Sosyal etkileşim hafıza kaybının önlenmesine katkıda bulunuyor

Yaşlı kesim, hafıza kaybı açısından daha fazla risk altında. (Oregon Health & Science University)
Yaşlı kesim, hafıza kaybı açısından daha fazla risk altında. (Oregon Health & Science University)
TT

Sosyal etkileşim hafıza kaybının önlenmesine katkıda bulunuyor

Yaşlı kesim, hafıza kaybı açısından daha fazla risk altında. (Oregon Health & Science University)
Yaşlı kesim, hafıza kaybı açısından daha fazla risk altında. (Oregon Health & Science University)

ABD’de yapılan bir çalışma, yaşlıların aktivitelerini ve sosyal katılımlarını sürdürdüklerinde ve kan basıncı ve diyabetlerini kontrol ettiklerinde bilişsel testlerde iyileşme gösterdiklerini ortaya koydu.

Kaliforniya Üniversitesi'nden araştırmacılar, sağlık ve yaşam tarzındaki bu kişisel değişikliklerin, hastalığa en duyarlı olan yaşlı insanlarda Alzheimer ile ilişkili hafıza kaybını geciktirebileceğini ve hatta önleyebileceğini gösterdi.

Hafıza kaybı Alzheimer'ın ana belirtisi, başlangıçta son dönemdeki olayları veya konuşmaları hatırlamada zorluk şeklinde ortaya çıkıyor. Hastalık ilerledikçe hafıza bozuluyor ve düşünme güçlüğü, davranışsal ve sosyal becerilerde gerileme gibi diğer belirtiler görülüyor.

Pazartesi günü JAMA IM dergisinde yayınlanan iki yıllık çalışmada, yarısı kontrolsüz diyabet gibi Alzheimer hastalığına yakalanma riskini artırdığına inanılan faktörler konusunda, sağlıklarını ve yaşam tarzlarını iyileştirmek için kişisel yardım alan 172 katılımcıda bilişsel sonuçlar, fiziksel hareketsizlik, risk faktörleri ve yaşam kalitesi karşılaştırıldı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre 70 ila 89 yaş arasındaki katılımcılar demans için sekiz risk faktöründen en az ikisine sahipti: Fiziksel hareketsizlik, kontrolsüz yüksek tansiyon, kontrolsüz diyabet, yetersiz uyku, bilişsel gerileme riskiyle ilişkili reçeteli ilaç kullanımı, yüksek depresif belirtiler, sosyal izolasyon ve sigara kullanımı.

Çalışmaya katılanlar belirli risk faktörlerini azaltmak için bir programın uygulanmasını denetlemek üzere bir hemşire ve bir sağlık koçuyla bir araya geldi.

Katılımcılar, birkaç ayda bir hedeflerini gözden geçirmek üzere eğitim seansları aldılar. Bu hedefler arasında yüksek tansiyon ve kan şekerini takip etmek, her gün yürümek ve hayır kurumları, spor faaliyetleri ve kültürel etkinlikler gibi sosyal faaliyetlere katılmak yer aldı. Bu, sosyal konulara dikkat etmek ve toplum üzerinde olumlu bir etki yaratmak için çabalamak anlamına geliyordu.

Araştırmacılar, eğitime katılmayan gruba kıyasla katılımcıların bilişsel test sonuçlarında yüzde 74'e ulaşan oranlarda iyileşme yaşadıklarını tespit etti. Ayrıca çalışmalarının çok disiplinli bir metodolojik deney kapsamında gerçekleştirildiğini vurguladılar. Sağlık müdahalelerinin ve yaşam tarzı değişikliklerinin Açıklamada Alzheimer hastalığı risklerini azaltmadaki etkilerini izlemek için, riskleri azaltmaya odaklanan bu programların, yan etkilerinin kapsamlı bir şekilde izlenmesini gerektiren hastalık karşıtı ilaçların aksine pahalı olmadığına da dikkat çektiler.

Araştırmacılar bunun yanı sıra gelecekte, Alzheimer hastalığı ve demans tedavisinin, risk azaltma programları ve hastalık mekanizmalarını zayıflatmayı amaçlayan spesifik ilaçların bir kombinasyonuna odaklanacağını umduklarını ifade ettiler.



Yıldız aktris: Bana iki kat para ödemeliydiler

Çocukken yıldız olan Lindsay Lohan, 20'li yaşlarında magazin basınına pek çok manşet verdi (AFP/Arşiv)
Çocukken yıldız olan Lindsay Lohan, 20'li yaşlarında magazin basınına pek çok manşet verdi (AFP/Arşiv)
TT

Yıldız aktris: Bana iki kat para ödemeliydiler

Çocukken yıldız olan Lindsay Lohan, 20'li yaşlarında magazin basınına pek çok manşet verdi (AFP/Arşiv)
Çocukken yıldız olan Lindsay Lohan, 20'li yaşlarında magazin basınına pek çok manşet verdi (AFP/Arşiv)

Netflix'in tatil filmi Küçük Sırrımız (Our Little Secret) için medya turuna başlayan Lindsay Lohan, dönemin Disney CEO'su Michael Eisner'la 1998'de yaşadığı komik anıyı Watch What Happens Live adlı programda paylaştı.

O dönem henüz 12 yaşındaki bir çocuk yıldız olan aktris, oynadığı Komik Tuzak'ın (The Parent Trap) dünya prömiyerinde Eisner'la karşılaşmış.

Dennis Quaid ve Natasha Richardson'ın da yer aldığı filmde Hal ve Ann adlarındaki kardeşlerin ikisini birden canlandıran Lohan, "İkizin nerede?" sorusuna nasıl yanıt verdiğini anlattı:

Çok ufaktım, bu sözleri yaratan düşünce akışını nasıl sağladım bilmiyorum ama ne söylediğimi asla unutmayacağım. 'Bana iki kat ödeme yapmalıydınız çünkü ikizim yok' dedim.

Bu sözler, izleyicilerden büyük alkış topladı. 

dfv
Ünlü aktris, Komik Tuzak'ın seçmelere girdiği ilk ve son film olduğunu da söyledi (Disney)

Lohan, yönetmen ve senarist Nancy Meyers'ın istemesi halinde devam yapımına onay verebileceğini belirtti.

Filmde imzası olan Lohan, Meyers, Quaid, Elaine Hendrix ve Lisa Ann Walter, İspanyol şef José Andrés'in 2010'da kurduğu ABD merkezli sivil toplum kuruluşu World Central Kitchen için 2020'de sanal ortamda da olsa bir araya gelmişti.

Henüz böyle bir proje konuşulmasa da Lohan, Jamie Lee Curtis'le birlikte 2003 yapımı Çılgın Cuma'nın (Freaky Friday) devamı için bir araya geldi.

Bu yaz çekimleri tamamlanan ve Ağustos 2025'te vizyona girmesi planlanan film Freakier Friday (Daha da Çılgın Cuma) adına sahip. 

Independent Türkçe, Deadline, Variety