Britanya'nın "en yalnız koyunu" iki yılın ardından kurtarıldı

İki yılı aşkın süredir Cromarty Firth uçurumunun eteklerinde mahsur kalan, Britanya'nın en yalnız koyunu Fiona'yı kurtarmak için başlatılan imza kampanyası 52 binden fazla imzaya ulaşmıştı

(İskoçya Hayvanlara Karşu Zulmü Önleme Derneği)
(İskoçya Hayvanlara Karşu Zulmü Önleme Derneği)
TT

Britanya'nın "en yalnız koyunu" iki yılın ardından kurtarıldı

(İskoçya Hayvanlara Karşu Zulmü Önleme Derneği)
(İskoçya Hayvanlara Karşu Zulmü Önleme Derneği)

"Britanya'nın en yalnız koyunu" diye adlandırılan mahsur kalmış bir koyun, yaklaşık iki yıl boyunca İskoçya'nın ücra bir kıyısında kaldıktan sonra kurtarıldı.

Hayvan refahı için çalışan yardım kuruluşları, artık Fiona adı verilen hayvanı kurtarmak için yapılacak herhangi bir operasyonun "son derece karmaşık" olacağı uyarısında bulunmuştu.

Öte yandan bir grup çiftçi eski yöntemleri kullanarak Fiona'yı kurtarmak için inisiyatif aldı. Ayrshire'da koyun kırkıcı olan Cammy Wilson, dişi koyunun sıkıntılı durumuyla ilgili medyada çıkan haberleri gördükten sonra bir kurtarma operasyonu düzenledi.

BBC'nin Landward adlı programında sunuculuk yapan Wilson, kendi zamanından ayırarak görevi 4 kişiyle birlikte organize etti. Ekip, iş makineleri kullanarak Fiona'yı dik bir yamaçtan yukarı taşıdı.

Kurtarma operasyonunda Wilson'a Graeme Parker, Als Couzens, Ally Williamson ve James Parker adlı diğer çiftçiler eşlik etti.

İkisi vinci kontrol etmek için tepede kalırken, Fiona'ya ulaşmak için uçurumdan 250 metre aşağı indirilen diğer üç kişi koyunu bir mağarada buldu.

Facebook'ta paylaşılan bir videoda Wilson şöyle dedi:

Son derece iyi durumda. Kondisyon skoru 4,5 civarında, aşırı kilolu; onu o yamaçtan yukarı taşımak zahmetli bir işti.

Wilson, BBC News'a verdiği röportajda görevin ne kadar riskli olabileceğine değindi:

Kahraman olmamızla aptal olmamız arasındaki tek fark ayağımızın kayıp kaymaması.

Kurtarma görevi çağrısında bulunan imza kampanyası 52 binden fazla imzaya ulaşırken Wilson, kararlılığının kısmen internette gördüğü yanlış bilgilerden kaynaklandığını bildirdi.

Wilson, Fiona'nın ayrı düştüğü sürünün çiftçisine yönelik haksız yorumların kendisini bu görevi organize etmeye ittiğini söyledi. Wilson "Birileri onun arazisine gelmeye başlamıştı ve bu adil değildi" dedi.

Tüyleri yerlere kadar uzanan Fiona kırkılacak ama bunun dışında "fiziksel durumunun iyi" olduğu söyleniyor​​​​​​​ (AP)
Tüyleri yerlere kadar uzanan Fiona kırkılacak ama bunun dışında "fiziksel durumunun iyi" olduğu söyleniyor (AP)

Sürü hayvanları olan koyunlar tek başına hayatta kalabilse de bilim insanlarına göre kendi türlerinden diğer hayvanların arasında daha iyi gelişiyorlar.

İskoçya'nın Hayvanlara Karşu Zulmü Önleme Derneği (SPCA), dişi koyunun bir süredir uçurumun dibinde mahsur kaldığını bilse de onu kurtarmak için güvenli bir yol bulamadığını belirtti.

Yardım kuruluşunun bir sözcüsü BBC'ye "Tırmanma uzmanlığına sahip bir grup kişinin mahsur kalan koyunu kurtarmak için aşağıya inmeye çalıştığından haberdar olduktan sonra İskoçya SPCA'sı bu sabah yamaçta hazır bulundu" dedi.

Denetçimiz, ekibin başarıyla yukarı çıkardığı dişi koyunu muayene etti. Neyse ki koyunun fiziksel durumu iyi, sadece kırkılması gerekiyor. Artık dinlenip iyileşmesi için İskoçya'da uzman ekiplerin bulunduğu bir eve götürülecek.

Independent Türkçe



Eşi görülmemiş büyüklükte kara delik jeti bulundu: Samanyolu'nun 140 katı

Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
TT

Eşi görülmemiş büyüklükte kara delik jeti bulundu: Samanyolu'nun 140 katı

Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)

Bilim insanları bugüne kadar görülen en büyük kara delik jeti çiftini buldu.

İkili, evrende 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor. Bu da üst üste yığılmış yaklaşık 140 tane Samanyolu Galaksisi'nin uzunluğuna denk geliyor.

Bu tür jetler, süper kütleli kara deliklerden püsküren muazzam miktarda radyasyon ve parçacık patlamalarını ifade ediyor. Milyonlarca yıl sürebilen bu jetler, maddenin uzaydaki akışını değiştirirken kozmosu yeniden şekillendiriyor ve toplam çıktısı trilyonlarca Güneş'e eş değer patlamalar yaşıyor.

Samanyolu jetleri, evrende bir galaksi tarafından üretilen en büyük oluşumlardır. Ancak yeni bulunan ikili, daha önce gördüklerimizden bile daha büyük; önceki gözlemler sadece 16 milyon ışık yılı kadar bir boyuta ulaşabileceklerini gösteriyordu.

Önceki rekor sahibi Alcyoneus adlı bir jet sistemiydi. Aynı ekip tarafından 2022'de bulunmuştu fakat uzunluğu sadece 100 Samanyolu kadardı.

Gökbilimciler jetlere Yunan mitolojisindeki bir deve ithafen Porphyrion (Porfirion) adını verdi. Evrenin sadece 6,3 milyar yaşında, yani bugünkü yaşının yarısından daha genç olduğu bir mesafede tespit edildiler.

Aynı araştırma, bu türden keşfedilmeyi bekleyen daha birçok mega yapının olabileceğini de öne sürüyor. Bilim insanları halihazırda toplam 10 binden fazlasını buldu.

Yeni makalenin başyazarı Martijn Oei, "Dev jetleri ilk bulduğumuzda epey şaşırdık" diyor. 

Bu kadar çok oldukları hakkında hiçbir fikrimiz yoktu.

Ayrıca jet sistemleri, galaksilerin oluşumuna fark etmediğimiz şekillerde katkı sunuyor gibi görünüyor. Evrenin daha erken bir döneminde, galaksiler arasındaki bağlantıların bugünkünden daha yakın olduğu bir zamanda var olan Porphyrion, "kozmik ağın" daha da geniş bir alanına ulaşıyordu.

Caltech'te astronomi ve veri bilimi profesörü olan, çalışmanın ortak yazarı George Djorgovski, "Gökbilimciler, galaksilerle onların merkezindeki kara deliklerin birlikte evrimleştiğini düşünüyor ve bunun kilit önemdeki bir yönü, jetlerin yaydığı muazzam miktarda enerjinin, ev sahibi galaksilerin ve yakınlardaki diğer galaksilerin büyümesini etkileyebilmesi" ifadelerini kullanıyor.

Bu keşif, etkilerinin düşündüğümüzden çok daha öteye uzanabileceğini gösteriyor.

Bulgular, hakemli dergi Nature'da yayımlanan "Black hole jets on the scale of the cosmic web" (Kozmik ağ ölçeğinde kara delik jetleri) başlıklı yeni bir makalede aktarılıyor.

Independent Türkçe