Kanseri önlemenin pratik yolları

Kanseri önlemenin pratik yolları
TT

Kanseri önlemenin pratik yolları

Kanseri önlemenin pratik yolları

Hindistan’da kanser, 2022’de tahmini 19 bin vakayla büyük bir sağlık yükünü oluşturdu. Ülkede her dakika yaklaşık iki kişiye kanser teşhisi konuluyor. Akciğer ve gastrointestinal sistem kanserlerinin yanı sıra baş, boyun, meme, rahim ağzı ve yumurtalık kanserleri sık görülen kanser türleri arasında yer alıyor. Şarku’l Avsat’ın Onlymyhealth sitesinden aktardığına göre SL Raheja Hastanesi’nde Cerrahi Onkolog Dr. Kirti Bhushan “Kanserin genetiğinin ve biyolojik davranışının anlaşılmasında büyük ilerleme kaydedildi. Bu bağlamda iki ana gözlem yapıldı. Birincisi, genetik ve aile öyküsü kanser vakalarının yüzde 10-15’ine katkıda bulunurken, diyet ve yaşam tarzı değişikliği ile ilgili faktörler yüzde 85-90’ına katkıda bulunuyor. İkincisi de kanser bir gecede ortaya çıkan bir olgu olarak karşımıza çıkmıyor” dedi. Bhushan “Normal bir hücrenin kansere dönüşmesi yıllar süren bir süreçtir… Aralarında farklı aşamalar vardır, dolayısıyla beslenme ve yaşam tarzında bazı ayarlamalar yaparsak kanserin ortaya çıkmasını ve bu ara aşamaların gelişimini durdurabiliriz” ifadelerine yer verdi.

Gençlerde kanserle baş etme stratejileri

Mevcut anlayış, yaşam tarzı değişiklikleri yapılırsa kanserin önlenebileceğine dayanıyor. Yaşam tarzı değişikliklerine bağlı kalmanın faydalarının, yaşam tarzı bozukluklarıyla ilişkili risklerden çok daha ağır bastığını tam olarak anlamamız ve bu ayarlamaları erkenden yapmamız en iyisidir.

Dr. Bhushan’a göre yaşam tarzında değişiklik yapmak kanseri uzak tutmaya yardımcı olabilir. Bunun için şunlar gerekiyor:

- Sigara içmekten kaçının

- Tütünün her türlüsünü tüketmekten kaçının

- Hijyeninizi koruyun ve bakterilerle enfeksiyonu önleyin:

İnsan papilloma virüsü (HPV), hepatit B virüsü (HBV), hepatit C virüsü (HCV) ve Helicobacter Pylori bakterileri ile enfeksiyondan kaçının.

- Enfeksiyonlara karşı aşı olun.

- Radyasyona maruz kalmaktan kaçının:

Tedaviye bağlı radyasyondan kaçınılamazken, röntgen, UV radyasyonu (güneş yoluyla) veya iş yerindeki kimyasallara (asbest, silikon vb.) maruz kalma gibi bazı durumlardan kesinlikle kaçınabilirsiniz.

- Alkol içmekten kaçının

- Antioksidanlar, vitaminler ve mineraller almak için daha fazla meyve ve sebze yiyin

- Protein, lif açısından zengin ve düşük düzeyde yağ içeren bir diyet uygulayın

- İşlenmiş et tüketiminin azaltın

- Daha aktif olun ve haftada en az 5 saat egzersiz yapın

- Vücut kitle indeksi 30’un altında olan sağlıklı bir kiloyu koruyun

- Belirli bir rutini takip edin

- Meditasyon, yoga ve doğru zamanda yemek yiyerek düzenli olun

- Yeterli uykuya dikkat edin

- İş-yaşam dengesini iyi bir şekilde sağlayın

- İlaç tüketimini azaltın:

Hormon replasman tedavisi (HRT) gibi özel olarak reçete edilmediği sürece bu geçerlidir.

- 40 yaşından sonra periyodik olarak muayene olun:

Ailenizde güçlü bir kanser, kalp hastalığı, diyabet vb. geçmişi varsa daha erken periyodik muayenelere başlamanız önerilir.

- Hava kirliliğine maruz kalmaktan kaçının:

Dışarı çıkarken maske kullanın, doğru bir şekilde takın. Gerekirse bir iç mekan hava temizleyici kullanın.

Önleme açısından en iyi saldırı, iyi bir savunmadır. Temel yaşam tarzı değişiklikleri yapıldığı takdirde 10 kanser vakasından en az 4’ü önlenebilir. Bu yüzden iyi yiyin, iyi uyuyun, aktif olun ve sigara içmeyin.



Çin'den gövde gösterisi: Yarı maratonda robotlar insanlarla yarıştı

Yarış sırasında insanlar su içerken robotların da bataryaları değiştirildi (AFP)
Yarış sırasında insanlar su içerken robotların da bataryaları değiştirildi (AFP)
TT

Çin'den gövde gösterisi: Yarı maratonda robotlar insanlarla yarıştı

Yarış sırasında insanlar su içerken robotların da bataryaları değiştirildi (AFP)
Yarış sırasında insanlar su içerken robotların da bataryaları değiştirildi (AFP)

Cumartesi günü Çin'in başkenti Pekin'de düzenlenen Yizhuang yarı maratonuna insansı robotlar da katıldı. 

21 kilometrelik parkurda 21 robot 12 bin insanla birlikte koştu. Böylece ilk kez bu makineler bir yarı maratonda insanlarla yarıştı.

DroidVP ve Noetix Robotics gibi Çin şirketlerinin ürettiği robotların arasında 120 santimetreden kısa olanlar da vardı, 180 santimetreye uzanan da… 

Bir firma, feminen özellikler taşıyan ve göz kırparak gülümseyen robotunun insanlara çok benzemesiyle övündü. 

Bazı şirketler, yarış öncesinde haftalar boyunca deneme yaptıklarını bildirdi. 

Robotların bazılarını piste birlikte çıktıkları insan eğitmenlerin fiziksel olarak da desteklemesi gerekti. 

Bir robot başlangıç çizgisinde düştü. Bir diğeriyse birkaç metre koştuktan sonra parmaklıklara girerek operatörünün de kendisiyle birlikte yere inmesine yol açtı. 

Bazı robotlar koşu ayakkabısı giyerken birinin boks eldivenleri, bir diğerininse "kazanmaya mahkum" yazılı bir kafa bandı taktığı görüldü. 

Pekin İnsansı Robot İnovasyon Merkezi'nden Tiangong Ultra, 2 saat 40 dakikalık derecesiyle yarışı ilk sırada bitiren robot oldu. 

Erkekler birincisiyse 1 saat 2 dakikada bitiş ipini göğüslemeyi başardı. 

Görsel kaldırıldı.Robotlar kategorisinde yarışın kazananı 1.80 metre boyuyla Tiangong Ultra oldu (Reuters)


İki kamu iktisadi kuruluşuyla birlikte Xiaomi ve UBTech şirketlerinin sahip olduğu Pekin İnsansı Robot İnovasyon Merkezi'nin baş teknoloji sorumlusu Tang Jian, robotlarının uzun bacaklarına ve insanların nasıl maraton koştuğunu taklit etmesine izin veren algoritmasına dikkat çekti:

Böbürlenmek istemem ama Batı'daki hiçbir robotik şirketinin Tiangong'un sporda başardıklarına erişebildiğini sanmıyorum.

İzleyicilerden He Sişu, yapay zeka üzerine çalıştığını belirterek "Robotlar çok iyi çalışıyor, çok istikrarlılar. Robotlar ve yapay zekanın evrimine tanıklık ettiğimi hissediyorum" dedi. 

Oregon Eyalet Üniversitesi'nde robot bilimi dersleri veren Alan Fern ise robotların koşturulmasının Çinli yetkililerin söylediği gibi yapay zekada çığır açıldığı anlamına gelmediğini savundu:

Çin şirketleri yürüme, koşma, dans etme ve diğer çeviklik gösterilerine gerçekten odaklanmış durumda. Bunlar genelde ilginç gösteriler olsa da faydalı işlerdeki kullanımına ya da basit bir zekaya dair çok bir şey ifade etmiyor.


Independent Türkçe, CNN, Reuters