Britanya'nın "en yalnız koyunu" iki yılın ardından kurtarıldı

İki yılı aşkın süredir Cromarty Firth uçurumunun eteklerinde mahsur kalan, Britanya'nın en yalnız koyunu Fiona'yı kurtarmak için başlatılan imza kampanyası 52 binden fazla imzaya ulaşmıştı

(İskoçya Hayvanlara Karşu Zulmü Önleme Derneği)
(İskoçya Hayvanlara Karşu Zulmü Önleme Derneği)
TT

Britanya'nın "en yalnız koyunu" iki yılın ardından kurtarıldı

(İskoçya Hayvanlara Karşu Zulmü Önleme Derneği)
(İskoçya Hayvanlara Karşu Zulmü Önleme Derneği)

"Britanya'nın en yalnız koyunu" diye adlandırılan mahsur kalmış bir koyun, yaklaşık iki yıl boyunca İskoçya'nın ücra bir kıyısında kaldıktan sonra kurtarıldı.

Hayvan refahı için çalışan yardım kuruluşları, artık Fiona adı verilen hayvanı kurtarmak için yapılacak herhangi bir operasyonun "son derece karmaşık" olacağı uyarısında bulunmuştu.

Öte yandan bir grup çiftçi eski yöntemleri kullanarak Fiona'yı kurtarmak için inisiyatif aldı. Ayrshire'da koyun kırkıcı olan Cammy Wilson, dişi koyunun sıkıntılı durumuyla ilgili medyada çıkan haberleri gördükten sonra bir kurtarma operasyonu düzenledi.

BBC'nin Landward adlı programında sunuculuk yapan Wilson, kendi zamanından ayırarak görevi 4 kişiyle birlikte organize etti. Ekip, iş makineleri kullanarak Fiona'yı dik bir yamaçtan yukarı taşıdı.

Kurtarma operasyonunda Wilson'a Graeme Parker, Als Couzens, Ally Williamson ve James Parker adlı diğer çiftçiler eşlik etti.

İkisi vinci kontrol etmek için tepede kalırken, Fiona'ya ulaşmak için uçurumdan 250 metre aşağı indirilen diğer üç kişi koyunu bir mağarada buldu.

Facebook'ta paylaşılan bir videoda Wilson şöyle dedi:

Son derece iyi durumda. Kondisyon skoru 4,5 civarında, aşırı kilolu; onu o yamaçtan yukarı taşımak zahmetli bir işti.

Wilson, BBC News'a verdiği röportajda görevin ne kadar riskli olabileceğine değindi:

Kahraman olmamızla aptal olmamız arasındaki tek fark ayağımızın kayıp kaymaması.

Kurtarma görevi çağrısında bulunan imza kampanyası 52 binden fazla imzaya ulaşırken Wilson, kararlılığının kısmen internette gördüğü yanlış bilgilerden kaynaklandığını bildirdi.

Wilson, Fiona'nın ayrı düştüğü sürünün çiftçisine yönelik haksız yorumların kendisini bu görevi organize etmeye ittiğini söyledi. Wilson "Birileri onun arazisine gelmeye başlamıştı ve bu adil değildi" dedi.

Tüyleri yerlere kadar uzanan Fiona kırkılacak ama bunun dışında "fiziksel durumunun iyi" olduğu söyleniyor​​​​​​​ (AP)
Tüyleri yerlere kadar uzanan Fiona kırkılacak ama bunun dışında "fiziksel durumunun iyi" olduğu söyleniyor (AP)

Sürü hayvanları olan koyunlar tek başına hayatta kalabilse de bilim insanlarına göre kendi türlerinden diğer hayvanların arasında daha iyi gelişiyorlar.

İskoçya'nın Hayvanlara Karşu Zulmü Önleme Derneği (SPCA), dişi koyunun bir süredir uçurumun dibinde mahsur kaldığını bilse de onu kurtarmak için güvenli bir yol bulamadığını belirtti.

Yardım kuruluşunun bir sözcüsü BBC'ye "Tırmanma uzmanlığına sahip bir grup kişinin mahsur kalan koyunu kurtarmak için aşağıya inmeye çalıştığından haberdar olduktan sonra İskoçya SPCA'sı bu sabah yamaçta hazır bulundu" dedi.

Denetçimiz, ekibin başarıyla yukarı çıkardığı dişi koyunu muayene etti. Neyse ki koyunun fiziksel durumu iyi, sadece kırkılması gerekiyor. Artık dinlenip iyileşmesi için İskoçya'da uzman ekiplerin bulunduğu bir eve götürülecek.

Independent Türkçe



Uzmanlar daha iyi uyumanın yolunu açıkladı: Neredeyse herkeste işe yarıyor

Bilim insanları düzenli egzersizin, insomniadan muzdarip kişilere yardım edebileceğini söylüyor (Pexels)
Bilim insanları düzenli egzersizin, insomniadan muzdarip kişilere yardım edebileceğini söylüyor (Pexels)
TT

Uzmanlar daha iyi uyumanın yolunu açıkladı: Neredeyse herkeste işe yarıyor

Bilim insanları düzenli egzersizin, insomniadan muzdarip kişilere yardım edebileceğini söylüyor (Pexels)
Bilim insanları düzenli egzersizin, insomniadan muzdarip kişilere yardım edebileceğini söylüyor (Pexels)

Kaliteli gece uykusu, beden ve zihin sağlığını korumanın olmazsa olmazları arasında yer alıyor.

Fakat uykuya dalmak veya geceyi uyanmadan geçirmek bazıları için zor olabiliyor. Düzenli bir şekilde kaliteli uyku çekmemek, yorgun hissetmenin ötesinde bağışıklık sisteminin zayıflaması, kilo alma veya ruh sağlığının bozulması gibi etkiler yaratabiliyor.

İyi bir uyku çekmek isteyenlere, akşam sıcak bir duş almak veya uykudan önce telefon veya televizyondan bir şeyler izlememek gibi çeşitli tavsiyeler veriliyor. 

Ancak uzmanlar özellikle bir yöntemin öne çıktığını söylüyor: Egzersiz yapmak. 

Uyku kalitesi üzerine yapılan onlarca çalışmayı inceleyen 2015 tarihli bir makaleye göre hem düzenli hem de kısa süreli egzersiz daha iyi bir uyku çekmeyi sağlıyor.

Uzmanlar ayrıca düzenli aerobik egzersiz yapmanın, daha hızlı uykuya dalma, gece daha az uyanma ve ertesi gün daha dinlenmiş hissetmeye katkı sağladığını söylüyor.

Vücuttaki büyük kas gruplarını kullanan ritmik fiziksel aktiviteleri ifade eden aerobik egzersize, yürüyüş, bisiklete binme ve yüzme örnek verilebilir. 

Gün içinde 30 dakika bile bu türden bir egzersiz yapmak uyku kalitesini artıyor. Ancak araştırmalar, düzenli fiziksel aktivitelerin daha büyük bir etki yarattığını gösteriyor.

Ağırlık kaldırma gibi güç antrenmanlarının uyku kalitesiyle ilişkisine dair daha az araştırma mevcut. Fakat yine de bu türden egzersizlerin de uykuya dalma ve iyi bir uyku çekmeye yardımcı olduğu tahmin ediliyor. 

Bilim insanları egzersizin uyku kalitesini tam olarak nasıl artırdığını bilmiyor. Fakat bazı güçlü tahminleri var. 

İnsan vücudu günlük biyolojik döngüsü kapsamında genellikle akşamları, yorgun hissetmeye yol açan melatonin adlı bir hormon salgılıyor. Spor yapınca bu hormonun daha erken salındığı ve bu nedenle egzersizin uykuya dalmayı kolaylaştırdığı düşünülüyor.

Egzersiz ayıca çekirdek vücut sıcaklığını da yükseltiyor ve bittikten sonra bu sıcaklık tekrar normale dönüyor. Uzmanlar çekirdek vücut sıcaklığındaki düşüşün uykuya dalmaya katkı sağladığını söylüyor. 

Bunların yanı sıra özellikle düzenli spor yapmanın depresyon ve anksiyeteye iyi gelmesi üzerinde duruluyor. Egzersizin ruh sağlığı üzerindeki olumlu etkisi, uykuya dalmayı kolaylaştırıyor olabilir. 

Birleşik Krallık'taki Nottingham Trent Üniversitesi Egzersiz, Beslenme ve Sağlık bölümünden öğretim üyesi Emma Sweeney, Conversation için kaleme aldığı yazıda şöyle diyor:

Günde sadece 30-60 dakika egzersiz, uykuya daha hızlı dalmanıza, gece boyunca uykuda kalmanıza ve ertesi sabah daha dinlenmiş hissederek uyanmanıza katkı sağlayabilir.

Sweeney düzenli egzersizin daha iyi bir etki yaratacağını da belirtiyor. 

Independent Türkçe, Conversation, Healthline, Cleveland Clinic, National Library of Medicine