Pompeii'nin sonunu sadece yanardağın getirmediği ortaya çıktı

Antik Roma halkı "kaçınılmaz bir ölümle" karşı karşıya kalmış

Vezüv Yanardağı, gelişmiş bir Antik Roma şehri olan Pompeii'yi yıkıma uğrattı (John Martin/Wikimedia Commons)
Vezüv Yanardağı, gelişmiş bir Antik Roma şehri olan Pompeii'yi yıkıma uğrattı (John Martin/Wikimedia Commons)
TT

Pompeii'nin sonunu sadece yanardağın getirmediği ortaya çıktı

Vezüv Yanardağı, gelişmiş bir Antik Roma şehri olan Pompeii'yi yıkıma uğrattı (John Martin/Wikimedia Commons)
Vezüv Yanardağı, gelişmiş bir Antik Roma şehri olan Pompeii'yi yıkıma uğrattı (John Martin/Wikimedia Commons)

Antik Roma şehri Pompeii'nin nasıl yerle bir olduğuna dair yeni kanıtlar ortaya çıktı. 

MS 24 Ağustos 79'da İtalya'daki Vezüv Yanardağı'nın patlaması sonucu Pompeii, alev ve küller içinde kalarak yok olmuştu. Küllerin altındaki kalıntıları iyi bir şekilde korunan kent, 16. yüzyılda keşfedilmişti. 

Antik Romalı yazar Genç Pliny'nin yazılarında yanardağ patladığı dönemde şehirde deprem de olduğu aktarılıyor. Fakat bugüne kadar böyle bir depreme dair kanıt elde edilmemişti. 

Frontiers in Earth Science adlı hakemli dergide bugün yayımlanan bir makalede yanardağın tetiklediği depremin, Pompeii'nin yıkımına son noktayı koyduğu saptandı.

Birkaç binayı içeren İffetli Aşıklar İnsula'sına odaklanan araştırmacılar, kazı ve analizler sonucu bu yapıların deprem sonucu çöktüğünü saptadı.

Örneğin duvar kalıntılarının altındaki taş birikintisi, yapıların patlamanın ilk aşamasında yıkılmadığına işaret ediyordu. Bilim insanları daha sonra buradaki hasarı, depremin tarihi binalar üzerindeki etkisiyle karşılaştırdı. 

csdfvgb
Araştırmacılar kurbanlardan birinin, büyük bir duvarın üstüne düşmesiyle aniden öldüğünü düşünüyor (Pompeii Arkeoloji Parkı)

Bölgede 50'li yaşlarda iki erkek iskeleti de çıkarıldı. Bilim insanları kemiklerdeki kırık ve çatlakların, bugünkü depremlerde ortaya çıkanlara benzerlikler taşıdığını gözlemledi. Ayrıca kalıntıların küllerin altında değil üstünde bulunması da ölümlerinin yanardağ patlamasından kaynaklanmadığını gösteriyordu.

İskeletlerden birinin yanında tahta bir cisim saptayan araştırmacılar, bu kişinin kendisini korumaya çalışmış olabileceğini düşünüyor. 
 

Çalışmanın ortak yazarı Mauro Di Vito, İffetli Aşıklar İnsula'sındaki bulgular hakkında şöyle diyor:

Pompeii'ye adanmış volkanoloji literatüründe anlatılan volkanik olayların etkileriyle uyuşmayan tuhaf özellikler bulduk. Bunların farklı bir açıklaması olmalıydı.

Öğlen saatlerinde patlayan Vezüv Yanardağı'nın 18 saat boyunca Pompeii'nin üzerine küçük taşlar ve kül yağdırdığı biliniyordu. 

Yeni araştırma bu felaketten kaçmayı başaran kişilerin patlamanın tetiklediği depremde hayatını kaybettiğini gösterdi. Bilim insanları daha sonra şehrin sokaklarından akan kül ve molozların, Pompeii'nin sonunu getirdiğini düşünüyor. 

zxcdfv
Kalıntıları bulunan kişilerden biri tehlikenin farkına varmış olabilir (Pompeii Arkeoloji Parkı)

Makalenin bir diğer yazarı Domenico Sparice bulguların heyecan verici olduğu söylüyor:

Patlama sırasındaki sismik hareketliliğin, Pompeii'nin yıkımında önemli bir rol oynadığını ve muhtemelen, kaçınılmaz bir ölümle karşı karşıya kalan Pompeii halkının seçimi etkilediğini kanıtladık.

Bilim insanları halihazırda şehrin diğer bölgelerinde ve farklı kentlerde çalışmalar yürütmeyi planlıyor. Araştırmacılar Oplontis, Stabiae ve Herkulaneum gibi Antik Roma kentlerinin de depremden etkilendiğini tahmin ediyor.

Independent Türkçe, New York Times, Popular Science, Frontiers in Earth Science



Selde 165 kişiyi kurtaran yüzücü kahraman oldu

Ruskan, büyük kurtarma operasyonunda "Sadece görevimi yaptım" dedi (@RafaelAnchia/Twitter/Reuters)
Ruskan, büyük kurtarma operasyonunda "Sadece görevimi yaptım" dedi (@RafaelAnchia/Twitter/Reuters)
TT

Selde 165 kişiyi kurtaran yüzücü kahraman oldu

Ruskan, büyük kurtarma operasyonunda "Sadece görevimi yaptım" dedi (@RafaelAnchia/Twitter/Reuters)
Ruskan, büyük kurtarma operasyonunda "Sadece görevimi yaptım" dedi (@RafaelAnchia/Twitter/Reuters)

ABD'nin Teksas'taki sel felaketinde 165 kişiyi kurtaran yüzücü kahraman ilan edildi.

Sahil Güvenlik’te görev yapan Scott Ruskan ve ekibi, Camp Mystic adlı Hıristiyan kız kampında düzenlenen kurtarma operasyonunda yer aldı.

Washington Post’un aktardığına göre 26 yaşındaki yüzücü ve takımı, öncelikle helikopterle bölgedeki bazı kişileri kurtardı. Ruskan ise kampın diğer bölümlerindekilere de yardım etmek için bölgede üç saat boyunca arama kurtarma çalışmaları yürüttü.

Sahil Güvenlik, MH-65 Dolphin tipi helikopterleriyle 15 kişiyi Camp Mystic’ten tahliye etti ve toplamda 230 kişinin kurtarılmasını sağladı. Bu çocuklardan 165’inin kurtarılmasını organize eden kişi Ruskan’dı.

Genç yüzücü, eğitimi geçen yıl tamamladığını ve ilk kez resmi bir arama kurtarma görevinde yer aldığını söylüyor. 

Sahil Güvenlik'e katılmadan önce muhasebeci olduğunu belirten Ruskan, şu ifadeleri kullanıyor: 

İnsanlar kahraman olmanızı değil, sadece yardım etmenizi ve durumu düzeltmenizi istiyor. Buna ihtiyaçları vardı, ben de bunu yapmaya çalıştım.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem, 165 kişinin helikopterle kurtarılmasını organize eden Ruskan’dan övgüyle söz etti: 

Scott Ruskan bir Amerikan kahramanıdır. Onun özverili cesareti, ABD Sahil Güvenlik’in ruhunu ve misyonunu yansıtmaktadır.

4 Temmuz'da meydana gelen şiddetli yağışlar sonucu Kerr bölgesindeki Guadalupe Nehri taşarak sele yol açmıştı.

Teksas Valisi Gregg Abbott, X hesabından yaptığı paylaşımda, yıkıcı sellerle mücadele için tüm kaynakları seferber ettiklerini belirtmiş, yerel yetkililer afet bölgesinde 50 bine yakın kişi bulunduğunu aktarmıştı. 

Yetkililerin paylaştığı son bilgilere göre selde en az 90 kişi yaşamını yitirdi. 

Independent Türkçe, CNN, Washington Post