Braille alfabesini İngilizceye çeviren kalem geliştirildi

Cihazın ucundaki sensör, herhangi bir kaleme takılabiliyor (George Jenkinson)
Cihazın ucundaki sensör, herhangi bir kaleme takılabiliyor (George Jenkinson)
TT

Braille alfabesini İngilizceye çeviren kalem geliştirildi

Cihazın ucundaki sensör, herhangi bir kaleme takılabiliyor (George Jenkinson)
Cihazın ucundaki sensör, herhangi bir kaleme takılabiliyor (George Jenkinson)

Bilim insanları, Braille alfabesini İngilizceye çeviren kalem tasarladı. 

Görme engelli kişilerin okuyup yazmak için kullandığı Braille alfabesini bilen kişi sayısında son yıllarda düşüş yaşanıyor. 

Bazıları bu düşüşü, iyi eğitmenlere erişilememesine, bazıları da teknolojinin gelişmesinden dolayı kağıt üzerinden bir şey okuyup yazma ihtiyacının azalmasına bağlıyor. 

Birleşik Krallık Bristol Üniversitesi'nden araştırmacılar, hem Braille okuryazarlığını artırabilecek hem de görme engellilerin kamusal alanlarda daha rahat hareket etmesini sağlayabilecek bir cihaz geliştirdi. 

Kalem benzeri alet, Braille alfabesini okumak üzere özel olarak programlanmış 19 kanal içeren bir santimetrelik bir sensörle donatıldı. 

Kabartmalı metin, silikon bir zarın altındaki kanallar aracılığıyla cihazın içindeki kameraya iletiliyor. "Braille ucu" denen yeni cihaz ardından metni yüksek sesle İngilizce olarak okuyor.

Araştırmacılar bulgularını, Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü Tıp ve Biyoloji Mühendisliği Topluluğu'nun bu hafta düzenlenen 10. Uluslararası Biyomedikal Robotik ve Biyomekatronik Konferansı'nda sundu.

Yapılan testlerde yeni teknolojinin, metinleri İngilizce okumada yüzde 84,5 oranında doğruluğa ulaştığı kaydedildi.

Herhangi bir kalemin ucuna takılabilen mekanizmanın, Braille alfabesini öğrenmeye çalışanlara yardımcı olması bekleniyor. Araştırmacılar görme engellilerin bu sayede eğitmene gerek duymayacağını belirtiyor.

Bilim insanları bir elle kalem kullanılırken, diğer elle de Braille alfabesiyle yazılmış metnin takip edilebileceğini söylüyor. 

Ayrıca bu alfabeyi bilmeyen görme engelliler, toplu taşımada veya sokakta Braille alfabesiyle yazılmış tabelaları da rahatça anlayabilir. 

Araştırmacılar cihazın kullanımını kolaylaştırmak ve doğruluğunu artırmak üzere çalışmalar yapmayı planlıyor. 

Makalenin başyazarı Dr. George Jenkinson "Cihaz mümkün olan en kısa sürede katılımcılarla test edilmeli ve prototipler, hedeflenen nihai kullanıcılara sunulmalı" diyerek ekliyor: 

Bu sayede onların istekleri ve böyle bir cihazın kullanım potansiyeli gerçekten incelenebilir.

Independent Türkçe, Interesting Engineering, Tech Explorist, Bristol Üniversitesi, National Industries for the Blind



Eşi görülmemiş büyüklükte kara delik jeti bulundu: Samanyolu'nun 140 katı

Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
TT

Eşi görülmemiş büyüklükte kara delik jeti bulundu: Samanyolu'nun 140 katı

Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)
Bugüne kadar gözlemlenen en uzun kara delik jet sisteminin bir sanatçının gözünden tasviri. Mitolojik bir Yunan devine ithafen Porphyrion adı verilen bu jetler kabaca 7 megaparsek veya 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor (E. Wernquist / D. Nelson (IllustrisTNG İşbirliği) / M. Oei)

Bilim insanları bugüne kadar görülen en büyük kara delik jeti çiftini buldu.

İkili, evrende 23 milyon ışık yılı boyunca uzanıyor. Bu da üst üste yığılmış yaklaşık 140 tane Samanyolu Galaksisi'nin uzunluğuna denk geliyor.

Bu tür jetler, süper kütleli kara deliklerden püsküren muazzam miktarda radyasyon ve parçacık patlamalarını ifade ediyor. Milyonlarca yıl sürebilen bu jetler, maddenin uzaydaki akışını değiştirirken kozmosu yeniden şekillendiriyor ve toplam çıktısı trilyonlarca Güneş'e eş değer patlamalar yaşıyor.

Samanyolu jetleri, evrende bir galaksi tarafından üretilen en büyük oluşumlardır. Ancak yeni bulunan ikili, daha önce gördüklerimizden bile daha büyük; önceki gözlemler sadece 16 milyon ışık yılı kadar bir boyuta ulaşabileceklerini gösteriyordu.

Önceki rekor sahibi Alcyoneus adlı bir jet sistemiydi. Aynı ekip tarafından 2022'de bulunmuştu fakat uzunluğu sadece 100 Samanyolu kadardı.

Gökbilimciler jetlere Yunan mitolojisindeki bir deve ithafen Porphyrion (Porfirion) adını verdi. Evrenin sadece 6,3 milyar yaşında, yani bugünkü yaşının yarısından daha genç olduğu bir mesafede tespit edildiler.

Aynı araştırma, bu türden keşfedilmeyi bekleyen daha birçok mega yapının olabileceğini de öne sürüyor. Bilim insanları halihazırda toplam 10 binden fazlasını buldu.

Yeni makalenin başyazarı Martijn Oei, "Dev jetleri ilk bulduğumuzda epey şaşırdık" diyor. 

Bu kadar çok oldukları hakkında hiçbir fikrimiz yoktu.

Ayrıca jet sistemleri, galaksilerin oluşumuna fark etmediğimiz şekillerde katkı sunuyor gibi görünüyor. Evrenin daha erken bir döneminde, galaksiler arasındaki bağlantıların bugünkünden daha yakın olduğu bir zamanda var olan Porphyrion, "kozmik ağın" daha da geniş bir alanına ulaşıyordu.

Caltech'te astronomi ve veri bilimi profesörü olan, çalışmanın ortak yazarı George Djorgovski, "Gökbilimciler, galaksilerle onların merkezindeki kara deliklerin birlikte evrimleştiğini düşünüyor ve bunun kilit önemdeki bir yönü, jetlerin yaydığı muazzam miktarda enerjinin, ev sahibi galaksilerin ve yakınlardaki diğer galaksilerin büyümesini etkileyebilmesi" ifadelerini kullanıyor.

Bu keşif, etkilerinin düşündüğümüzden çok daha öteye uzanabileceğini gösteriyor.

Bulgular, hakemli dergi Nature'da yayımlanan "Black hole jets on the scale of the cosmic web" (Kozmik ağ ölçeğinde kara delik jetleri) başlıklı yeni bir makalede aktarılıyor.

Independent Türkçe