Röntgencileri engellemek için Japon voleybolculara yeni forma tasarlandı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Röntgencileri engellemek için Japon voleybolculara yeni forma tasarlandı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Bu yaz Paris'te düzenlenecek Olimpiyat Oyunları'nda yarışacak Japon sporcular, uygunsuz fotoğrafların çekilmesini engellemek üzere tasarlanmış yenilikçi bir kumaştan yapılmış formalar giyecek.

Spor giyim markası Mizuno, sporcuların vücutlarının kızılötesi kamerayla çekilmiş fotoğraflarının müstehcen başlıklarla sosyal medyada paylaşıldığına dair şikayetleri üzerine bu malzemeyi geliştirdi.

Resmi olarak 26 Temmuz'da başlayacak Olimpiyatlarda Japon kadın atletizm, masa tenisi ve voleybol takımları bu kumaşı içeren formalar giyecek.

wdfvertbgynumı
Mizuno'nun kumaşı görünü ve kızılötesi ışığı engelliyor (Mizuno)

Mizuno, kumaşı tanıtan bir yazıda "Son yıllarda müsabaka salonlarında ve diğer yerlerde kadın sporcular uygunsuz amaçlarla çekilen gizli fotoğrafların ve videoların giderek artan bir şekilde kurbanı oluyor. Fotoğrafları ve videoları daha sonra internet üzerinden yayılıyor" diye yazdı.

Son zamanlarda, görünür ışık kameralarının yanı sıra kızılötesi kameralar da kullanılıyor ve sporcular formalarının altındaki iç çamaşırlarını ve vücutlarını gösteren fotoğrafların kurbanı oluyor.

Mizuno, bir yandan yüksek performanslı spor etkinlikleri için gerekli malzeme kalitesini korurken bir yandan da bu sorunu özel olarak ele almak adına bir araştırma ve geliştirme projesi başlatmıştı.

Ortaya çıkan kumaş hem görünür hem de kızılötesi ışığı engelleyebiliyor ve Mizuno bu sayede kumaşın "sporcuları koruyacağını ve rekabete odaklanmalarını sağlayacağını" söylüyor.

Japon firmaları, röntgencilerin uygunsuz fotoğraf çekmesini önlemek için tasarlanmış ürünler geliştirme geçmişine sahip.

Japonya'da satılan dahili kameralı tüm cep telefonlarında fotoğraf çekildiğinde deklanşör sesi çıkıyor ve bu özellik devre dışı bırakılamıyor. Bu ses aynı zamanda bir kişi cihazında ekran görüntüsü aldığında, telefon sessizde olsa bile çıkıyor.

Bu önlemlere rağmen, ülkenin Ulusal Polis Teşkilatı'nın rakamlarına göre, Japonya'da 2021'de kamera röntgenciliği nedeniyle 5 binden fazla gözaltı yapıldı. Bu rakam 10 yıl önce 1930'du.

Independent Türkçe



Mars'ta hayatta kalabilecek bir bitki bulundu

Mars'ta yaşamın varlığına dair henüz bir kanıt bulunmadı fakat çoğu bilim insanı gezegende bir zamanlar canlılar olduğunu düşünüyor (NASA)
Mars'ta yaşamın varlığına dair henüz bir kanıt bulunmadı fakat çoğu bilim insanı gezegende bir zamanlar canlılar olduğunu düşünüyor (NASA)
TT

Mars'ta hayatta kalabilecek bir bitki bulundu

Mars'ta yaşamın varlığına dair henüz bir kanıt bulunmadı fakat çoğu bilim insanı gezegende bir zamanlar canlılar olduğunu düşünüyor (NASA)
Mars'ta yaşamın varlığına dair henüz bir kanıt bulunmadı fakat çoğu bilim insanı gezegende bir zamanlar canlılar olduğunu düşünüyor (NASA)

Bilim insanları Mars'ta hayatta kalabilecek bir yosun türü belirledi. Zorlu koşullara dayanabilen bitki, Kızıl Gezegen'deki insan yaşamını başlatabilir. 

Sıcaklıkların -153 dereceye kadar düşebildiği Mars'ın, insanların yaşaması için uygun koşullara sahip olduğu söylenemez. İnce atmosferi Güneş'ten gelen ısıyı yakalayamadığı gibi, gezegeni ultraviyole radyasyona karşı da koruyamıyor. 

Bilim insanları Mars ortamında hayatta kalabilecek çeşitli mikroorganizmaları, alg ve likenleri daha önce test etmişti. The Innovation adlı hakemli dergide dün yayımlanan çalışmadaysa ilk defa bütün bir bitkinin sert koşullarda yaşayıp yaşayamayacağı araştırıldı. 

Syntrichia caninervis adlı çöl yosunu, Antarktika'dan Mojave Çölü'ne kadar çeşitli ortamlarda hayatta kalabiliyor. Araştırmacılar yeni çalışmada bu bitkinin -196 dereceye ve yüksek seviyelerde gama radyasyonuna da dayanabildiğini gösterdi. 

Ekip, yosunları önce -80 derecede 5 yıla kadar, daha sonra da -196 derecede 30 güne kadar tuttu. Donan bitkiler çözündükten sonra eski hallerine geri dönmeyi başardı. Araştırmacılar dondurulmadan önce kurutulan bitkilerin daha hızlı kendine geldiğini kaydetti. 

Çöl yosununun çoğu bitkiyi öldürecek seviyedeki gama radyasyonunda hayatta kaldığı, hatta 500 Gy'de daha iyi geliştiği görüldü. 50 Gy'lik gama radyasyonu, insanları öldürebilecek etkiye sahip. 

Ardından Çin Bilimler Akademisi Gezegen Atmosferleri Simülasyon Tesisi'nden yararlanan bilim insanları Mars'taki basınç, sıcaklık ve ultraviyole radyasyona sahip bir ortamda yosunları test etti. Bir hafta boyunca bu ortamda hayatta kalan bitkiler, simülasyondan çıkarıldıktan sonra eski hallerine geri döndü. 

Araştırmacılar makalede şöyle yazıyor:

Geleceğe bakacak olursak, bu umut verici yosunun Mars'a veya Ay'a götürülerek uzaydaki bitki kolonizasyonu ve büyümesi ihtimalinin daha fazla test edilebileceğini umuyoruz.

Florida Üniversitesi'nden yosun uzmanı Prof. Stuart McDaniel, yer almadığı çalışmanın önem arz ettiğini belirterek şöyle ekliyor:

Karasal bitkilerin yetiştirilmesi uzun vadeli uzay görevlerinin önemli bir parçası çünkü bitkiler karbondioksit ve suyu verimli bir şekilde oksijen ve karbonhidratlara, yani insanların hayatta kalmak için ihtiyaç duyduğu hava ve gıdaya dönüştürüyor. Çöl yosunu yenilebilir değil fakat uzayda başka önemli hizmetler sunabilir.

Öte yandan çalışmanın bazı sınırlılıkları var. Prof. McDaniel ve diğer uzmanlar, yosunların Mars toprağında yetişip yetişmeyeceğinin bilinmediğini vurguluyor. Uzmanlar ayrıca bitkinin önemli bir oksijen kaynağı olup olmayacağı sorusunun da cevapsız kaldığını söylüyor. 

Villanova Üniversitesi'nden Prof. Edward Guinan, yosunların Mars'ta yetişmek için suya ihtiyaç duyacağını söylese de çalışmanın etkileyici olduğunu da belirtiyor. "Önümüzde uzun bir yol var" diyen Prof. Guinan şöyle ekliyor:

Ancak bu mütevazı çöl yosunu, gelecekte Mars'ın küçük bölümlerini insanlığın yaşayabileceği bir hale getirme umudu veriyor.

Independent Türkçe, Science Daily, Guardian, The Innovation