7 yılda sadece 4 kilometre kazılmış: Elon Musk'ın süper hızlı yolculuk hayali suya mı düştü?

Birçok tünele ilişkin planlar ya başarısız oldu ya da iptal edildi

Musk bu sistemin geleceğin ulaşım aracı olacağını söylüyordu (AFP)
Musk bu sistemin geleceğin ulaşım aracı olacağını söylüyordu (AFP)
TT

7 yılda sadece 4 kilometre kazılmış: Elon Musk'ın süper hızlı yolculuk hayali suya mı düştü?

Musk bu sistemin geleceğin ulaşım aracı olacağını söylüyordu (AFP)
Musk bu sistemin geleceğin ulaşım aracı olacağını söylüyordu (AFP)

Elon Musk'ın geleceğin ulaşım aracı olarak hayal ettiği "hyperloop" için 7 yılda sadece 4 kilometre tünel kazdığı ortaya çıktı.

Musk, "hyperloop" teknolojisini hayata geçirmek için 2016'da Boring Company adlı bir şirket kurmuştu.

İki yıl önce ABD'deki Las Vegas Kongre Merkezi'nde düzenlenen etkinlikte ziyaretçileri küçük bir tünel içinde yolculuğa çıkaran Musk, bu konuda epey kararlı görünüyordu.

Ancak Fortune'un haberine göre şirket, kuruluşundan bu yana yalnızca 4 kilometrelik operasyonel bir tünel inşa edebildi.

Ülke çapındaki birçok tünele ilişkin planlar ya başarısız oldu ya da iptal edildi.

Hyperloop nedir?

Hyperloop sisteminde sürücüsüz araçlar, bir tünel içindeki basınç kapsülleri üzerinde hareket ediyor.

Sisteme özel motorlara sahip bu araçlar, boru şeklindeki bu vakumlu ortamda çok daha hızlı gidebiliyor.

Türkçe'de "hızyuvar" diye de bilinen bu teknoloji ilk kez 2012'te SpaceX ve Tesla CEO'su Musk tarafından ortaya atılmıştı.

Boring Company'nin kuruluşunu uzay firması Virgin Galactic'in kurucusu Richard Branson'ın girişimi olan Virgin Hyperloop şirketi izlemişti.

Firmaların çalışmalarının büyük ölçüde fon yetersizliği sebebiyle yavaş ilerlediği biliniyordu.

Musk şirkete uğramıyor

Diğer yandan Fortune'a göre, Boring Company'de personel ve yönetici sayısı endişe verici bir hızla değişiyor.

Bu arada Musk'ın da şirkete ya uğramadığı ya da orada çok az zaman geçirdiği öne sürülüyor.

Gazeteye konuşan ve adı açıklanmayan eski bir çalışan, "Elon'ın Boring Company fikri iyi bir fikirdi" dedi.

Ancak henüz başarıyla hayata geçirilemedi.

Yine adı açıklanmayan eski bir şirket yöneticisi de, "Tünel mühendisleri, Elon'ın diğer şirketlerinde işe alınanlardan farklı. Düşüncelerinde çok daha muhafazakarlar" ifadelerini kullandı:

Elon için çalışmak istiyorsanız Boring Company son tercihiniz olur.

İddiaya göre Baltimore ve Washington'ı birbirine bağlayacak ikiz tünel sistemi gibi birçok büyük proje rafa kaldırıldı.

Şirketin halihazırda Las Vegas'ta kurulmuş olan tüneli 100 kilometreye kadar uzatmaya odaklandığı tahmin ediliyor.

Çin bu alana büyük yatırım yapıyor

Halihazırda maglev trenleri gibi yenilikçi ve son derece hızlı ulaşım araçlarının gündelik hayatta kullanıldığı Çin'in hyperloop teknolojisine gözünü dikmesiyse ülkenin bu alanda öncü olup olamayacağı sorusunu gündeme getiriyor.

Nitekim Çin'deki ultra hızlı hyperloop treni, Ocak 2023'te ilk test sürüşlerini tamamlamıştı.

Şanşi eyaletinde gerçekleştirilen üç test sürüşünde tren saatte 50 kilometre hıza ulaşmıştı.

Yeni nesil ulaşım aracının nihai amacı, yolcuları veya kargoları saatte yaklaşık bin kilometre hızla gidecekleri yere ulaştırmak.

Independent Türkçe



Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
TT

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Birleşik Krallık'taki Doğu Anglia Üniversitesi'ne bağlı bilim insanlarının başını çektiği araştırma, sigarayı bırakmayı teşvik etmek için verilen ödüllerin bu zararlı alışkanlığa yeniden başlamama ihtimalini artırdığını ortaya koydu.

Bilimsel çalışmada nakit para ödüllerinin hamile kadınların sigarayı bırakması üzerindeki etkisi de incelendi. 

Norwich Tıp Okulu'nda bağımlılık bilimleri dersleri veren Caitlin Notley şöyle diyor:

Hamilelerde ve diğer insanlarda sigarayı bırakma konusunda teşvik edici ödüller sunmanın, bunları hiç vermemekten daha faydalı olduğu konusunda artık epey eminiz. Kanıtlar ödülleri vermeyi bıraktıktan sonra da bu teşviklerin etkili olduğunu gösteriyor. 

Cochrane Review adlı bilimsel dergide sonuçları yayımlanan araştırma için Oxford, Edinburgh ve UMass Amherst üniversiteleriyle işbirliği yapıldı. 

48 farklı deneydeki 22 bine yakın kişiyle yapılan çalışmalar, maddi teşvik alan her 100 kişiden 10'unun sigarayı 6 ay ya da daha uzun süreyle bıraktığını ortaya koydu. Ödül verilmeyenlerdeyse 100 kişiden 7'si bu başarıyı gösterdi. 

Hamile kadınlarda da nakit para verilen her 100 kişiden 13'ü sigarayı 6 ay ya da daha uzun süreyle bıraktı. Teşviksiz kalanlardaysa oran 100'de 6 oldu. 

Araştırmanın baş yazarlarından Prof. Linda Bauld, Birleşik Krallık'ta hamile kadınlara sigarayı bırakmaları için maddi teşvik verme programının sürdürülmesinin önemini gösterdiklerini söylüyor. 

UMass Amherst'ten Jamie Hartmann-Boyce de nikotin bağımlılığıyla maddi teşviklerin beyindeki ödül mekanizmasıyla ilişkili olduğuna dikkat çekiyor.

28 binden fazla kişiyle yapılan bir araştırma, her gün sigara içmenin kullanıcının beynini küçülttüğünü ortaya koymuştu.

Daha ileri analizler, sigarayı daha uzun süre bırakan kişilerin beyinlerinin, daha yakın zamanda bırakanlara kıyasla biraz daha fazla gri madde içerdiğini ortaya çıkarmıştı.

Independent Türkçe, BBC, Livescience