Mars'ı yaşanır kılmak için "devrim niteliğinde" yeni yöntem

Bilim insanları, yeni yöntemin Kızıl Gezegen'i ısıtmaya yönelik önceki planlardan en az 5 bin kat daha verimli olduğunu söylüyor

Fotoğraf: ESA
Fotoğraf: ESA
TT

Mars'ı yaşanır kılmak için "devrim niteliğinde" yeni yöntem

Fotoğraf: ESA
Fotoğraf: ESA

Bilim insanları Mars atmosferine, işlenmiş toz parçacıkları serpiştirerek gezegeni ısıtmak ve böylece yaşanabilir hale getirmek istiyor.

Çığır açıcı bu fikir, bilim insanlarının Mars'ı Dünya'ya daha çok benzetebilme ve hatta belki de insanlara ev sahipliği yapacak hale getirme amacıyla önerdiği devrim niteliğindeki bir dizi yöntemden biri.

Halihazırda Mars'ın yüzeyi yaşanmaz durumda: Amansız derecede soğuk, ölümcül UV ışınlarıyla kavruluyor, toprak tuzlu, hava ince ve halihazırda orada herhangi bir şeyin yaşadığına dair hiçbir kanıt yok.

Yeni yöntemin arkasındaki bilim insanları, bunun önceki planlardan en az 5 bin kat daha verimli olduğunu söylüyor.

Bu yöntem, gezegenimizden malzeme taşımamızı ya da bunları Mars toprağını kazıp çıkarmamızı gerektirmek yerine, Mars'ta kolayca erişilebilen kaynakları kullanıyor.

Araştırmacılar önerinin gerçekten işe yaramasının onlarca yıl alacağı uyarısında bulunuyor. Ancak diğer pek çok teklif, gerçekleştirilmeleri için gereken muazzam miktardaki çalışma nedeniyle imkansız olabilir.

Mars'ı dünyalaştırmaya yönelik ilk öneriler 1970'lerin başında başlamıştı. Araştırmacıların, aradan geçen 50 yılda Mars'ı Dünya'ya benzetmek için önerdiği pek çok farklı yöntemin hiçbiri hayata geçirilemedi.

Araştırmacılar yeni önerilerinin daha fazla araştırmaya değeceğini çünkü Mars'ı sıvı suyu barındıracak kadar ısıtmak için gereken çalışmanın, düşündüğümüzden daha az olabileceğini öne sürüyor.

Bu biraz da Dünya'da muzdarip olduğumuz sera etkisine benziyor. Diğer tekliflerde bunun Mars'a götürülecek gazlarla ya da gezegenin kendisinde karmaşık madencilik yapılarak uygulanması öneriliyor.

Yeni öneriyse Mars'ta yaygın olduğu anlaşılan demir ve alüminyumu alıp, toz parçacıklarını işleyerek sim parçası büyüklüğünde kısa çubuklar haline getirmeyi amaçlıyor. Bu çubuklar kaçan ısıyı hapsedecek ve güneş ışığını yüzeye dağıtarak bir sera yaratacak.

Chicago Üniversitesi Jeofizik Bilimleri'nden Doçent Edwin Kite, sorumlu yazarı olduğu çalışma hakkında "Gezegeni ısıtmak için yine de milyonlarca tona ihtiyaç var ancak bu, Mars'ı küresel çapta ısıtmaya yönelik önceki önerilerde gerekenden 5 bin kat daha az" diyor.

Bu da projenin fizibilitesini kayda değer derecede artırıyor.

Havayı değiştirmeden bunu yapmak, insanların Mars'ta yaşamasına olanak sağlamaya yetmeyecek. Ancak araştırmacılar, mikropların ve ardından yenebilir bitkilerin yetiştirilmesine başlamaya yetebileceğini ve bunların da atmosfere oksijen ekleyerek ortamı, insan yerleşimine daha uygun hale getirebileceğini öne sürüyor.

"Feasibility of keeping Mars warm with nanoparticles" (Mars'ı nanoparçacıklarla sıcak tutma fizibilitesi) başlıklı çalışma Science Advances adlı hakemli dergide yayımlandı.

Independent Türkçe



Düğmeye basıldı: Araştırmacılar hayvanlarla iletişim kurmanın yollarını arıyor

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Düğmeye basıldı: Araştırmacılar hayvanlarla iletişim kurmanın yollarını arıyor

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Hayvanların bilincini araştırmaya odaklanan ilk bilimsel kurum kurulurken, yapay zeka araştırmacıları insanların evcil hayvanlarıyla nasıl "konuşabileceğini" keşfetmeye hazırlanıyor.

Londra Ekonomi ve Siyaset Bilimi Okulu'ndaki (LSE) 4 milyon sterlinlik (yaklaşık 218 milyon TL) Jeremy Coller Hayvan Duyarlılığı Merkezi, insan dışı hayvanları çeşitli disiplinlerden uzmanlarla araştıran çalışmalarını 30 Eylül'de başlatacak.

Merkezin projeleri arasında, yapay zekanın insanların evcil hayvanlarıyla nasıl "konuşmasını" sağlayabileceğini incelemenin yanı sıra sürecin neresinde sorunlar çıkabileceğini ve potansiyel tehlikelerden nasıl kaçınılacağını araştıracak bir çalışma da yer alıyor.

Merkezin ilk direktörü Profesör Jonathan Birch, Guardian'a konuştu:

Evcil hayvanlarımızın insani özellikler göstermesini çok seviyoruz ve yapay zekanın ortaya çıkmasıyla, evcil hayvanınızın sizinle konuşabileceği yollar yepyeni bir seviyeye taşınacak. Ancak yapay zeka genellikle nesnel gerçekliğe dayanmak yerine kullanıcıyı memnun eden uydurma yanıtlar üretir. Bu, evcil hayvanların refahına uygulanırsa felaket olabilir. Hayvanlarla ilgili sorumlu ve etik yapay zeka kullanımını yöneten düzenlemelere acilen ihtiyacımız var. Bu alanda tam bir düzenleme eksikliği var. Merkez, dünya çapında kabul görecek etik kurallar geliştirmek istiyor.

Merkez, daha sonra küresel lobi faaliyetlerinde kullanılabilecek rehberlik ve araştırmalar geliştirmek amacıyla sivil toplum örgütleriyle çalışacak.

New York Üniversitesi Çevre ve Hayvanları Koruma Merkezi Direktörü Jeff Sebo gazeteye, hayvan sezgisi ve refahı, yapay zekanın hayvanlar üzerindeki etkisi ve kamuoyunun hayvanlara yönelik tutumu gibi konuların "toplumca karşı karşıya olduğumuz en önemli, zor ve ihmal edilmiş konular arasında yer aldığını" söyledi.

"İnsanlar dünyayı milyonlarca tür ve kentilyonlarca bireysel hayvanla paylaşıyor ve hoşumuza gitse de gitmese de dünyanın her yerindeki hayvanları etkiliyoruz" diye ekledi.

Yeni merkezin mütevelli heyeti üyelerinden Profesör Kristin Andrews, yeni projenin bilimdeki en büyük soru olarak gördüğü insan bilinci ve bunun ne olduğu sorusuna bile yanıt verebileceğine inandığını söyledi.

İnsanları bilinçli yapan şeyin ne olduğunu ya da birinin neden bilinç kazandığını veya bilincini neden kaybettiğini hâlâ anlayabilmiş değiliz. Ancak cevaplara ulaşmanın yolunun önce basit sistemleri incelemekten geçtiğini biliyoruz: Bilim, genomik ve tıp alanlarındaki büyük ilerlemeleri basit organizmaları inceleyerek elde etti.

Independent Türkçe