme ve oyun yayınladı. Çeşitli edebiyat dergilerinde yayın yaptı. 1948’de Komünist Partiye üye oldu ve bireysel eğilimlerinin gözlemlenmesi nedeniyle 1950’de partiden uzaklaştırıldı. 1970’te tekrar uzaklaştırılmadan önce 1956’da partiye döndü. 1953’te ilk şiirini yayınladı, Ancak Prag Baharı’na katılımı nedeniyle dikkat çekmedi. Kitapları piyasada yasaklandıktan sonra 1975’te Fransa’ya göç etmek zorunda kaldı ve Bretonya’daki (Fransa) Rennes Üniversitesi’nde yardımcı doçent olarak çalıştı. 1978’de Çekoslovak vatandaşlığının iptal edilmesinin ardından 1981’de Fransız vatandaşlığı aldı.



İnsanların bilinmeyen bir akrabası keşfedildi: Fındıkkıran adam

(Lazarus Kgasi)
(Lazarus Kgasi)
TT

İnsanların bilinmeyen bir akrabası keşfedildi: Fındıkkıran adam

(Lazarus Kgasi)
(Lazarus Kgasi)

1949'da Güney Afrika'daki bir mağarada keşfedilen 1,4 milyon yıllık çene fosilinin, insanların daha önce bilinmeyen bir akrabasına ait olduğu tespit edildi ve türe "fındıkkıran adam" adı verildi.

Araştırmacılar Swartkrans arkeolojik kazı alanında ortaya çıkarılan çene fosilinin, 1960'lardan beri Homo ergaster adlı eski bir insan türüne ait olduğuna inanıyordu.

Ancak çenenin ve bölgede bulunan diğer fosillerin yeni X ışını taramaları, sanal 3D modellerin oluşturulmasını sağlayarak soyu tükenmiş türlerin iç ve dış yapılarının daha iyi anlaşılmasını mümkün kıldı.

Journal of Human Evolution'da yayımlanan çalışmada detaylandırılan yeni bulgular, araştırmacıların çenenin aslında H. ergaster'e ait olmadığı sonucuna varmasına yol açtı.

Fosil, Paranthropus cinsinin, devasa boyutu ve muazzam azı dişleri nedeniyle "fındıkkıran adam" adı verilen yeni bir türüne ait.
 

sxcdfvgrthy
Çene fosilinin fotoğrafları (Lazarus Kgasi)

Araştırmacılar fosilin dentinini (diş minesinin altında dişin büyük kısmını oluşturan sert, yoğun, kemiksi doku) detaylı bir şekilde inceledikten sonra insanların diğer akrabalarınınkiyle karşılaştırdı.

Fosilin diş özelliklerinin, cinsin daha önce keşfedilen P. aethiopicus, P. boisei ve P. robustus diye bilinen örneklerinden farklı olduğunu buldular.

Araştırmacılar çalışmada, "Sonuçlar, SK 15'in H. ergaster varyasyonunun açıkça dışında kaldığını ve en çok Paranthropus morfolojisiyle uyumlu olduğunu gösteriyor" diye yazıyor.

Fosili, P. capensis adını verdikleri yeni keşfedilmiş bir tür kategorisine yerleştirdiler.

Bilim insanları şöyle diyor:

Kesin olmamakla birlikte SK 15'i, bu cinsin şu anda tanınan diğer üç türünden daha zarif bir Paranthropus türü olan Paranthropus capensis'e atfediyoruz.

Yeni bulunan tür "yüksek ihtimalle" 2 milyon yıl önce P. robustus'tan ayrıldı.

Bu, en az iki Paranthropus türünün (P. robustus ve P. capensis) 1,4 milyon yıl önce Güney Afrika bölgesinde aynı dönemde yaşamış ve muhtemelen çeşitli beslenme biçimlerine sahip farklı ekolojik nişlerde yaşamış olabileceği anlamına geliyor.

Araştırmacılar, Paranthropus cinsinin korunmuş örneklerinin incelenerek bunların arasında karışmış P. capensis fosillerinin aranması çağrısı yapıyor. Bilim insanları "Mevcut P. robustus örnek koleksiyonu arasına karışmış diğer P. capensis örneklerinin varlığı, özellikle Swartkrans'tan elde edilen fosil koleksiyonları gözden geçirilerek daha fazla test edilmeli" diyor.

Independent Türkçe