"Sınırsız bir sanat": İran'da dövme modası

Dövme İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil, ancak kimi muhafazakarlar bunun "ahlaksızlık", "sapkınlık" ve "Batılılaşma" ile bağlantılı görüyor

Dövme yaptırmak İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil (AFP)
Dövme yaptırmak İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil (AFP)
TT

"Sınırsız bir sanat": İran'da dövme modası

Dövme yaptırmak İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil (AFP)
Dövme yaptırmak İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil (AFP)

Tahran'ın kuzeyinde gözden uzak bir apartman dairesinde oluşturulmuş bir stüdyoda İranlı Şavn, öğrencilerinin titizlikle çizdiği dövmeleri gururla sergiliyor.

İran İslam Cumhuriyeti'nde 10 yılı aşk bir süredir "dövme sanatı"nı gizlice gelişiyor.

34 yaşındaki Şavn, bundan 8 ay önce bu sanatı uygulamak ve meraklılarına öğretmek için bu stüdyoyu açtı.

Sahne adını kullanan Şavn, AFP'ye yaptığı açıklamada, "İran'da dövme sanatçıları genellikle evde çalışıyor. Bu yıl burayı açıp akademiye çevirerek büyük bir risk aldık" dedi.

Dövme yaptırmak İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil. Fakat buna rağmen, kimi muhafazakarlar bunun "ahlaksızlık", "sapkınlık" ve "Batılılaşma" ile bağlantılı olduğunu düşünüyor.

Ancak son yıllarda dövme ülkede giderek popülerlik kazandı ve birçok genç dövmelerini halka açık yerlerde gururla sergiledi.

Şavn, "Yıllar önce müşteriler kimsenin göremeyeceği basit, küçük dövmeler isterdi ama artık durum böyle değil" dedi.

Bu büyüyen trendi göz önüne alan Şavn, Kirman şehrinde (güneydoğu) ve turistik Kiş adasında başka stüdyolar da açtı.

Ve artık "sınırsız bir sanat" olarak tanımladığı bu zanaatı öğrenmek isteyen 30'dan fazla öğrencisi var.

17 yıldır dövme sanatçısı olan Sean de "Artık toplumun her kesimi dövme yaptırmak istiyor" diye konuştu.

Son yıllarda pek çok İranlı Şii alim, dövmenin İslam hukukuna göre yasak olmadığını söylüyor.

İslam Cumhuriyeti Dini Lideri Ali Hamaney'in internet sitesinde, "Dövme, İslami olmayan bir kültürü teşvik etmedikçe yasak değildir" ifadesine yer verildi.

Ayrıca dövmenin çok açık olmaması tercih ediliyor.

Eylül 2022'de İran Voleybol Federasyonu, ulusal şampiyonaya katılmalarına izin verilmemesi cezası kapsamında dövmeli oyunculara dövmelerini kapatmaları çağrısında bulundu.

Spor Etik Kurulu, dövmelerini sergileyen çok sayıda tanınmış futbolcuyu da toplantıya çağırdı.
2019'da Tahranlı bir polis yetkilisi, "görünür ve alışılmadık dövmelere" sahip olmanın, ehliyet almak veya yenilemek isteyen kişilerin "psikolojik muayeneden" geçmesini gerektirebileceği konusunda uyardı.

Tesnim Haber Ajansı'nın bildirdiğine göre 2016 yılında yetkililer, "şeytani ve müstehcen semboller" çizmekle suçlanan bir "dövme sanatçısı çetesini" tutukladı.

27 yaşındaki kafe sahibi Bünyamin, kollarını ve boynunu kaplayan dövmeler nedeniyle bazılarının onu "suçlu" olarak nitelendirdiğini itiraf etti.

Bünyamin, "Dövme başlı başına bir suç değil. Ama herhangi bir şey olursa dövmeler yüzünden çete üyesi olma damgası nedeniyle tutuklanabilirsin" dedi.

Kadınlara gelince, İslam hukuku onların özellikle baş ve boynu örtmek gibi kıyafet kurallarına uymalarını şart koştuğu için bu zorluk daha da büyük.

Hamaney, İslami olmayan bir kültürü desteklemediği sürece dövmelerin yasak olmadığı kanaatinde (AFP)
Hamaney, İslami olmayan bir kültürü desteklemediği sürece dövmelerin yasak olmadığı kanaatinde (AFP)

Bu bağlamda bazıları dövmeyi bir meydan okuma olarak görüyor.

Tahran'daki stüdyolar, İran'daki kıyafet kuralını ihlal ettiği için güvenlik güçleri tarafından tutuklanan Kürt asıllı genç kadın Mahsa Amini'nin 2022'de hayatını kaybetmesinin ardından ülkeyi sarsan protesto hareketine atıfta bulunarak cilt üzerine "Kadın, Yaşam, Özgürlük" sloganını çizmeyi kabul etti.

Kolunda "Hiçbir şeyden korkma" mesajını taşıyan 26 yaşındaki hemşire Seher gibi diğer bazı kişiler, dövmeyi her şeyden önce kişiliklerini veya fikirlerini ifade etmenin bir yolu olarak görüyor.

Seher, "bu dövmelerin, özellikle de kamu sektöründe çalışmak istiyorsanız onun için sorun yaratabileceğini" biliyor.

Bu zorluklara rağmen Şavn'ın öğrencilerinden Kubo sanatını icra etmeye kararlı ve "Bugün genel olarak insanlar daha açık. Umarım bir dövme sanatçısı olarak kısıtlama olmadan çalışabilirim." İfadelerini kullandı.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Yayın hayatına büyük umutlarla başlayan dizi tek sezonda iptal

Suits: LA'in final bölümü, planlandığı gibi 18 Mayıs'ta ekranlara gelecek (NBC)
Suits: LA'in final bölümü, planlandığı gibi 18 Mayıs'ta ekranlara gelecek (NBC)
TT

Yayın hayatına büyük umutlarla başlayan dizi tek sezonda iptal

Suits: LA'in final bölümü, planlandığı gibi 18 Mayıs'ta ekranlara gelecek (NBC)
Suits: LA'in final bölümü, planlandığı gibi 18 Mayıs'ta ekranlara gelecek (NBC)

NBC, Suits evrenindeki yan dizi Suits: LA'i ilk sezonun ardından iptal etti. Başrolünde 44 yaşındaki Stephen Amell'in yer aldığı yapım, beklentileri karşılayamadı.

USA Network'te yıllarca ekrana gelen ve son dönemde Netflix'te yeniden popülerleşen Suits'in yan projesi, yüksek profilli yapısı ve Aaron Korsh'un imzasını taşıması nedeniyle yayın hayatına büyük beklentilerle başlamıştı. Ancak dizi, başarılı açılış bölümünün ardından reytinglerde istenilen seviyeye ulaşamadı.

İlgiyi artırmaya çalıştılar ama nafile

NBC ve Korsh, izleyici ilgisini artırmak için eski Suits oyuncularını da diziye dahil etti. Gabriel Macht, ikonik karakteri Harvey Specter'a üç bölümde yeniden hayat verirken, Rick Hoffman ve David Costabile gibi yıldızlar konuk oyuncu olarak izleyici karşısına çıktı.

Ayrıca 27 Mart'ta, Suits: LA tekrarlarından oluşan üç saatlik özel bir maraton da ekranlara geldi. Buna rağmen dizinin reytinglerinde sadece ufak çaplı artışlar görüldü. Son haftalarda aynı gün izlenme oranı 1 milyon izleyicinin biraz üzerinde seyreden dizi, dijital platformlarda da beklendiği gibi geniş kitlelere ulaşamadı.

Oysa dizinin, Suits'in Netflix'te yakaladığı büyük ilgi üzerine planlandığı biliniyordu. Ancak sezon ilerledikçe hikaye ve ton açısından ana diziye yaklaşsa da Suits: LA, izleyiciden beklenen karşılığı göremedi. Hayranların büyük bölümü yeni projeyi benimsemedi ve diziyi toparlamak için geniş çaplı bir pazarlama kampanyası gerekmesi gündeme geldi. Sonuçta, projenin iptal edilmesine karar verildi.

Bu, Suits evreninde sadece bir sezon süren ikinci yan dizi oldu. Daha önce Pearson da benzer bir akıbet yaşamıştı.

Başka dizilerin de fişi çekildi

Öte yandan, NBC için zor bir gün yaşanıyor. Suits: LA'le birlikte The Irrational, Found, Night Court ve Lopez vs Lopez de iptal edildi.

Suits: LA, New York'tan Los Angeles'a taşınıp burada güçlü müvekkillere hizmet veren eski federal savcı Ted Black'in hikayesine odaklanıyordu. Black, meslek hayatı boyunca küçümsediği rolleri üstlenmek zorunda kalırken, firmasını ayakta tutma mücadelesi veriyordu.

Dizinin oyuncu kadrosunda ayrıca Lex Scott Davis, Josh McDermitt ve Bryan Greenberg gibi isimler yer aldı. 

Film projesi için umut var

Suits prömiyerini 2011'de yapmış ve 9 sezon sürmüştü. Dizinin yaratıcısı Korsh, daha önce Entertainment Weekly'ye yaptığı açıklamada, bir film projesine açık olduğunu söylemişti:

Suits'in bitiş şeklinden çok memnun kaldım ama bir noktada bir Suits filmi yapabiliriz ve bu eğlenceli olabilir.

Independent Türkçe, Deadline, Entertainment Weekly