Küresel araştırma, kahvaltıyı atlamanın çocuk sağlığına maliyetini gösterdi

Uzmanlar kahvaltının, günün nasıl geçeceğini belirlediğini söylüyor (Pexels)
Uzmanlar kahvaltının, günün nasıl geçeceğini belirlediğini söylüyor (Pexels)
TT

Küresel araştırma, kahvaltıyı atlamanın çocuk sağlığına maliyetini gösterdi

Uzmanlar kahvaltının, günün nasıl geçeceğini belirlediğini söylüyor (Pexels)
Uzmanlar kahvaltının, günün nasıl geçeceğini belirlediğini söylüyor (Pexels)

Kahvaltı yapmayan çocukların daha mutsuz olduğu bulundu. 

Uzmanlar en önemli öğün diye bilinen kahvaltının, zinde bir gün geçirmenin anahtarı olabileceğini söylüyor. Ayrıca daha önceki bir çalışmada, kahvaltı yapmayanların obezite riskinin arttığı bulunmuştu.

Küresel çapta yapılan yeni bir araştırmada bu önemli öğünü atlamanın, çocukların hayattan aldığı memnuniyete etkisi ortaya kondu. 

BMC Nutrition Journal adlı hakemli dergide yayımlanan çalışmada 42 ülkeden 155 binden fazla çocuğun verisi incelendi. 

Bilim insanları, okula giden ve ülke genelini temsil eden örneklemleri içeren 2017-2018 tarihli Okul Çağındaki Çocuklarda Sağlık Davranışı adlı çalışmanın verilerini kullandı.

10-17 yaşındaki öğrencileri içeren araştırmada çocuklar, hayat memnuniyeti düzeyini kendisi bildirdi. 

Bilim insanları her gün kahvaltı yapmakla çocukların mutluluğu arasında neredeyse doğrusal bir ilişki olduğunu tespit etti. 

Örneğin Portekiz'de her gün kahvaltı yapan çocukların yaşam memnuniyetinin en yüksek seviyede olduğu görüldü. Buna karşın Romanya'nın hiç kahvaltı yapmayan çocukları, en düşük yaşam memnuniyeti puanına sahipti. 

Birleşik Krallık'taki Anglia Ruskin Üniversitesi'nden, çalışmanın kıdemli yazarı Lee Smith "Geniş kapsamlı çalışmamız, kahvaltı sıklığıyla yaşam memnuniyeti arasında tutarlı bir ilişki buldu ve bunun birkaç muhtemel nedeni var" diyerek ekliyor: 

Daha önceki çalışmalar, kahvaltı yapmayan ergenlerde düşük ruh halinin yanı sıra daha yüksek anksiyete, stres ve depresyona rastlandığını gösteriyor.

Araştırmacılar bulguların arkasında, düzgün bir kahvaltının gereken besinleri ve enerjiyi sunarak beynin verimli çalışmasını sağlamasının yatabileceğini düşünüyor. 

Ayrıca sosyoekonomik faktörler de önemli bir rol oynayabilir. Düşük gelirli ülke veya ailelerde yaşayan çocukların kahvaltıyı atlama ihtimalinin daha yüksek olduğu düşünülürse, bu çocukların mutsuzluğunun arkasında farklı nedenler olabilir. 

Bulguların çocukların aktarımına dayanması ve neden sonuç ilişkisi kurulmaması çalışmanın önemli bir sınırlılığı. 

Çalışmada ülkeler arasında bazı tutarsızlıklar görüldüğü aktarılıyor. Araştırmacılar bunların, değişen beslenme alışkanlıkları gibi kültürel farklılıklardan kaynaklandığını düşünüyor. 

Smith "Ancak buna rağmen sonuçlarımız, incelenen tüm ülkelerde bildirilen yaşam memnuniyetinin her gün kahvaltı yapanlarda, hiç kahvaltı yapmayanlara göre genel itibarıyla daha yüksek olduğunu gösteriyor" ifadelerini kullanıyor.

Independent Türkçe, Daily Mail, MedicalXpress, BMC Nutrition Journal, Healthline



Çin'deki kurban çukurlarında 3 bin yıllık ipek kalıntısı keşfedildi

Asya'daki ipekböceği yetiştiriciliği binlerce yıl önceye dayanıyor (Pexels)
Asya'daki ipekböceği yetiştiriciliği binlerce yıl önceye dayanıyor (Pexels)
TT

Çin'deki kurban çukurlarında 3 bin yıllık ipek kalıntısı keşfedildi

Asya'daki ipekböceği yetiştiriciliği binlerce yıl önceye dayanıyor (Pexels)
Asya'daki ipekböceği yetiştiriciliği binlerce yıl önceye dayanıyor (Pexels)

Çin'deki 3 bin yıllık kurban çukurlarında ipek kalıntıları tespit edildi. Araştırmacılar değerli lifin, dini ritüellerde kullanıldığını düşünüyor. 

Asya ülkesinin Siçuan eyaletinde yer alan arkeolojik kazı alanı Sanxingdui'de binlerce yıllık kuban çukurları ortaya çıkarılyor.

Bugüne kadar çukurlarda altın ve tunç gibi maddelerden yapılan eserlerin yanı sıra çeşitli hayvanların kalıntıları da bulunuyor.

Shang Hanedanı (MÖ 1600 - MÖ 1100) dönemine ait 6 çukurda, tunç ve yeşim taşı gibi maddelerden yapılan yanmış eserler ve kül katmanları saptanmıştı. Bazı eserlerde kumaş izleri gören bilim insanları bunun ipek olup olmadığını araştırdı.

İpek Yolu'na adını veren lif, kapsamlı ticaret yollarının kurulmasında önemli bir yere sahipti. Ayrıca eski kayıtlarda Çinlilerin ipekböceği yetiştirdiği geçse de ipeğin kolay bozunması nedeniyle geçmişi net bir şekilde belirlenemiyordu.

Bulgularını hakemli dergi Scientific Reports'ta 25 Kasım Pazartesi günü yayımlayan ekip, gelişmiş tekniklere başvurarak maddenin ipek olduğunu doğruladı.

Bilim insanları yaklaşık 3 bin yıl önceye tarihlenen çukurlarda bulunan eserlerin yanma belirtileri taşımasını dini ritüellere bağlıyor. Ekip, bunların tapınaklarda kullanıldıktan sonra "bilinmeyen nedenlerden dolayı" yer altına gömüldüğünü söylüyor.

Tunç ve yeşim taşından yapılan, "ızgara benzeri bir eşya" üzerinde tespit edilen ipek de muhtemelen ritüellerde kullanılıyordu. 

Araştırmacılar, ipeğin dini törenlerde "Cennet ve Dünya arasında iletişim kurmak için bir malzeme taşıyıcı" görevi görmüş olabileceğini öne sürüyor. 

Bu teori, ipeğin genellikle ölülerin öteki dünyayla bağlantı kurmasını sağlama amacıyla cenaze giysilerinde kullanıldığıni ifade eden tarihi metinlerle de örtüşüyor.

Bulgular, Tunç Çağı'nın ilk dönemlerinde ipeğin önemli bir yer edindiği düşüncesini destekliyor. Araştırmacılar makalede şöyle yazıyor:

Sanxingdui arkeolojik kazı alanında ipek izlerinin ve kalıntılarının ilk kez keşfedilmesi, ipeğin ritüel bağlamında kullanımına dair arkeolojik kanıtlar sunuyor ve 3 bin yıl önceki antik Shu halkının dinlerini nasıl ifade ettiğine dair daha fazla bilgi sağlıyor.

Independent Türkçe, IFL Science, Phys.org, Scientific Reports