7 yılda sadece 4 kilometre kazılmış: Elon Musk'ın süper hızlı yolculuk hayali suya mı düştü?

Birçok tünele ilişkin planlar ya başarısız oldu ya da iptal edildi

Musk bu sistemin geleceğin ulaşım aracı olacağını söylüyordu (AFP)
Musk bu sistemin geleceğin ulaşım aracı olacağını söylüyordu (AFP)
TT

7 yılda sadece 4 kilometre kazılmış: Elon Musk'ın süper hızlı yolculuk hayali suya mı düştü?

Musk bu sistemin geleceğin ulaşım aracı olacağını söylüyordu (AFP)
Musk bu sistemin geleceğin ulaşım aracı olacağını söylüyordu (AFP)

Elon Musk'ın geleceğin ulaşım aracı olarak hayal ettiği "hyperloop" için 7 yılda sadece 4 kilometre tünel kazdığı ortaya çıktı.

Musk, "hyperloop" teknolojisini hayata geçirmek için 2016'da Boring Company adlı bir şirket kurmuştu.

İki yıl önce ABD'deki Las Vegas Kongre Merkezi'nde düzenlenen etkinlikte ziyaretçileri küçük bir tünel içinde yolculuğa çıkaran Musk, bu konuda epey kararlı görünüyordu.

Ancak Fortune'un haberine göre şirket, kuruluşundan bu yana yalnızca 4 kilometrelik operasyonel bir tünel inşa edebildi.

Ülke çapındaki birçok tünele ilişkin planlar ya başarısız oldu ya da iptal edildi.

Hyperloop nedir?

Hyperloop sisteminde sürücüsüz araçlar, bir tünel içindeki basınç kapsülleri üzerinde hareket ediyor.

Sisteme özel motorlara sahip bu araçlar, boru şeklindeki bu vakumlu ortamda çok daha hızlı gidebiliyor.

Türkçe'de "hızyuvar" diye de bilinen bu teknoloji ilk kez 2012'te SpaceX ve Tesla CEO'su Musk tarafından ortaya atılmıştı.

Boring Company'nin kuruluşunu uzay firması Virgin Galactic'in kurucusu Richard Branson'ın girişimi olan Virgin Hyperloop şirketi izlemişti.

Firmaların çalışmalarının büyük ölçüde fon yetersizliği sebebiyle yavaş ilerlediği biliniyordu.

Musk şirkete uğramıyor

Diğer yandan Fortune'a göre, Boring Company'de personel ve yönetici sayısı endişe verici bir hızla değişiyor.

Bu arada Musk'ın da şirkete ya uğramadığı ya da orada çok az zaman geçirdiği öne sürülüyor.

Gazeteye konuşan ve adı açıklanmayan eski bir çalışan, "Elon'ın Boring Company fikri iyi bir fikirdi" dedi.

Ancak henüz başarıyla hayata geçirilemedi.

Yine adı açıklanmayan eski bir şirket yöneticisi de, "Tünel mühendisleri, Elon'ın diğer şirketlerinde işe alınanlardan farklı. Düşüncelerinde çok daha muhafazakarlar" ifadelerini kullandı:

Elon için çalışmak istiyorsanız Boring Company son tercihiniz olur.

İddiaya göre Baltimore ve Washington'ı birbirine bağlayacak ikiz tünel sistemi gibi birçok büyük proje rafa kaldırıldı.

Şirketin halihazırda Las Vegas'ta kurulmuş olan tüneli 100 kilometreye kadar uzatmaya odaklandığı tahmin ediliyor.

Çin bu alana büyük yatırım yapıyor

Halihazırda maglev trenleri gibi yenilikçi ve son derece hızlı ulaşım araçlarının gündelik hayatta kullanıldığı Çin'in hyperloop teknolojisine gözünü dikmesiyse ülkenin bu alanda öncü olup olamayacağı sorusunu gündeme getiriyor.

Nitekim Çin'deki ultra hızlı hyperloop treni, Ocak 2023'te ilk test sürüşlerini tamamlamıştı.

Şanşi eyaletinde gerçekleştirilen üç test sürüşünde tren saatte 50 kilometre hıza ulaşmıştı.

Yeni nesil ulaşım aracının nihai amacı, yolcuları veya kargoları saatte yaklaşık bin kilometre hızla gidecekleri yere ulaştırmak.

Independent Türkçe



Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons
TT

Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons

Yeni bir araştırmaya göre mavi köpekbalığının derisindeki benzersiz yapılar, bukalemun gibi renk değiştirebileceğine işaret ediyor.

Bu hafta Anvers'te düzenlenen Society for Experimental Biology konferansında sunulan çalışma, mavi köpekbalığının (Prionace glauca) derisindeki renkleri üreten küçük nano yapıları ortaya çıkardı. Köpekbalığının renginin sırrı, deriyi zırh gibi kaplayan pulların, dermal dentiküller diye bilinen pulpa boşluklarında saklı.

Çalışmada yer alan araştırmacılardan Viktoriia Kamska, "Mavi, hayvanlar alemindeki en nadir renklerden biri ve hayvanlar bunu üretmek için evrim boyunca çeşit çeşit benzersiz strateji geliştirdi. Bu da bu süreçleri bilhassa büyüleyici kılıyor" diyor.

Pulpa boşlukları içindeki guanin molekülü kristalleri, mavi reflektör görevi görüyor. Buna ek olarak melanin pigmenti içeren hücre bileşenleri diğer dalga boylarını emerek köpekbalığının karakteristik rengini üretiyor.

Dr. Kamska, "Bu bileşenler, aynalarla dolu torbaları ve siyah emicilerle dolu torbaları anımsatan şekilde ayrı hücrelerde toplanıyor ancak yakın ilişki içinde durarak birlikte çalışabiliyorlar" diye açıklıyor.

Melanin, belirli kalınlık ve aralıklara sahip guanin kristalleriyle işbirliği yaparak köpekbalığının derisindeki renk doygunluğunu artırıyor.

Bir diğer araştırmacı Mason Dean "Bu malzemeler bir araya getirilince, renk üretme ve değiştirmeyi sağlayan güçlü bir yetenek de ortaya çıkıyor" diyor.

Büyüleyici olan şey, kristalleri içeren hücrelerdeki küçük değişiklikleri gözlemleyerek bunların tüm organizmanın rengini nasıl etkilediğini görüp modelleyebilmemiz.

xsdfrgt
Mavi köpekbalığının dermal dentikülleri (Viktoriia Kamska)

Araştırma, renk üreten küçük yapıların biçimini, işlevini ve mimarisini tanımlayan gelişmiş görüntüleme teknikleri sayesinde mümkün oldu.

Dr. Dean "Rengi organizma düzeyinde, metre ve santimetre ölçeğinde incelemeye başladık ancak yapısal renk nanometre düzeyinde elde edildiğinden, bir dizi farklı yaklaşım kullanmamız gerekti" diyor.

Araştırmacılar daha sonra küçük deri yapılarındaki hangi yapısal parametrelerin, gözlemlenen görünümü üretmekten sorumlu olduğunu doğrulamak için bilgisayar simülasyonları kullandı.

Bu renk değişimi mekanizmasının, guanin kristal aralığını etkileyecek çevresel faktörler tarafından da yönlendirilebileceğini gösterdiler.

Dr. Dean, "Bu şekilde nem veya su basıncı değişiklikleri gibi basit bir şeyden kaynaklanan çok ince ölçekteki değişiklikler, vücut rengini değiştirebilir ve bu da hayvanın nasıl kamufle olacağını şekillendirir" ifadelerini kullanıyor.

Örneğin köpekbalığı daha derine yüzdüğünde, deriye daha fazla basınç uygulanması sonucu guanin kristallleri birbirine doğru itiliyor ve köpekbalığının rengi koyulaşarak çevresine daha iyi uyum sağlıyor.

Bu küçük yapıların davranış mekanizması köpekbalığının deri rengini de değiştiriyor olabilir. Dr. Dean şöyle diyor: 

Böylesine çok işlevli bir yapısal tasarım (yüksek hızlı hidrodinamik ve kamufle edici optik özellikleri birleştiren bir deniz canlısı yüzeyi) bildiğimiz kadarıyla daha önce görülmedi.

Independent Türkçe