Yüksek sıcaklıkta geçirilen bir saat inme riskini ikiye katlıyor

Çalışmaya göre 33 santigrat derece ortamda bulunmak akut iskemik inme (AIS) geçirme riskini iki katına çıkarabiliyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Yüksek sıcaklıkta geçirilen bir saat inme riskini ikiye katlıyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Sıcakta geçirilen yaklaşık bir saat gibi kısa bir sürenin bile inme riskini artırabildiği yeni bir araştırmada ortaya kondu.

33 santigrat derece ve üzeri sıcaklıklara maruz kalmak, akut iskemik inme (AIS) diye adlandırılan belirli bir inme türü riskini, 12 santigrat derece veya altındaki sıcaklıklara kıyasla anında iki katına çıkarabiliyor.

Bu tür inme, beynin bir kısmına giden kan akışı engellendiğinde meydana gelir. AIS, dünya çapında bildirilen tüm inmelerin yüzde 70'ini oluşturuyor ve sakatlık veya ölümle sonuçlanabiliyor. 

Çin'deki Fudan Üniversitesi'nden araştırmacılar, saatlik yüksek sıcaklıklarla AIS'in başlangıcı arasındaki bu doğrudan ilişkiyi buldu. Çalışma perşembe günü JAMA Network adlı bilimsel dergide yayımlandı.

Daha önceki araştırmalar günlük yüksek sıcaklıklarla inme kaynaklı hastane yatışları ve ölüm oranları arasında bağlantılar olduğunu göstermiş olsa da bu çalışma özellikle ortam sıcaklığının saatlik etkisinin AIS başlangıcı üzerindeki tesirine odaklandı.

Araştırmacılar, Çin genelindeki 200'den fazla inme merkezinden alınan verilere inceledi. Bu veriler, 2019'dan 2021'e kadar sıcak mevsimlerde AIS geçiren ve hastaneye kaldırılan 82 bin yetişkini kapsıyordu. 

Çalışmada, bir kişinin inme geçirmeden önceki yaklaşık 24 saatte maruz kaldığı saatlik sıcaklıklar kontrol edildi. Sonuçlar, sıcaklıklar yükseldikçe inme geçirme riskinin de artığını gösterdi.

Risk, sıcağa maruz kalındıktan hemen sonra en yüksek seviyedeydi ve hava aşırı ısındıktan sonra da 10 saat boyunca devam etti. Hava yaklaşık 33,3 santigrat derece gibi aşırı sıcakken inme geçirme olasılığı, havanın 12,1 santigrat derece gibi daha serin olduğu zamana kıyasla neredeyse iki kat daha yüksek.

Çalışma ayrıca belirli sağlık sorunları geçmişi olan kişilerin inme geçirme riskinin biraz daha yüksek olabileceğini ancak bunun büyük bir fark olmadığını ortaya koydu. 

Araştırmacılar, bulgularının "halk sağlığı kurumlarının, özellikle akut iskemik inme riski yüksek olan popülasyonlar arasında, sıcağa maruz kalmayı azaltan ve serinletici önlemleri güçlendiren müdahaleleri savunmaya yönelik devam eden ihtiyacın altını çizdiğini" söyledi.

Fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan tehlikeli kirliliğin körüklediği iklim krizi, dünya genelinde sıcak hava dalgalarının sayısını artırdı ve daha fazla kişinin daha uzun süre yüksek sıcaklıklara maruz kalmasına neden oldu. 

Son yıllarda yapılan çeşitli çalışmalar, bu maruziyetin hastane yatışlarında ve hastalıklarda artışa yol açtığını gösterdi.

Daha önceki çalışmalar, boğucu hava kirliliğiyle birlikte aşırı sıcaklıklara maruz kalmanın kalp krizinden ölme riskini iki katına çıkarabileceğini ortaya koymuştu.



Marvel'ın uyumsuzlarının hikayesi gişeyi kasıp kavuruyor

Marvel, martta yaptığı açıklamayla Thunderbolts*'un oyuncu kadrosunun büyük bölümünün 2026'da vizyona girecek Avengers: Doomsday'de de yer alacağını duyurmuştu (Walt Disney Studios Motion Pictures)
Marvel, martta yaptığı açıklamayla Thunderbolts*'un oyuncu kadrosunun büyük bölümünün 2026'da vizyona girecek Avengers: Doomsday'de de yer alacağını duyurmuştu (Walt Disney Studios Motion Pictures)
TT

Marvel'ın uyumsuzlarının hikayesi gişeyi kasıp kavuruyor

Marvel, martta yaptığı açıklamayla Thunderbolts*'un oyuncu kadrosunun büyük bölümünün 2026'da vizyona girecek Avengers: Doomsday'de de yer alacağını duyurmuştu (Walt Disney Studios Motion Pictures)
Marvel, martta yaptığı açıklamayla Thunderbolts*'un oyuncu kadrosunun büyük bölümünün 2026'da vizyona girecek Avengers: Doomsday'de de yer alacağını duyurmuştu (Walt Disney Studios Motion Pictures)

Thunderbolts*, bu hafta sonu da ABD gişe listelerinin zirvesindeki yerini koruyacak gibi görünüyor. Bu hafta büyük çaplı yeni bir film gösterime girmedi. Ancak gelecek hafta, meşhur korku serisinin son halkası Son Durak: Kan Bağı (Final Destination: Bloodlines) izleyiciyle buluşacak.

Marvel imzalı Thunderbolts*, cuma günü kasasına 9 milyon dolar daha ekledi. Disney'in hâlâ IMAX ve büyük format salonlarda gösterimde olan süper kahraman filmi, Kuzey Amerika'da halihazırda 100 milyon doları aşmış durumda. 

İlgiyi canlı tutabilecek mi?

Filmin hafta sonunu yaklaşık 35 milyon dolarla tamamlaması ve açılışına kıyasla yüzde 53'lük bir düşüş yaşaması öngörülüyor. Böylece Florence Pugh, Wyatt Russell ve Sebastian Stan'in başrollerini paylaştığı Marvel filmi, bugün itibarıyla 130 milyon doları aşmış olacak. Dünya çapındaki hasılatıysa 200 milyon dolara yaklaşıyor.

Tahminler gerçekleşse bile 180 milyon dolarlık yapım bütçesi ve yaklaşık 100 milyon dolarlık pazarlama gideriyle Thunderbolts*'un yaz sezonunun sert rekabeti içinde seyircinin ilgisini canlı tutması gerekecek.

Bu arada Ryan Coogler imzalı Günahkarlar (Sinners) da cuma günü hanesine 6,5 milyon dolar daha ekledi. Film, cumartesi günü itibarıyla ABD gişesinde 200 milyon dolarlık hasılatı geçerek son derece etkileyici bir başarıya imza attı. 

100 üzerinden 94 puanda

Bir grup uyumsuz ve dışlanmış karakterin hikayesini anlatan Thunderbolts*, hem izleyiciler hem de eleştirmenlerden büyük övgü almıştı. 4 bin 300'ü aşkın sinema salonunda vizyona giren film, Marvel evreninin daha az bilinen karakterlerini bir araya getiriyor. 

Film, eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'da yüzde 94'lük seyirci puanıyla Marvel Sinematik Evreni'ndeki başarılı yapımlardan biri oldu. 

Jake Schreier'ın yönettiği filmde Pugh, Russell ve Stan'in yanı sıra David Harbour, Lewis Pullman, Hannah John-Kamen, Olga Kurylenko ve Julia Louis-Dreyfus gibi isimler yer alıyor.

Independent Türkçe, Variety, Deadline