Çekya'da 3 bin 600 yıllık silah ve mücevherat bulundu

Bilim insanları eşyaların neden oraya saklandığından emin değil fakat üç teorileri var

Alandan çıkarılan bronzdan yapılmış kolluklar, baltalar, iğneler ve bir mızrak ucu (Lucie Heyzlová, Český Rozhlas)
Alandan çıkarılan bronzdan yapılmış kolluklar, baltalar, iğneler ve bir mızrak ucu (Lucie Heyzlová, Český Rozhlas)
TT

Çekya'da 3 bin 600 yıllık silah ve mücevherat bulundu

Alandan çıkarılan bronzdan yapılmış kolluklar, baltalar, iğneler ve bir mızrak ucu (Lucie Heyzlová, Český Rozhlas)
Alandan çıkarılan bronzdan yapılmış kolluklar, baltalar, iğneler ve bir mızrak ucu (Lucie Heyzlová, Český Rozhlas)

Çek Cumhuriyeti'ndeki arkeologlar, MÖ 1600'lere tarihlenen gömülü bir silah ve mücevher yığını buldu. Bu, Bronz Çağı'nda Orta Avrupa'daki yaşama daha fazla ışık tutabilecek nadir bir keşif.

Budyně nad Ohří kasabasındaki bir alanı inceleyen araştırmacılar, aralarında 8 balta ve mücevher parçalarının da bulunduğu, 3 bin 600 yıl öncesine ait bronz eserlere rastladı.

Başkent Prag'ın 40 km kuzeybatısındaki alan, metal dedektörü kullanan bir arkeolog tarafından ilk kez bir yıl önce bulunmuştu.

Daha sonra bir dizi kazıda Bronz Çağı'na ait 8 kolluk, aynı sayıda balta, iki iğne ve bir mızrak ucu ortaya çıkarıldı.

Araştırmacılar, eserlerin kasten yeraltına gömülmüş bir koleksiyonun parçası olduğundan şüpheleniyor.

Araştırmacılar nesnelerin neden oraya saklandığından hâlâ tam emin olmasa da üç teorileri var.

Arkeolog Martin Trefný, Çek Cumhuriyeti'nin kamu yayıncısı Uluslararası Prag Radyosu'na, "Birincisi, bu tür istifler tanrılara adak ya da hediye olarak kullanılmış olabilir" diye konuştu.

İkinci teori, definenin "köyde meydana gelen bir olay" nedeniyle gömülmüş olabileceği.

Dr. Trefný, "Üçüncü teoriyse, buranın bir üretici ya da tüccarın depo çukuru olabileceği" dedi.

Araştırmacılar geçen yıl boyunca ortaya çıkarılan eserleri analiz etti ve tarihlerinden eminler ancak baltalardan birinin çok daha eski olduğundan şüpheleniyorlar.

Dr. Trefný, "Bu Erken Bronz Çağı'na ait. Yani genel olarak buluntuların yaşı yaklaşık 3 bin 500 yıl" diye açıkladı.

MÖ 3300'den MÖ 1200'e kadar süren Bronz Çağı boyunca Avrupa'daki insanlar taştan aletler yapmak yerine kalay ve bakırın eritilip karıştırılmasıyla elde edilen bir alaşım olan bronz kullanmaya başladı.

Arkeolojik kanıtlar, MÖ 1200 civarında Bronz Çağı toplumlarının çoğunun muhtemelen çatışmalar nedeniyle çöktüğünü ve terk edildiğini gösteriyor.

xzscdvf
Çek Cumhuriyeti'ndeki arkeolojik alanda gün yüzüne çıkarılan bronz baltalar (Lucie Heyzlová, Český Rozhlas)

Bronz Çağı'nın sonlarına doğru, Avrupa, Asya ve Afrika'da sadece birkaç on yıl içinde tüm krallıklar, imparatorluklar, şehirler ve toplumlar çöktü.

Bronz Çağı'na ait benzer eserler başka yerlerde de keşfedilmiş olsa da araştırmacılar Çek Cumhuriyeti'ndeki son buluntuyu "hâla oldukça nadir" diye niteledi.
 

xcsdfvrgbt
Çek Cumhuriyeti'nde meydana çıkarılan bronz ok ucu (Lucie Heyzlová, Český rozhlas)

Bilim insanları, bölgede keşfedilen bileziklerin tıpkı günümüzdeki gibi ön kol süsü olarak takıldığını, iğnelerinse muhtemelen giysileri tutturmak ya da kadınların saçlarını şekillendirmek için kullanıldığını söyledi.

Dr. Trefný, "Baltalar alet ya da silah olarak kullanılmış olabilir. Silah işlevi mızrak ucu için de geçerli" dedi.

Araştırmacılar, eserlerin "milyonlarca kron" değerinde olabileceğini söyledi. Bir milyon Çek kronu yaklaşık 42 bin 620 dolar ediyor.

Çek arkeolog, "Bizim için tarihi ve bilimsel değer, mali değerden çok daha yüksek" dedi.

Keşfin, arkeologların Avrupa'daki Bronz Çağı dökümcülerinin işçiliğini daha iyi anlamalarına yardımcı olabileceğini söylediler.

Eserler "yakın gelecekte" Podřipské Müzesi'nde sergilenecek.

Independent Türkçe

 



Santorini depremlerinin sırrı çözüldü

Atina yönetimi, adada marta kadar olağanüstü hal ilan etmişti (Reuters)
Atina yönetimi, adada marta kadar olağanüstü hal ilan etmişti (Reuters)
TT

Santorini depremlerinin sırrı çözüldü

Atina yönetimi, adada marta kadar olağanüstü hal ilan etmişti (Reuters)
Atina yönetimi, adada marta kadar olağanüstü hal ilan etmişti (Reuters)

Bilim insanları, Yunanistan'ın Santorini Adası'nı sarsan depremlerin nedenini belirledi. 

Birleşik Krallık, Fransa ve Yunanistan'dan bilim insanlarının yaptığı incelemelerin sonuçları hakemli dergi Science'ta dün yayımlandı. 

Araştırmacılar Santorini, Yamurgi (Amorgos) ve Anafiye (Anafi) adalarının altında şubatta başlayan ve yaklaşık üç ay süren sismik aktiviteyi inceledi. 

Bilim insanları, yapay zekadan da faydalanarak bölgenin zemininin üç boyutlu bir modelini geliştirdi. 

İncelemelerde, yerkabuğunda yatay olarak yaklaşık 20 kilometre yol alan 25 binden fazla depremin, yeraltı kanallarından akan erimiş kayaçların etkisiyle tetiklendiği belirlendi. 

Depremlerin, Santorini'nin yaklaşık 8 kilometre açığında yer alan aktif denizaltı yanardağı Kolumbo'nun altından, Santorini ve Anydros adaları arasındaki 30 kilometrelik bir kanal boyunca magmanın yatay hareketiyle oluştuğu tespit edildi. Bu magma hareketinin deniz tabanının yaklaşık 10 kilometre altında gerçekleştiği belirtildi. 

Araştırmacılar, kabuktan geçen magma hacminin 200 bin olimpik yüzme havuzunu doldurabilecek büyüklükte olduğunu söylüyor. "Magma intrüzyonları" diye de bilinen bu olayın, kaya katmanlarını parçalayarak binlerce sarsıntıya yol açtığı ifade ediliyor. 

Araştırmanın başyazarı jeofizikçi Anthony Lomax, her bir sarsıntıyı sanal sensör olarak kullanıp bunları yapay zekayla modellediklerini söylüyor. Sonuçların, magmanın hareketiyle eşleştiğini belirtiyor. 

Baş araştırmacılardan Stephen Hicks de magmanın mevcut durumuna dair şunları söylüyor: 

Magmanın birkaç saat ila birkaç gün içinde yüzeye çıkıp patlayabileceğini biliyoruz. Ancak sismik hareketlilik şu anda durulduğu için eriyik maddenin nihayetinde kabuğun derinliklerinde sıkışıp soğuduğundan neredeyse eminiz.

Art arda meydana gelen depremler nedeniyle turistik adadan en az 11 bin kişi tahliye edilmişti. 

Santorini Yanardağı'nın 3 bin küsur yıl önce patlamasıyla bugün sadece bir kısmı su üstünde kalan adada yaklaşık 15 bin kişi yaşıyor. En son 1956'daki büyük depremle sarsılan ada yılda 3,4 milyon turisti ağırlıyor. 

Independent Türkçe, BBC, Phys.org, Reuters


Oscarlı yıldız: Beni aramaları için 20 yıl bekledim

Mumya, Amerikalı macera düşkünü Rick ve Ölüler Şehri'nde rehberlik ettiği Britanyalı kardeşlerin yanlışlıkla 3 bin yıllık bir laneti uyandırmasını anlatıyordu (Universal)
Mumya, Amerikalı macera düşkünü Rick ve Ölüler Şehri'nde rehberlik ettiği Britanyalı kardeşlerin yanlışlıkla 3 bin yıllık bir laneti uyandırmasını anlatıyordu (Universal)
TT

Oscarlı yıldız: Beni aramaları için 20 yıl bekledim

Mumya, Amerikalı macera düşkünü Rick ve Ölüler Şehri'nde rehberlik ettiği Britanyalı kardeşlerin yanlışlıkla 3 bin yıllık bir laneti uyandırmasını anlatıyordu (Universal)
Mumya, Amerikalı macera düşkünü Rick ve Ölüler Şehri'nde rehberlik ettiği Britanyalı kardeşlerin yanlışlıkla 3 bin yıllık bir laneti uyandırmasını anlatıyordu (Universal)

Brendan Fraser kendisine dünya çapında ün kazandıran Mumya (The Mummy) serisinin geri dönüş haberi üzerine Associated Press'e röportaj verdi.

56 yaşındaki aktör, serinin 2008'deki üçüncü ve son filminin ardından rafa kaldırıldığını hatırlattı. 

Fraser, halihazırda hazırlanan 4. filmin geçmişte Mumya: Ejder İmparatoru'nun Mezarı'nın (The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor) yerine düşünüldüğünü açıkladı. Ancak o yaz Pekin'de Yaz Olimpiyatları düzenlendiği için yapımcılar Çin'de geçen projeyi öne almış:

Yapmak istediğim film hiçbir zaman yapılmadı. O yıl Olimpiyatlar'ın yayın hakkı NBC'deydi. İkisini bir araya getirdiler ve Çin'e gittik. Şanghay'da çalışmak inanılmaz bir deneyimdi. Üçüncü filmden gurur duyuyorum çünkü tek başına düşünüldüğünde iyi bir filmdi. Gittik ve farklı bir ekiple elimizden gelenin en iyisini yaptık.

Fraser sözlerine şöyle devam etti:

Ama asıl yapmak istediğim film henüz çıkmadı. Beni aramaları için 20 yıl bekledim. Artık hayranlara istediği şeyi vermenin zamanı geldi.

Matt Bettinelli-Olpin ve Tyler Gillett'ten oluşan "Radio Silence" ikilisi, serinin 4. filminin yönetmen koltuğunda olacak. Bettinelli-Olpin ve Gillett, 2019 yapımı korku komedi Saklambaç (Ready or Not) ve 2022 tarihli Çığlık 5'le (Scream) tanınıyor.

4. filmde Brendan Fraser ve Rachel Weisz yeniden bir araya geliyor. Fraser ve Weisz, ilk olarak 1999'da vizyona giren Mumya'da başrolleri paylaşmış ve film büyük bir gişe başarısı yakalamıştı. 

Hikaye, bir hazine avcısının doğaüstü güçlere sahip lanetli bir Mısır rahibini yanlışlıkla uyandırmasını konu alıyordu ve Fraser'ı aksiyon sinemasının yıldızları arasına sokmuştu. 

Ünlü oyuncu, 2001'de Mumya Geri Dönüyor (The Mummy Returns) ve 2008'de Mumya: Ejder İmparatoru'nun Mezarı'yla seriye devam etmişti. Weisz ise üçüncü filmde yer almamıştı.

Universal, 2017'de Tom Cruise başrollü yeni bir Mumya filmiyle seriyi yeniden başlatmayı denemiş ancak yapım gişede başarısız olmuştu. 

Hollywood'dan bir süre uzak kalan Fraser, 2022'de Balina'yla (The Whale) büyük bir dönüş yapmış ve En İyi Erkek Oyuncu Oscar'ını kazanmıştı. O dönemde Variety'ye konuşan oyuncu, Mumya'da hayat verdiği popüler karakter Rick O'Connell'ı yeniden canlandırmaya sıcak baktığını söylemişti:

Nasıl olur bilmiyorum. Ama biri doğru fikri getirirse buna açığım.
 

Independent Türkçe, Deadline, Variety


Stephen King'in meşhur romanının satışı Rusya'da durduruldu

O (It), Göz (Carrie) ve Medyum (The Shining) gibi unutulmaz romanların arkasında o var (AFP)
O (It), Göz (Carrie) ve Medyum (The Shining) gibi unutulmaz romanların arkasında o var (AFP)
TT

Stephen King'in meşhur romanının satışı Rusya'da durduruldu

O (It), Göz (Carrie) ve Medyum (The Shining) gibi unutulmaz romanların arkasında o var (AFP)
O (It), Göz (Carrie) ve Medyum (The Shining) gibi unutulmaz romanların arkasında o var (AFP)

Korku edebiyatının ustası Stephen King'in en çok satan romanlarından O (It) artık Rusya'da satılamayacak.

RT'nin haberine göre, perşembe itibarıyla bu eserin kitapçılarda ve internet mağazalarında satılması yasaklandı. 

Rus devletine bağlı yayın organı, 16+ ibaresiyle raflarda olan O'nun aslında 18+ etiketiyle satılması gerektiğini öne sürüyor. 

İlk olarak 1986'da okuyucularla buluşan kitapta tasvir edilen cinsel ilişkilerde çocukların ve "geleneksel olmayan cinsel yönelime" sahip karakterlerin yer aldığı bildirildi. 

Rusya, 2022'de aldığı kararla eşcinsel ilişkileri teşvik eden içerikleri yasaklamıştı.

Sonrasında "uluslararası LGBT hareketi" ve ona bağlı kuruluşlar aşırılık yanlısı olarak adlandırılarak yasak kapsamına alınmıştı. 

RT'nin haberine göre, yasaklanan eserlere dair resmi bir liste olmasa da ülkenin önde gelen kitap perakendecilerinden biri geçen yıl 250'yi aşkın kitabı raflarından çıkardı. Bunlar arasında King'in diğer eserlerinin de olduğu aktarılıyor. 

Rusya'nın önde gelen yayınevi AST, King'in eserlerinin geçici olarak satıştan kaldırıldığını ve bu kitaplardaki yaş sınırlamalarıyla içerik uyarılarının incelendiğini duyurdu. 

78 yaşındaki King, Rusya'nın Ukrayna savaşını başlatmasıyla birlikte ülkedeki yayıncısıyla çalışmayı bırakmıştı. 

Aktif olarak kullandığı X hesabında Kiev yönetimini destekleyen Amerikalı yazar, Moskova'yı sivilleri öldürmekle suçluyor.

Independent Türkçe, RT, Novaya Gazeta Europe