Prens Harry, İngiltere'deyken polis korumasının kaldırılması kararına karşı açtığı davayı kaybetti

 Prens William ve eşi Kate Middleton (Reuters)
Prens William ve eşi Kate Middleton (Reuters)
TT

Prens Harry, İngiltere'deyken polis korumasının kaldırılması kararına karşı açtığı davayı kaybetti

 Prens William ve eşi Kate Middleton (Reuters)
Prens William ve eşi Kate Middleton (Reuters)

İngiltere Kralı 3. Charles'ın ABD'de yaşayan oğlu Sussex Dükü Prens Harry, İngiltere'de bulunduğu sırada polis korumasının kaldırılması kararına karşı açtığı davayı kaybetti.

Yüksek Mahkeme, İngiliz hükümetinin Prens Harry'nin polis korumasının elinden alınması kararını verirken hukuka aykırı davranmadığına hükmetti.

Mahkeme sürecinin büyük bir kısmı, güvenlik önlemleri nedeniyle kamuoyu ya da basının katılımı olmadan özel gerçekleştirildi.

Polis korumasından mahrum bırakılmıştı

Prens Harry ve eşi Megan Markle, 2020'de Kraliyet'teki resmi görevlerinden istifa ederek ABD'ye yerleşmelerinin ardından İngiltere'de Kraliyet ailesi mensuplarına tanınan polis korumasından mahrum bırakılmıştı.

İngiltere İçişleri Bakanlığı, Şubat 2020'de, masrafları kendisi karşılasa bile Prens Harry'nin İngiltere'deyken kişisel polis koruması almasına son verilmesi kararı almıştı.

Bakanlığın avukatları, varlıklı kişilerin polisten "güvenlik satın almalarına" izin verilmesine karşı çıkmıştı.

Medyanın aşırı ilgi ve takibinden şikayetini belirtmişti

Prens Harry'nin annesi Prenses Diana da 1997'de Fransa'nın başkenti Paris'te paparazziler tarafından kovalanırken geçirdiği trafik kazası sonucu hayatını kaybetmişti.

Harry de Ocak 2020'de Kraliyet'teki görevlerinden çekilerek daha bağımsız bir hayat yaşamak için eşi Meghan'la California'ya yerleşmesiyle ilgili süreçte, medyanın aşırı ilgi ve takibinden şikayetini dile getirmişti.

Prens Harry, Şubat 2021'de verdiği mülakatta, "zehirli" diye nitelediği İngiliz basınının, akıl sağlığını mahvettiğini, annesi Diana gibi eşine gösterilen yoğun ilgi nedeniyle "tarihin tekerrür etmesinden" korktuğunu belirtmişti.



Galaksimizin ortasındaki kara delikte "disko topu partisi"

Sagittarius A*'yı çevreleyen yığılma diskinden gelen patlamaların hızı, kara deliğe çok yakın olduklarına işaret ediyor (Ralf Crawford / NASA)
Sagittarius A*'yı çevreleyen yığılma diskinden gelen patlamaların hızı, kara deliğe çok yakın olduklarına işaret ediyor (Ralf Crawford / NASA)
TT

Galaksimizin ortasındaki kara delikte "disko topu partisi"

Sagittarius A*'yı çevreleyen yığılma diskinden gelen patlamaların hızı, kara deliğe çok yakın olduklarına işaret ediyor (Ralf Crawford / NASA)
Sagittarius A*'yı çevreleyen yığılma diskinden gelen patlamaların hızı, kara deliğe çok yakın olduklarına işaret ediyor (Ralf Crawford / NASA)

James Webb Uzay Teleskobu, Samanyolu Galaksisi'nin merkezindeki kara delikte sürekli patlama yaşandığını gözlemledi. 

Dünya'dan 26 bin ışık yılı uzaktaki Sagittarius A*, Güneş'in yaklaşık 4 milyon katı kütleye sahip bir süper kütleli kara delik. 

Gökbilimciler kara deliği çevreleyen ve yığılma diski diye tanımlanan gaz diskini izleyerek Sagittarius A*'nın faaliyetleri hakkında fikir sahibi oluyor. Ancak gökcismi bugüne kadar uzun süre boyunca gözlemlenememişti. 

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu'nu kullanan bilim insanları, bir yıl boyunca toplam 48 saat kara deliği gözlemleyerek zaman içinde geçirdiği değişimi daha iyi anlama fırsatı buldu. 

Bulguları hakemli dergi Astrophysical Journal Letters'ta dün (18 Şubat) yayımlanan çalışmaya göre, Sagittarius A* daha önce düşünülenden çok daha aktif: Etrafındaki yığılma diski, günde 5-6 büyük patlama ve aralarda da daha küçük birkaç patlamaya sahne oluyor.

NASA yaptığı açıklamada "Samanyolu'nun merkezindeki süper kütleli kara delik, disko topu tarzı bir ışık gösterisiyle birlikte bir parti veriyor gibi görünüyor" ifadelerini kullandı.

Çalışmanın başyazarı Farhad Yusef-Zadeh de "Yığılma diski türbülansla dolu çok kaotik bir bölge ve gaz, kara deliğe yaklaştıkça yüksek kütleçekimi altında daha da kaotik ve sıkışmış hale geliyor" diyor.

Araştırmacılar sözkonusu patlamaların bir düzen içinde yaşandığına dair bir kanıt bulamadı. Yusef-Zadeh "Verilerimizde sürekli değişen, kabaran bir parlaklık gördük" diye açıklıyor: 

Ve sonra güm! Büyük bir parlaklık patlaması aniden ortaya çıktı. Sonra tekrar sakinleşti. 

Bilim insanları, patlamaların nasıl ortaya çıktığını da henüz tam olarak anlamış değil. Ancak iki ayrı sürecin işlediğinden şüpheleniyorlar.

Northwestern Üniversitesi'nden astrofizikçi Yusef-Zadeh, küçük patlamaların muhtemelen sönük titreşimlere yol açtığını düşünüyor. Disk içindeki dalgalanmalar plazmayı sıkıştırarak kısa bir radyasyon patlamasına neden olabilir. 

Astrofizikçi "Bu, Güneş'in manyetik alanının toplanması, sıkıştırılması ve ardından bir güneş patlamasının meydana gelmesine benziyor" diye açıklıyor:

Bir kara deliğin etrafındaki ortam çok daha enerji yüklü ve uç noktada olduğundan, elbette buradaki süreçler daha şiddetli. 

Araştırmacılar daha büyük ve parlak patlamalardaysa, iki manyetik alan çizgisinin çarpışarak diskten ışık hızına yakın bir hızda uzaklaşan parçacıklar şeklinde enerji açığa çıktığı bir sürecin işlediğini tahmin ediyor.

Patlamaları iki farklı dalga boyunda gözlemleyen araştırmacılar şaşırtıcı bir keşif daha yaptı. Patlamalar kısa dalga boylarında, uzun olanlara göre daha hızlı sönüyordu. Ekip bunun, patlamalardaki parçacıkların yüksek dalga boylarında daha hızlı enerji kaybetmesinden kaynaklanabileceğini düşünüyor.

Bilim insanları, Sagittarius A*'yı 24 saat kesintisiz bir şekilde izleyerek kara deliğin gizemlerini daha iyi aydınlatmayı umuyor.

Independent Türkçe, Reuters, Live Science, NASA, Astrophysical Journal Letters