Emekli Çekler hobi olarak Wikipedia yazarlığına soyundu

Emeklilere özel kurslar veriliyor

Kadnerova, hakkında yazdığı yerleri mutlaka gidip gördüğünü söylüyor (AFP)
Kadnerova, hakkında yazdığı yerleri mutlaka gidip gördüğünü söylüyor (AFP)
TT

Emekli Çekler hobi olarak Wikipedia yazarlığına soyundu

Kadnerova, hakkında yazdığı yerleri mutlaka gidip gördüğünü söylüyor (AFP)
Kadnerova, hakkında yazdığı yerleri mutlaka gidip gördüğünü söylüyor (AFP)

Çekya'da bazı emekliler boş zamanlarında hobi olarak Wikipedia maddelerini geliştirmeye başladı.

Wikimedia Vakfı'nın Çekya birimi yöneticisi Klara Joklova, ülkedeki ortalama Wikipedia yazarlarının 15-35 yaş arası erkekler olduğunu söylese de bu profilin tam tersi isimler de siteye katkı sunuyor.

Bunlardan biri de emekli kütüphaneci Jirina Kadnerova.

Güneşli bir pazar günü Prag'ın kuzeyindeki Sobehrdy köyüne giden Kadnerova, burada bulunan bir Protestan kilisesiyle ilgili Wikipedia'ya aktarmak için bilgi topladı.

AFP'ye konuşan Kadnerova, ülkede 2013'te başlatılan "Büyükler Wikipedia'ya yazıyor" isimli programdan ders aldığından bu yana açık kaynak ansiklopedisine katkıda bulunduğunu söyledi.

80 yaşındaki Kadnerova, "Tabii ki, uzun yıllar boyunca Wikipedia kullandım. Çünkü kütüphaneciler onunla çalışır. Ancak katkı sunacağımı hiç düşünmemiştim" diye konuştu.

7 yıl önce fikri ilk olarak torununun ortaya attığını söyleyen emekli kadın, "Kolayca formüle edebileceğim iyi bir deneyimim olduğunu söyledi. Daha da önemlisi veri tabanları ve kataloglarda yolumu bulmayı biliyordum" dedi.

Kadnerova o günden sonra sitede birçoğu tarihi alanlara yoğunlaşan 100'den fazla makale yayımlamış ve 1500'den fazla maddeye de katkıda bulunmuştu.

Prag'daki Wikipedia kursuna öncülük eden üniversite öğrencisi Jan Mysak, emeklilerin verimli bir grup olduğuna dikkat çekerken, "Her şeyden önce zamanları var. Bunun yanında yaşam tecrübesine de sahipler ve neyle ilgili yazmak istediklerini biliyorlar" diye konuştu.

Şu ana kadar yaklaşık 700 emeklinin Wikipedia yazarı olmak için verilen kursları geçtiği belirtildi.

Wikipedia'nın Çekçe sürümünden yarım milyondan fazla madde bulunuyor ve bu maddelere 600 düzenli ve binlerce düzensiz yazar tarafından katkıda bulunuluyor.

300'den fazla dilde 62 milyon başlık barındıran siteyi her ay 1 milyardan fazla kullanıcı ziyaret ediyor.

Independent Türkçe



Down sendromlu bireylerde kalp hastalığı riski neden daha yüksek?

Down sendromu, insanların fazladan bir kromozomla doğması sonucu ortaya çıkan gelişimsel bir engel. Araştırmacılar bu rahatsızlığa sahip kişilerin kalp hastalığı riskinin yüksek olduğunu belirtiyor (AFP)
Down sendromu, insanların fazladan bir kromozomla doğması sonucu ortaya çıkan gelişimsel bir engel. Araştırmacılar bu rahatsızlığa sahip kişilerin kalp hastalığı riskinin yüksek olduğunu belirtiyor (AFP)
TT

Down sendromlu bireylerde kalp hastalığı riski neden daha yüksek?

Down sendromu, insanların fazladan bir kromozomla doğması sonucu ortaya çıkan gelişimsel bir engel. Araştırmacılar bu rahatsızlığa sahip kişilerin kalp hastalığı riskinin yüksek olduğunu belirtiyor (AFP)
Down sendromu, insanların fazladan bir kromozomla doğması sonucu ortaya çıkan gelişimsel bir engel. Araştırmacılar bu rahatsızlığa sahip kişilerin kalp hastalığı riskinin yüksek olduğunu belirtiyor (AFP)

Araştırmacılar bu hafta, Down sendromlu kişilerin kalp hastalığı riskinin yüksek olduğunu açıkladı.

Kişinin fazladan bir kromozomla doğmasından kaynaklanan bu gelişimsel engel, beynin ve vücudun nasıl geliştiğini etkileyebiliyor. Bu, ABD'de kromozomla bağlantılı en yaygın rahatsızlık ve her yıl Down sendromu olan 6 bin bebek dünyaya geliyor. Amerika'da 400 bin ila 600 bin kişinin Down sendromuyla yaşadığı tahmin ediliyor.

Bilim insanları bu genetik rahatsızlığın risk faktörlerinin hepsini olmasa da bazılarını biliyor. Kalp hastalığı riskinin artmasının potansiyel nedeninin, daha yüksek obezite prevalansı, kandaki yağın anormal seviyelerde olması, hareketsiz yaşam tarzı ve düşük tansiyon prevalansının daha düşük olması gibi farklı kardiyovasküler risk faktörlerine bağlı olduğunu söylüyorlar. Down sendromlu birçok birey, gevşek eklemler nedeniyle kas kazanmada zorluklar yaşıyor.

Vücutları da genel nüfusa göre daha hızlı yaşlanıyor, saçları beyazlıyor ve bağışıklık fonksiyonları diğerlerine göre daha erken düşüyor.

İsveç'teki Gothenburg Üniversitesi'nden Dr. Anne Pedersen yaptığı açıklamada şöyle diyor:

Sonuçlarımız, Down sendromlu bireylerin yaşa bağlı bazı kardiyovasküler çıktılar açısından daha yüksek risk altında olduğunu ve önceki çalışmaların sonuçlarıyla uyumlu bir şeilde kardiyovasküler risk faktörü profillerinin genel popülasyondan farklı olduğunu gösteriyor.

Araştırma çarşamba günü Journal of Internal Medicine adlı hakemli dergide yayımlandı.

Yazarlar, 1946 ve 2000 arasında İsveç'te doğan 5 bin 100'den fazla Down sendromlu bireyin sağlık durumunu inceledi. Bu kişileri, Down sendromu olmayan diğer İsveçlilerle karşılaştırdılar.

Araştırmacılar, Down sendromunun 4,41 kat daha yüksek iskemik inme riski ve 5,14 kat daha yüksek hemorajik inme riskiyle ilişkili olduğunu saptadı. İskemik inme, bir şey kan akışının beyne ulaşmasını engellediğinde, hemorajik inme de zayıflayan kan damarı yırtıldığında meydana geliyor.

Ayrıca kalp krizi riski Down sendromu olan ve olmayan kişilerde yakınken, Down sendromlu gençlerde yüksek çıktı.

Bu değişikliklerin neden gözlemlendiğini belirlemek için daha fazla araştırma yapılması gerekirken yazarlar, bulguların gelecekte küresel araştırma ve tedavilere yansıyabileceğini söylüyor.

Pedersen, "Bunun Down sendromlu bireylerin izlenmesi ve tedavisi açısından gelecekte etkileri olabilir" diyor.

Independent Türkçe