Uzmanlara göre tam 3 milyar yaşında: 668 kilometre derinlikten gelen mavi elmas, eşsiz özelliğiyle şaşırttı

Yeni işlenen mavi taş, elmasın oluşumu ve dağılımına dair daha fazla bilgi sağlayabilir (Okavango Elmas Şirketi)
Yeni işlenen mavi taş, elmasın oluşumu ve dağılımına dair daha fazla bilgi sağlayabilir (Okavango Elmas Şirketi)
TT

Uzmanlara göre tam 3 milyar yaşında: 668 kilometre derinlikten gelen mavi elmas, eşsiz özelliğiyle şaşırttı

Yeni işlenen mavi taş, elmasın oluşumu ve dağılımına dair daha fazla bilgi sağlayabilir (Okavango Elmas Şirketi)
Yeni işlenen mavi taş, elmasın oluşumu ve dağılımına dair daha fazla bilgi sağlayabilir (Okavango Elmas Şirketi)

20,46 karatlık oval şekilli mavi elmas, son derece ender bulunmasıyla araştırmacıları şaşırtıyor.

"Okavango Mavi Elmas" adı verilen bu değerli taş, Botsvana'daki Orapa madeninde keşfedildi ve merak uyandırıcı gök mavisi rengiyle Dünya'nın derinliklerine dair birçok sır barındırıyor.

Botsvana hükümetine ait Okavango Elmas Şirketi'nden Marcus ter Haar, "Elması gördüğümüz ilk anda çok özel bir şeye sahip olduğumuzu anladık" diyor.

"20 karatlık cilalı elması inceleyen herkes, onun daha önce gördükleri hiçbir mavi taşa benzemeyen benzersiz rengine hayran kaldı" ifadelerini kullanan şirket yetkilisi, bu elması "hayatta bir kez bulunabilecek bir şey" diye niteledi.

Popüler bilim sitesi PopSci'ye göre elmasın yerin yaklaşık 668 kilometre altından geldiği düşünülüyor.

Bu derinlikte çok miktarda bor yok. Ancak yine de Okavango elması önemli miktarda bor içeriyor. Hatta bu elmastaki bor miktarı azottan bile fazla. Azot, elmaslarda sık rastlanan bir element.

Okavango, eşsiz rengini büyük ölçüde okyanusa borçlu. Zira tektonik plakaların çarpışması sonucu Dünya'nın çok derinlerine inen elmas malzemesinin okyanustan da bor aldığı düşünülüyor.

Tüm bu süreç, üç milyar yıl önce meydana geldi. Okavango mavi elması gibi nadir ve tuhaf taşlar sayesinde söz konusu tektonik süreçlere dair daha fazla bilgi edinmek mümkün hale geliyor.

Elmas ilk çıkarıldığında, yani işlenmeden önce 41,11 karattı. İşlendikten sonra taşa "Fantastik Derin Mavi" adı verildi.

Kendine has rengi olan taşlar dünya genelinde yalnızca belirli madenlerde ortaya çıkıyor. Bunun nedeni, söz konusu taşlara renk veren ortak jeolojik süreçler.

Elmaslar genellikle karbon atomlarının birleşiminden dolayı şeffaf oluyor. Ancak saflıkları bozulduğunda farklı renkler alabiliyor.

Renkli elmaslar gezegende çıkarılan taşların yaklaşık yüzde 0,01'ini oluşturuyor.

Mavi, pembe, yeşil, mor, turuncu ve kırmızı taşlar en nadir olanlar. Sarı ve kahverengi elmaslarsa biraz daha yaygın görülüyor.

Örneğin dünyanın en pahalı elması unvanlı taşın rengi pembe. O da Okavango elmasıyla aynı bölgeden geliyor.

 

Independent Türkçe, IFL Science, Popular Science



Merakla beklenen yeni uyarlamaya ilk tepkiler: Büyüleyici

Maia Kealoha, Billy Magnussen ve Hannah Waddingham'ın başrolleri paylaştığı film, 23 Mayıs'ta izleyiciyle buluşacak (Walt Disney Studios Motion Pictures)
Maia Kealoha, Billy Magnussen ve Hannah Waddingham'ın başrolleri paylaştığı film, 23 Mayıs'ta izleyiciyle buluşacak (Walt Disney Studios Motion Pictures)
TT

Merakla beklenen yeni uyarlamaya ilk tepkiler: Büyüleyici

Maia Kealoha, Billy Magnussen ve Hannah Waddingham'ın başrolleri paylaştığı film, 23 Mayıs'ta izleyiciyle buluşacak (Walt Disney Studios Motion Pictures)
Maia Kealoha, Billy Magnussen ve Hannah Waddingham'ın başrolleri paylaştığı film, 23 Mayıs'ta izleyiciyle buluşacak (Walt Disney Studios Motion Pictures)

Disney'in son canlı çekim uyarlaması Lilo ve Stiç (Lilo & Stitch), basına özel gösterimlerde izleyicilerle buluştu. Filme dair ilk tepkilerse son derece olumlu.

Eleştirmen Wendy Lee Szany, X hesabında yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı: 

Lilo ve Stiç, bugüne kadarki en iyi Disney canlı çekim uyarlaması. Stiç'i beyazperdede bu haliyle görmek tarifsiz bir nostalji yaşattı. Bol bol kahkaha ve sıcacık anlar var. Film, aslının izinden giderken yeni tatlar da katmayı başarmış.

Gazeteci Laura Sirikul ise filmi şu sözlerle değerlendirdi: 

Lilo ve Stiç sıcacık bir yapım olmuş ve ilk filme Lilo ve Nani karakterleri üzerinden daha fazla derinlik kazandırmış. Maia Kealoha gerçek bir yıldız! Stitch'in tasarımı harika. 23 yıl sonra animasyonla canlı çekimin bu kadar başarılı harmanlanabileceğini hayal bile etmezdim. Gerçekten büyüleyici ve çok tatlıydı.

Filmi erkenden izleme fırsatı bulan isimlerden biri olan Eric Goldman, bazı yan karakterlerin yeterince işlenmediğini belirtse de yeni versiyonun, aslının güçlü duygusal yapısını koruduğunu vurguladı: 

Bazı yan karakterler arka planda kalsa da, Lilo ve Stiç 2025, ilk filmin güçlü duygusal çekirdeğini muhafaza ediyor. Özellikle Lilo ve Nani arasındaki bağ daha ön planda. Bazı Disney uyarlamalarında eksik olan o samimi ruh burada fazlasıyla var.

The Direct yazarlarından Russ Milheim ise Stiç'in CGI uyarlamasını ve oyuncu kadrosunu övdü: 

Lilo ve Stiç'i izlemek büyük keyifti. Stiç'in canlı çekim hali kesinlikle beklentileri karşılıyor. Oyuncu kadrosu harika; özellikle Sydney Agudong'un Nani'si ve Maia Kealoha'nın Lilo'su etkileyici. Aralarındaki ilişki filmin en güçlü yanı. Disney'in en başarılı canlı çekim uyarlamalarından biri olmuş.

2002'de vizyona giren ilk Lilo ve Stiç, Disney'in 2000'lerde çektiği animasyon filmini canlı çekim formatına uyarladığı son proje. Her iki film de Hawaiili yalnız bir kız çocuğu olan Lilo'nun, Stiç adını verdiği sevimli ve yaramaz bir uzaylıyla kurduğu bağı konu alıyor. Lilo ve ablası Nani, Stiç'e aile olmanın anlamını öğretiyor.

2002 yapımı Lilo ve Stiç, 80 milyon dolarlık bütçesine karşılık dünya genelinde 273 milyon dolar hasılat elde ederek gişede büyük başarı yakalamıştı. En İyi Animasyon Film dalında Oscar adaylığı kazanan film, ödülü büyük usta Hayao Miyazaki'nin klasiği Ruhların Kaçışı'na (Spirited Away) kaptırmıştı. Stiç'in çocuklar arasında büyük ilgi görmesi sayesinde devam filmleri, televizyon dizileri ve video oyunları da yapılmıştı.

Filmin yönetmen koltuğunda ödüllü animasyon Ayakkabılı Deniz Kabuğu Marcel'le (Marcel the Shell with Shoes On) tanınan 43 yaşındaki yönetmen Dean Fleischer Camp oturuyor.

Independent Türkçe, Variety, The Direct