Yüksek sıcaklıkta geçirilen bir saat inme riskini ikiye katlıyor

Çalışmaya göre 33 santigrat derece ortamda bulunmak akut iskemik inme (AIS) geçirme riskini iki katına çıkarabiliyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Yüksek sıcaklıkta geçirilen bir saat inme riskini ikiye katlıyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Sıcakta geçirilen yaklaşık bir saat gibi kısa bir sürenin bile inme riskini artırabildiği yeni bir araştırmada ortaya kondu.

33 santigrat derece ve üzeri sıcaklıklara maruz kalmak, akut iskemik inme (AIS) diye adlandırılan belirli bir inme türü riskini, 12 santigrat derece veya altındaki sıcaklıklara kıyasla anında iki katına çıkarabiliyor.

Bu tür inme, beynin bir kısmına giden kan akışı engellendiğinde meydana gelir. AIS, dünya çapında bildirilen tüm inmelerin yüzde 70'ini oluşturuyor ve sakatlık veya ölümle sonuçlanabiliyor. 

Çin'deki Fudan Üniversitesi'nden araştırmacılar, saatlik yüksek sıcaklıklarla AIS'in başlangıcı arasındaki bu doğrudan ilişkiyi buldu. Çalışma perşembe günü JAMA Network adlı bilimsel dergide yayımlandı.

Daha önceki araştırmalar günlük yüksek sıcaklıklarla inme kaynaklı hastane yatışları ve ölüm oranları arasında bağlantılar olduğunu göstermiş olsa da bu çalışma özellikle ortam sıcaklığının saatlik etkisinin AIS başlangıcı üzerindeki tesirine odaklandı.

Araştırmacılar, Çin genelindeki 200'den fazla inme merkezinden alınan verilere inceledi. Bu veriler, 2019'dan 2021'e kadar sıcak mevsimlerde AIS geçiren ve hastaneye kaldırılan 82 bin yetişkini kapsıyordu. 

Çalışmada, bir kişinin inme geçirmeden önceki yaklaşık 24 saatte maruz kaldığı saatlik sıcaklıklar kontrol edildi. Sonuçlar, sıcaklıklar yükseldikçe inme geçirme riskinin de artığını gösterdi.

Risk, sıcağa maruz kalındıktan hemen sonra en yüksek seviyedeydi ve hava aşırı ısındıktan sonra da 10 saat boyunca devam etti. Hava yaklaşık 33,3 santigrat derece gibi aşırı sıcakken inme geçirme olasılığı, havanın 12,1 santigrat derece gibi daha serin olduğu zamana kıyasla neredeyse iki kat daha yüksek.

Çalışma ayrıca belirli sağlık sorunları geçmişi olan kişilerin inme geçirme riskinin biraz daha yüksek olabileceğini ancak bunun büyük bir fark olmadığını ortaya koydu. 

Araştırmacılar, bulgularının "halk sağlığı kurumlarının, özellikle akut iskemik inme riski yüksek olan popülasyonlar arasında, sıcağa maruz kalmayı azaltan ve serinletici önlemleri güçlendiren müdahaleleri savunmaya yönelik devam eden ihtiyacın altını çizdiğini" söyledi.

Fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan tehlikeli kirliliğin körüklediği iklim krizi, dünya genelinde sıcak hava dalgalarının sayısını artırdı ve daha fazla kişinin daha uzun süre yüksek sıcaklıklara maruz kalmasına neden oldu. 

Son yıllarda yapılan çeşitli çalışmalar, bu maruziyetin hastane yatışlarında ve hastalıklarda artışa yol açtığını gösterdi.

Daha önceki çalışmalar, boğucu hava kirliliğiyle birlikte aşırı sıcaklıklara maruz kalmanın kalp krizinden ölme riskini iki katına çıkarabileceğini ortaya koymuştu.



Eleştirmenler yeni vampir filmine bayıldı: "Yönetmenin başyapıtı"

Isır beni: Lily-Rose Depp, Robert Eggers'ın Nosferatu'sunda ürperiyor (Focus Features)
Isır beni: Lily-Rose Depp, Robert Eggers'ın Nosferatu'sunda ürperiyor (Focus Features)
TT

Eleştirmenler yeni vampir filmine bayıldı: "Yönetmenin başyapıtı"

Isır beni: Lily-Rose Depp, Robert Eggers'ın Nosferatu'sunda ürperiyor (Focus Features)
Isır beni: Lily-Rose Depp, Robert Eggers'ın Nosferatu'sunda ürperiyor (Focus Features)

Robert Eggers'ın merakla beklenen Nosferatu uyarlamasına ilk tepkiler geldi ve görünen o ki yönetmenin elinde bir korku klasiği daha var. Bazı eleştirmenler filmin ödül kazanma ihtimaline dikkat çekiyor.

Önceki filmleri arasında korku dolu The Witch, gerçeküstü kabus The Lighthouse ve kana susamış Kuzeyli (The Northman) olan 41 yaşındaki yönetmen, son projesinde F. W. Murnau'nun 1922 yapımı sessiz klasiğini yeniden yorumladı.

Bram Stoker'ın 1897'deki romanından esinlenerek Drakula'nın ortaya çıkış hikayesini konu alan filmde Bill Skarsgård, Lily-Rose Depp'in canlandırdığı Ellen Hutter adlı kadına delicesine aşık olan Kont Orlok karakterini oynuyor.

Etkileyici oyuncu kadrosunda ayrıca Willem Dafoe, Emma Corrin, Nicholas Hoult, Aaron Taylor-Johnson ve Ralph Ineson da yer alıyor.

Gotik korku filmi, sinema basınına ilk kez gösterildi ve izleyen az sayıda kişiden çok olumlu yorumlar aldı.

IndieWire'ın baş film eleştirmeni David Ehrlich, filmi överek şöyle yazdı:

Robert Eggers'ın Nosferatu'sunun yapılan herhangi bir filmden daha fazla yatakta terli bir şekilde kıvranma sahnesi içerdiğine epey eminim.

Variety'nin ödül direktörü Clayton Davis şu ifadeleri kullandı:

Nosferatu'nun felç eden korkusu, senarist ve yönetmen Robert Eggers'ın vizyonuyla tamamen hayat bulmuş. Adam sinemada daha sadece boğazını temizliyor. Henüz şarkı söylemeye başlamadı bile ve onun tüm filmlerine bayılıyorum.

Davis filmin "şahane ve korkutucu derecede zeki" olduğunu da ekledi.

Film eleştirmeni Courtney Howard şöyle yazdı:

Nosferatu bu yılki diğer korku filmlerinin hepsinden daha SAĞLAM. Aman Tanrım. Korku dolu dehşetin muhteşem groteskliği ve ilahi bir karanlık keyif.

Den of Geek'in editörü David Crow, filmin "acı verecek derecede güzel" olduğunu söyleyerek ekledi:

Eggers, Nosferatu ve Drakula'nın altındaki toprağın derinliklerine inerek yaratığın cazibesinin dehşet verici (ama sapkınca çekici) özünü buluyor.

The Playlist'ten Gregory Ellwood, filmin ödüller için değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürerek "Nosferatu, Robert Eggers'ın vizyoner yaratıcılığını göz önüne seriyor. Lily-Rose Depp harika. Willem Dafoe çok eğleniyor. Çok önemli bir yan karakter. En İyi Film ödülünü alabilir mi? Hmmmm. Rose Depp'in kalabalık yardımcı kadın oyuncu yarışında şansı var" yazdı.

ervbt
Aaron Taylor-Johnson, Nosferatu'da (Focus Features/Universal)

Korku muhabiri Heather Wixson ise filmin, Eggers'in "başyapıtı" olduğunu söyleyerek şöyle dedi:

Şaka yok, bu filmin son 15 dakikasında gözlerim yaşlıydı; beni O KADAR etkiledi.

Nosferatu, Kuzey Amerika'da Focus Features aracılığıyla 25 Aralık'ta sinemalarda, 1 Ocak 2025'teyse Universal'la uluslararası olarak vizyona girecek. Nosferatu, Türkiye'de 3 Ocak 2025'te gösterime girecek.

Independent Türkçe