Kalp krizi geçirenler ölüme yakın deneyimler mi yaşıyor?

Kalp krizinden kurtulanların sayısı genelde çok az (Reuters)
Kalp krizinden kurtulanların sayısı genelde çok az (Reuters)
TT

Kalp krizi geçirenler ölüme yakın deneyimler mi yaşıyor?

Kalp krizinden kurtulanların sayısı genelde çok az (Reuters)
Kalp krizinden kurtulanların sayısı genelde çok az (Reuters)

Kalp krizinden kurtulanlarla ilgili yeni bir çalışmada, CPR uygulanan (suni solunum ve kalbin bulunduğu bölgeye el ile baskı uygulanması) kişilerin neredeyse yüzde 40’ının, bilinçsiz olduklarında bile anılar, rüya benzeri deneyimler veya bir tür algıya sahip oldukları öne sürüldü.

Dahası, bu kişiler hayata döndürülürken, bazen beyin dalgalarında, bir saate kadar bilinçli olduklarını gösteren aktivite işaretleri tespit edildi.

Şarku’l Avsat’ın NBC News’ten aktardığı habere göre, ABD ve İngiltere’den araştırmacılar, 25 hastanede kalp krizi resüsitasyonu uygulanan 567 kişiyi izledi. 

Hastaların yüzde 10’undan azı hayatta kaldı, çünkü kalp krizleri, doktorlar CPR yapmak için hazır olsalar bile genellikle ölümcül olabiliyor. 

Araştırmacılar, hayatta kalan 53 kişiden 28’iyle görüşebildi. 

Bunlardan 11’i, CPR uygulaması sırasında en azından bir miktar bilinçli olduklarını işaret eden anılara veya algılara sahip olduklarını bildirdi.

Araştırmacılar, ayrıca bazı hastalarda beyin oksijenini ve elektriksel aktiviteyi ölçtüler ve CPR sırasında bazı zihinsel işlevlere işaret eden gama, delta, teta, alfa ve beta dalgalarını buldular.

Bu dalgalar konsantrasyon, rüya görme, meditasyon, hafızayı geri getirme ve bilinçli algılama gibi daha yüksek bilişsel işlevlerle ilişkilidir.

rgth
Araştırmacılar bazı hastalarda beyindeki oksijeni ve elektriksel aktiviteyi ölçtüler (Reuters)

Araştırmaya göre bazı hastalar, yaşadıkları bu farkındalığın, etraflarında bir şeyler olduğuna dair belli belirsiz bir duygu olduğunu belirtti.

Ancak araştırmaya katılan bazı hastalar, araştırmacıların ‘ölüme yakın deneyim’ olarak adlandırdığı durumu bildirdi.

Hastaların bildirdiği en dikkat çekici deneyimler arasında tüm hayatlarının bir zaman çizelgesini görmek, unuttukları bazı olayları hatırlamak ve kendilerini en güvende hissettikleri yerlerde olmak yer alıyor.

Birçok hasta CPR prosedürlerini, doktorların seslerini ve vücut ağrılarını hissettiğini hatırlarken, diğerleri polis tarafından kovalanmak veya yağmurlu sokaklarda koşmak gibi rüya benzeri deneyimler yaşadıklarını anlattı.

cd
Birçok hasta kalp resüsitasyon prosedürlerini hatırladı (Reuters)

Hayatta kalanlardan bazılarının bir ışık, bir tünel veya bir aile üyesi görmek veya sevgi, huzur ve barış gibi yoğun duygular hissetmek gibi olumlu anıları vardı. 

Ancak diğerleri, bedenden ayrılma hissine sahipti ve öldüklerinin farkına vardılar ya da canavarlar ya da kimliği belirsiz kişiler gördüklerini söyledi. 

Çalışmanın baş yazarı ve NYU Langone Health’de profesör olan Dr. Sam Parnia şunları söyledi;

“Kalp krizinden daha tehlikeli bir şey olamaz, çünkü buna maruz kalanlar kelimenin tam anlamıyla yaşamla ölüm arasında gidip geliyorlar, derin bir komaya giriyor ve bize fiziksel olarak hiçbir tepki vermiyorlar. Çalışmamızda gösterebildiğimiz şey, insanların yüzde 40’a kadarının, doktorlar onları hayata döndürmeye çalışırken aslında bir dereceye kadar bilinçli oldukları algısına sahip olduğudur.”

Kalp krizinde kalp, koordine olmayan kasılmalarla titrer ve beyin de dahil olmak üzere vücudun her yerine giden kan akışı durur. Kalp krizi geçiren bir kişi her zaman bilinçsizdir.

CPR, bir kişiyi, bir defibrilatör veya otomatik harici defibrilatör veya AED ile kalp normal ritmine geri dönene kadar hayatta tutmanın tek yoludur. 



İdrara çıkma sıklığı, sağlığınıza dair ne söylüyor?

Alkol, çay ve kahve tüketimi daha sık tuvalete gitmenize sebep olabilir (Unsplash)
Alkol, çay ve kahve tüketimi daha sık tuvalete gitmenize sebep olabilir (Unsplash)
TT

İdrara çıkma sıklığı, sağlığınıza dair ne söylüyor?

Alkol, çay ve kahve tüketimi daha sık tuvalete gitmenize sebep olabilir (Unsplash)
Alkol, çay ve kahve tüketimi daha sık tuvalete gitmenize sebep olabilir (Unsplash)

Dışkının pek çok hastalığa dair bilgi verdiği biliniyor. Hatta dışkı nakli aracılığıyla yaşlanma belirtilerini tersine çevirmeyi amaçlayan araştırmalar da mevcut.

Peki ya idrara çıkma sıklığı sağlığa dair ne söylüyor?

CNN'e konuşan uzmanlar bu konunun da dikkate alınması gerektiğini vurguluyor. 

ABD'deki Orlando Sağlık Merkezi'nden ürolog Jamin Brahmbhatt, sağlıklı insanların çoğunun günde 6-8 defa işediğini belirtiyor:

Çoğu kişi için 3-4 saatte bir çiş yapmak makul. Geceleri ideal durum ya bir kere kalkmak ya da hiç tuvalete gitmemektir. Sık uyanıyorsanız bu bir sıkıntıya işaret ediyor olabilir.

Doktor Brahmbhatt, çok fazla sıvı tüketen kişilerin günde 10 kere tuvalete gitmesinin de normal olduğunu sözlerine ekliyor:

Açıkçası her birey biraz farklıdır. O yüzden herkese uygun sihirli bir rakam yok. Eğer hava sıcaksa ve çok terliyorsanız daha az işeyebilirsiniz. Önemli olan kendi normalinizi bilmeniz. Bir anda tuvalete çok daha fazla ya da çok az gitmeye başladıysanız bunu kontrol etmeniz gerekebilir. Özellikle de hayat kalitenizi etkiliyorsa…

Dr. David Shusterman daha çok su içmesi gereken hamilelerin daha sık tuvalete gitmesinin normal olduğunu işaret etti.

İdrara çok sık çıkmak aşırı aktif mesane sendromu, diyabet, idrar yolu enfeksiyonu ya da ilaçlardan kaynaklanıyor olabilir. 

Dr. Jason Kim ise insanların sinir sisteminin sidik kesesi, idrar yolları ve beyni de kapsadığını ve bunlar arasındaki etkileşimle işendiğini hatırlattı. 

Stres ve kaygının yanı sıra inme, omurilik yaralanmaları, MS, Parkinson gibi hastalıkların da idrara çok sık çıkmaya neden olabildiğini söyledi. 

Kim, menopoz gibi hormonal olayları da sebepler arasında saydı.

Bir de çok az idrara çıkanlar var. Ürologlar böbrek taşı oluşumu, az sıvı tüketmek ya da yalnızca kendinizi tutmak gibi etkenlerin sağlığa ciddi zarar verebileceğini belirtiyor.

Uzmanlar tüm bu durumlardan muaf olmanıza rağmen tuvalete çok sık ya da çok az gidiyorsanız bir ürologa görünmenizi tavsiye ederken tıp külliyatında pek çok çözümün barındığını vurguluyor. 

Independent Türkçe, CNN, Daily Jang