Norveç’teki araştırmacılar, diyabet hastalarına insülin sağlamak için tek başına veya bir parça çikolatayla alınabilecek yeni bir ilaç kapsülü geliştirdi.
Söz konusu kapsülün yakın zamanda şeker hastalarına yönelik enjeksiyonlara veya insülin pompalarına yeni bir alternatif olabileceği belirtildi. Araştırmacıların yürüttüğü çalışmanın sonuçları cuma günü Nature Nanoteknoloji dergisinde yayınlandı.
Dünya çapında yaklaşık 425 milyon diyabet hastası bulunuyor. Hastaların yaklaşık 75 milyonu kan şekeri düzeylerini kontrol etmek için günlük insülin enjeksiyonuna ihtiyaç duyuyor.
Pek çok ilaç ağızdan alınabiliyor olsa da insülin midede parçalanıp vücutta istenilen yere noktaya için şimdiye kadar sadece enjeksiyon yoluyla alınabiliyor.
Ancak araştırma ekibi, insülinin kapsüllendiği küçük nanotaşıyıcıları içeren yeni kapsülü geliştirerek bu zorluğu çözebildiklerini açıkladı. Parçacıklar insan saçı genişliğinin 1/10.000’i kadar ve normal mikroskop altında bile görülemeyecek kadar küçük üretildi.
Norveç’teki Tromsø Üniversitesi’ndeki araştırma ekibinin lideri Profesör Peter McCourt “Vücuda yayılan ve bunun sonucunda istenmeyen yan etkilere neden olma ihtimali olan insülin enjeksiyonlarından farklı olarak, insülinin en çok ihtiyaç duyulan bölgelere hızlı bir şekilde iletilmesi nedeniyle yeni kapsül yoluyla insülin alınması daha doğru olacaktır” ifadelerini kullandı.
Üniversitenin internet sitesine yayınlanan raporda McCourt “İnsülinin sindirim sistemi boyunca mide asidi ve sindirim enzimleri tarafından parçalanmasını önleyecek, hedef noktası olan karaciğere ulaşıncaya kadar güvende olmasını sağlayacak bir katman oluşturduk” ifadelerine yer verdi.
Ekibin belirttiğine göre, kapsülün kabuğu daha sonra karaciğerde, yalnızca kan şekeri seviyeleri yüksek olduğunda aktif olan enzimler tarafından parçalanıyor ve insülin salgılanıyor. İnsülin karaciğerde, kaslarda ve yağda kan şekeri seviyelerini kontrol altına alıyor.
Bu, kan şekeri düzeyi yüksek olduğunda insülinin hızla salınması, daha da önemlisi kan şekeri düzeyi düşük olduğunda insülin salınımının olmaması anlamına geliyor. Bu yöntem, komplikasyon riskini önemli ölçüde azaltırken, tek dozda salındığı enjeksiyonların aksine, salınımının hastanın ihtiyaçlarına göre kontrol edilmesine imkan veriyor.
Ekibe göre, oral insülin kapsülleri yuvarlak solucanlar, fareler ve sıçanlar üzerinde ve son olarak ilaç Avustralya’da 20 babun üzerinde test edildi ve kan şekeri seviyelerin düştüğünün görülmesi ile sonuçlar umut verici oldu.
Kapsülü test etmek için insanlar üzerinde yapılan klinik deneyler 2025’te başlayacak. Araştırmacılar, yeni ilacın etkinliği ve güvenliği test edildikten sonra iki ila üç yıl içinde kullanımına hazır olmasını umuyor.