Coldplay, Filistin asıllı şarkıcıyı Glastonbury sahnesine çıkardı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

Coldplay, Filistin asıllı şarkıcıyı Glastonbury sahnesine çıkardı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Coldplay, ana grup olduğu tarihi Glastonbury 2024 konserinde Filistin asıllı Şilili şarkıcı Elyanna'yı sahnede ağırladı.

29 Haziran Cumartesi günü Chris Martin liderliğindeki Britanyalı grup, Dua Lipa'nın baş sanatçı olduğu setiyle, BBC yayınında yaşanan ses sorununa rağmen kalabalığı etkilemesinden bir gece sonra Pyramid Stage'de sahne aldı.

The Independent, grubun cumartesi günü "kariyerinin en iyi gösterisini" sergilediğini bildirirken Coldplay 5. kez bu sahneye çıkarak Glastonbury'de ana grup sıfatıyla en çok konser veren topluluk oldu ve aralarında Little Simz, Laura Mvula ve Geleceğe Dönüş'ün (Back to the Future) yıldızı Michael J. Fox'un da bulunduğu çok sayıda konuğu kendilerine katılmaya davet etti.

Martin ve grup arkadaşlarına uzun bir süre eşlik eden şarkıcılardan biri de Arap müziğini Latin ritimleriyle harmanlamasıyla tanınan deneysel pop yıldızı Elyanna oldu.

Elyanna, Femi Kuti'yle birlikte Coldplay'in 2019 çıkışlı şarkısı Arabesque'in yanı sıra grubun, Little Simz ve Burna Boy'la yeni işbirliği We Pray'i seslendirdi.

15'inde şöhreti yakalayan 22 yaşındaki sanatçı, Filistinli bir şairin kızı. Dedesi Filistinli bir şair ve şarkıcı, büyük annesiyse Şilili bir piyanist.

Elyanna, müzik kariyerini inşa etmek için 2017'de Kaliforniya'nın San Diego kentine taşındı ve Instagram sayfasında yeniden yorumladığı şarkılar paylaştıktan sonra ün kazandı. Sonunda Grammy ödüllü Nasri Atweh tarafından keşfedildi.

Kısa süre önce Londra'daki Londra'daki KOKO adlı mekanda kapalı gişe bir konser veren şarkıcı, Universal Arabic Music'le anlaşmalı. The Late Show with Stephen Colbert'ta Arapça şarkı söyleyen ilk sanatçı olarak tarihe geçerken Filistinlilerin kefiyesi başındaydı.

Elyanna sohbet programı The Late Show with Stephen Colbert'ta Arapça performans sergiledi (CBS)

Elyanna 2023'te Filistin'e adanmış Olive Branch (Zeytin Dalı) adlı bir şarkı yayımladı. Parçayı ilk olarak Instagram'da şu yazıyla paylaştı: 

Son birkaç gündür duygularımı kelimelere dökmekte zorlanıyorum. Göz önüne serilen her şeye tanıklık etmek zordu, endişeliyim ve ailem, arkadaşlarım ve memleketimdeki insanlar için dua ediyorum.

Coldplay'in konserinin sonlarına doğru Chris Martin, "Dünya'nın çok bölünmüş bir zamanı olarak algılanabilecek bu dönemde" birlik çağrısında bulundu.

scdfvgbh
Elyanna sohbet programı The Late Show with Stephen Colbert'ta Arapça performans sergiledi (CBS)

Kalabalığa seslenerek şunları söyledi: 

Çoğu insanın tüm farklı bayraklarla, tüm farklı renklerle, tüm farklı cinsiyetlerle, cinselliklerle, yaşlarla, her şeyle barışçıl bir şekilde bir araya gelebileceğine ve sadece şarkı söyleyip iyi vakit geçirebileceğine ve dondurma yiyebileceğine dair bize ve bana yeniden inanç verdiğiniz için teşekkür ederim, kavga yok, böyle bir şey yok. Bize ilham verdiğiniz için teşekkür ederim ve umarım tüm bunları, imkansız gibi görünen bir zamanda birlikteliğin bir işareti olarak hep birlikte dünyaya gönderiyoruz, siz bunun mümkün olduğunu kanıtladınız, bu yüzden bu harika, teşekkür ederim.

Independent Türkçe



Mars'ta hayatta kalabilecek bir bitki bulundu

Mars'ta yaşamın varlığına dair henüz bir kanıt bulunmadı fakat çoğu bilim insanı gezegende bir zamanlar canlılar olduğunu düşünüyor (NASA)
Mars'ta yaşamın varlığına dair henüz bir kanıt bulunmadı fakat çoğu bilim insanı gezegende bir zamanlar canlılar olduğunu düşünüyor (NASA)
TT

Mars'ta hayatta kalabilecek bir bitki bulundu

Mars'ta yaşamın varlığına dair henüz bir kanıt bulunmadı fakat çoğu bilim insanı gezegende bir zamanlar canlılar olduğunu düşünüyor (NASA)
Mars'ta yaşamın varlığına dair henüz bir kanıt bulunmadı fakat çoğu bilim insanı gezegende bir zamanlar canlılar olduğunu düşünüyor (NASA)

Bilim insanları Mars'ta hayatta kalabilecek bir yosun türü belirledi. Zorlu koşullara dayanabilen bitki, Kızıl Gezegen'deki insan yaşamını başlatabilir. 

Sıcaklıkların -153 dereceye kadar düşebildiği Mars'ın, insanların yaşaması için uygun koşullara sahip olduğu söylenemez. İnce atmosferi Güneş'ten gelen ısıyı yakalayamadığı gibi, gezegeni ultraviyole radyasyona karşı da koruyamıyor. 

Bilim insanları Mars ortamında hayatta kalabilecek çeşitli mikroorganizmaları, alg ve likenleri daha önce test etmişti. The Innovation adlı hakemli dergide dün yayımlanan çalışmadaysa ilk defa bütün bir bitkinin sert koşullarda yaşayıp yaşayamayacağı araştırıldı. 

Syntrichia caninervis adlı çöl yosunu, Antarktika'dan Mojave Çölü'ne kadar çeşitli ortamlarda hayatta kalabiliyor. Araştırmacılar yeni çalışmada bu bitkinin -196 dereceye ve yüksek seviyelerde gama radyasyonuna da dayanabildiğini gösterdi. 

Ekip, yosunları önce -80 derecede 5 yıla kadar, daha sonra da -196 derecede 30 güne kadar tuttu. Donan bitkiler çözündükten sonra eski hallerine geri dönmeyi başardı. Araştırmacılar dondurulmadan önce kurutulan bitkilerin daha hızlı kendine geldiğini kaydetti. 

Çöl yosununun çoğu bitkiyi öldürecek seviyedeki gama radyasyonunda hayatta kaldığı, hatta 500 Gy'de daha iyi geliştiği görüldü. 50 Gy'lik gama radyasyonu, insanları öldürebilecek etkiye sahip. 

Ardından Çin Bilimler Akademisi Gezegen Atmosferleri Simülasyon Tesisi'nden yararlanan bilim insanları Mars'taki basınç, sıcaklık ve ultraviyole radyasyona sahip bir ortamda yosunları test etti. Bir hafta boyunca bu ortamda hayatta kalan bitkiler, simülasyondan çıkarıldıktan sonra eski hallerine geri döndü. 

Araştırmacılar makalede şöyle yazıyor:

Geleceğe bakacak olursak, bu umut verici yosunun Mars'a veya Ay'a götürülerek uzaydaki bitki kolonizasyonu ve büyümesi ihtimalinin daha fazla test edilebileceğini umuyoruz.

Florida Üniversitesi'nden yosun uzmanı Prof. Stuart McDaniel, yer almadığı çalışmanın önem arz ettiğini belirterek şöyle ekliyor:

Karasal bitkilerin yetiştirilmesi uzun vadeli uzay görevlerinin önemli bir parçası çünkü bitkiler karbondioksit ve suyu verimli bir şekilde oksijen ve karbonhidratlara, yani insanların hayatta kalmak için ihtiyaç duyduğu hava ve gıdaya dönüştürüyor. Çöl yosunu yenilebilir değil fakat uzayda başka önemli hizmetler sunabilir.

Öte yandan çalışmanın bazı sınırlılıkları var. Prof. McDaniel ve diğer uzmanlar, yosunların Mars toprağında yetişip yetişmeyeceğinin bilinmediğini vurguluyor. Uzmanlar ayrıca bitkinin önemli bir oksijen kaynağı olup olmayacağı sorusunun da cevapsız kaldığını söylüyor. 

Villanova Üniversitesi'nden Prof. Edward Guinan, yosunların Mars'ta yetişmek için suya ihtiyaç duyacağını söylese de çalışmanın etkileyici olduğunu da belirtiyor. "Önümüzde uzun bir yol var" diyen Prof. Guinan şöyle ekliyor:

Ancak bu mütevazı çöl yosunu, gelecekte Mars'ın küçük bölümlerini insanlığın yaşayabileceği bir hale getirme umudu veriyor.

Independent Türkçe, Science Daily, Guardian, The Innovation