Bollywood, demokrasi ve laiklik savunuculuğundan muhafazakarlığa nasıl kaydı?

Bollywood, dünyanın en büyük film sektörü konumunda (Reuters)
Bollywood, dünyanın en büyük film sektörü konumunda (Reuters)
TT

Bollywood, demokrasi ve laiklik savunuculuğundan muhafazakarlığa nasıl kaydı?

Bollywood, dünyanın en büyük film sektörü konumunda (Reuters)
Bollywood, dünyanın en büyük film sektörü konumunda (Reuters)

Amerikan medya kuruluşu CNN, Hindistan Başbakanı Narendra Modi yönetimi altında Bollywood'un nasıl muhafazakarlaştığını inceledi.

Haberde, yılda 1500 ila 2 bin film üretilen devasa sinema sektörünün "ülkenin kültürü, kimliği ve ekonomisi üzerinde büyük etkisi olduğu" belirtildi.

Ancak eskiden laik ve demokratik değerleri temsil eden Hint sinemasının, son 10 yılda Modi'nin liderliğindeki radikal sağcı Hindistan Halk Partisi'nin (BJP) politikaları doğrultusunda muhafazakar bir çizgiye kaydığı öne sürüldü.  

Mumbai'de yaşayan film eleştirmeni ve gazeteci Tanul Thakur, Müslümanlar başta olmak üzere dini azınlıkları yok sayan yapımların Modi döneminde arttığını savunarak şunları söyledi: 

Popüler Hint sinemasındaki bu büyük değişimi, filmlerin sadece hükümetin çizgisine uymakla kalmayıp, aynı zamanda giderek daha korkunç hale geldiğini ilk elden gördüm. Siyasetin, sinemaya bu kadar etki ettiğine, Hindistan'daki dini azınlıkların ve her türlü anlatı çeşitliliğinin bu kadar bariz şekilde görmezden gelindiğine tanıklık etmek çok endişelendirici.

Haberde, 2022 yapımı Kashmir Files (Kashmir Dosyaları) ve 2023 yağımı Kerala Story (Kerala Hikayesi) filmlerinin, stereotip tasvirlerle Müslümanları kötülediği ve dini gerilimi körüklediği gerekçesiyle eleştiri topladığına dikkat çekildi. 

İktidarın filmleri doğrudan fonlamadığı fakat Modi'nin her iki filmden de övgüyle söz ettiği hatırlatıldı. Ayrıca BJP kontrolündeki bazı eyaletlerde polislere ve kamu görevlilerine filmleri mesai saatlerinde izlemeleri için izin verildiğine işaret edildi.

Kashmir Files'ın yönetmeni Vivek Agnihotri, 2022'de CNN'e verdiği söyleşide "Müslümanları eleştiren bir film yapmadım" demişti.

Kerala Story'nin yönetmeni Sudipto Sen ise geçen yıl yerel medyaya yaptığı açıklamada İslamofobi eleştirilerini reddederek filmde DEAŞ'ı hedef aldığını savunmuştu. 

Haberde, BJP'nin radikal sağcı politikalarıyla güçlenen Hindu milliyetçilerinin, iktidarı eleştiren veya "hassas konulara" giren filmlere tepki gösterdiğine de işaret edildi. 

2020'de çıkan Netflix yapımı A Suitable Boy'da (Uygun Erkek), Hindu tapınağında Müslüman bir erkeğin genç bir Hindu kadını öptüğü sahnenin muhafazakarlardan büyük eleştiri topladığı hatırlatıldı. 

Aynı platformda 2023'te yayımlanan Annapoorani de "dini hassasiyetlerle uyuşmadığı" gerekçesiyle tepki çekmişti. Netflix bunun ardından filmi platformdan kaldırmıştı. Radikal sağcı düşünce Vishva Hindu Parishad kuruluşu, platformun kararını "zafer" diye nitelemişti.

Independent Türkçe, CNN, Guardian



Squid Game'in maskeli karakterleri Elon Musk'tan mı ilham aldı?

Squid Game'de VIP'ler, oyunları kendi eğlenceleri için, hangi yarışmacıların kazanacağına dair bahis oynamak üzere yarattı (Netflix)
Squid Game'de VIP'ler, oyunları kendi eğlenceleri için, hangi yarışmacıların kazanacağına dair bahis oynamak üzere yarattı (Netflix)
TT

Squid Game'in maskeli karakterleri Elon Musk'tan mı ilham aldı?

Squid Game'de VIP'ler, oyunları kendi eğlenceleri için, hangi yarışmacıların kazanacağına dair bahis oynamak üzere yarattı (Netflix)
Squid Game'de VIP'ler, oyunları kendi eğlenceleri için, hangi yarışmacıların kazanacağına dair bahis oynamak üzere yarattı (Netflix)

Netflix'in üç sezonun ardından sona eren fenomen dizisi Squid Game, sadece ekranlardaki gerilimiyle değil, gerçek dünyaya dair yaptığı göndermelerle de konuşulmaya devam ediyor.

Dizinin yaratıcısı Hwang Dong-hyuk, final sezonunun yayına girmesinin ardından Time dergisine verdiği röportajda, dizideki maskeli VIP karakterlerin Elon Musk'a benzetilmesiyle ilgili dikkat çekici açıklamalarda bulundu. 

VIP'lerin gerçek bir kişiye dayanmadığını vurgulayan yönetmen, yine de benzerliklerin inkar edilemeyeceğini söyledi:

Elon Musk şu sıralar her yerde değil mi? Herkes ondan bahsediyor. Sadece dünyayı neredeyse kontrol eden dev bir teknoloji şirketinin başında değil, aynı zamanda bir şovmen. Üçüncü sezonu yazdıktan sonra, bazı VIP'lerin Elon Musk'a benzediğini düşündüğüm oldu.

Seri boyunca İngilizce konuşan, aşırı derecede zengin ve oyunları maskeler ardında izleyen VIP'ler, final sezonunda daha belirgin ve karanlık bir role bürünüyor. Dong-hyuk, "Artık maskelerini çıkarıyorlar ve oyunun içine girerek insanları kendi elleriyle öldürüyorlar" dedi.

54 yaşındaki Dong-hyuk, sözlerini şöyle sürdürdü:

Eskiden sistemi kontrol eden ve gücü elinde tutan kişiler perde arkasında gizlenirdi. Bu neredeyse görünmeyen bir komploydu. Ama artık özellikle Amerika'da bu durum değişti. Bugünlerde oligarşiden çokça söz ediyoruz ama büyük teknoloji şirketlerinin sahipleri artık açıkça ortaya çıkıyor, paralarını kime yatırdıklarını ilan ediyorlar.

Dong-hyuk, "Gücü ve sistemi gerçekten yöneten kişiler artık perde arkasında saklanmıyor" diye ekledi:

Maskelerini gönüllü olarak çıkarıyorlar; adeta 'Her şeyin arkasında biz varız, kontrol bizde' der gibi.

Öte yandan, Squid Game final yaparken, yönetmen David Fincher'ın dizinin bir Amerikan uyarlaması üzerinde çalıştığı da duyurulmuştu.

Independent Türkçe, Deadline, Variety