Almanya'da 900 yıllık oymalı taş bulundu: Hıristiyanlığın yayılışına ışık tutabilir

Peter Wittenberg, taşın 18. yüzyılda yapılan evde basamak olarak kullanıldığını düşünüyor (Mecklenburg-Vorpommern Bilim ve Kültür Departmanı)
Peter Wittenberg, taşın 18. yüzyılda yapılan evde basamak olarak kullanıldığını düşünüyor (Mecklenburg-Vorpommern Bilim ve Kültür Departmanı)
TT

Almanya'da 900 yıllık oymalı taş bulundu: Hıristiyanlığın yayılışına ışık tutabilir

Peter Wittenberg, taşın 18. yüzyılda yapılan evde basamak olarak kullanıldığını düşünüyor (Mecklenburg-Vorpommern Bilim ve Kültür Departmanı)
Peter Wittenberg, taşın 18. yüzyılda yapılan evde basamak olarak kullanıldığını düşünüyor (Mecklenburg-Vorpommern Bilim ve Kültür Departmanı)

Almanya'da üzerine resim oyulmuş 900 yıllık "olağanüstü" bir taş bulundu. Arkeologlar, taşta resmedilen kişinin bölgeye Hristiyanlığı getiren piskopos olabileceğini tahmin ediyor. 

Mecklenburg-Vorpommern eyaletinin Klotzow köyünde evini yenileyen bir kişi, yerin birkaç santimetre altındaki taşı tesadüfen buldu. 

Yaklaşık 1 metre uzunluğundaki ağır taşın üstündeki oymaları fark eden Peter Wittenberg, yetkililere temasa geçti. 

Arkeologlar, 12. yüzyıla ait taşın bildstein denen tarihi eserlerden biri olduğunu tespit etti. 

Yazılar yerine taşa oyulmuş çizimler içeren bu taşlar, farklı tarz ve biçimlerde genellikle Almanya ve Polonya'nın Baltık kıyılarından çıkıyor.

Yetkililer ağustosta bulunan taşta resmedilen kişinin elinde haç tuttuğunu ve bu nedenle muhtemelen dini bir figür olduğunu söylüyor.

İlk defa bu türden bir bildstein bulunduğunu belirten arkeologlar, figürün Pomeranya'da Hristiyanlığı yaymaya çalışan Otto isimli piskoposu resmettiğini düşünüyor. 

Pomeranya bölgesi bugünkü Polonya'nın batısını ve Almanya'nın doğusunu içeriyor.

Eyaletle çalışan arkeolog Dr. Detlef Jantzen "Bildstein, Otto'yu resmetmese bile bu kesinlikle olağanüstü bir bulgu" diyerek ekliyor:

Bizi, Otto'yla bölgeye gelen Hıristiyanlığın Pomeranya'daki ilk zamanlarına götürüyor.

Araştırmacılar taşın Wittenberg'ün evinin durduğu yerden ziyade, köydeki eski bir kiliseden gelmiş olabileceğini düşünüyor. 

Bu durum, resmedilen kişinin Otto olma ihtimalini de güçlendiriyor.

Araştırmacılar taşın üç boyutlu modellerini yaratarak daha detaylı bir şekilde incelemeyi planlıyor.

Independent Türkçe, Live Science, All Thats Interesting, Mecklenburg-Vorpommern Bilim ve Kültür Departmanı



Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
TT

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor
Nakit para ödülü sigarayı bırakmayı kolaylaştırıyor

Birleşik Krallık'taki Doğu Anglia Üniversitesi'ne bağlı bilim insanlarının başını çektiği araştırma, sigarayı bırakmayı teşvik etmek için verilen ödüllerin bu zararlı alışkanlığa yeniden başlamama ihtimalini artırdığını ortaya koydu.

Bilimsel çalışmada nakit para ödüllerinin hamile kadınların sigarayı bırakması üzerindeki etkisi de incelendi. 

Norwich Tıp Okulu'nda bağımlılık bilimleri dersleri veren Caitlin Notley şöyle diyor:

Hamilelerde ve diğer insanlarda sigarayı bırakma konusunda teşvik edici ödüller sunmanın, bunları hiç vermemekten daha faydalı olduğu konusunda artık epey eminiz. Kanıtlar ödülleri vermeyi bıraktıktan sonra da bu teşviklerin etkili olduğunu gösteriyor. 

Cochrane Review adlı bilimsel dergide sonuçları yayımlanan araştırma için Oxford, Edinburgh ve UMass Amherst üniversiteleriyle işbirliği yapıldı. 

48 farklı deneydeki 22 bine yakın kişiyle yapılan çalışmalar, maddi teşvik alan her 100 kişiden 10'unun sigarayı 6 ay ya da daha uzun süreyle bıraktığını ortaya koydu. Ödül verilmeyenlerdeyse 100 kişiden 7'si bu başarıyı gösterdi. 

Hamile kadınlarda da nakit para verilen her 100 kişiden 13'ü sigarayı 6 ay ya da daha uzun süreyle bıraktı. Teşviksiz kalanlardaysa oran 100'de 6 oldu. 

Araştırmanın baş yazarlarından Prof. Linda Bauld, Birleşik Krallık'ta hamile kadınlara sigarayı bırakmaları için maddi teşvik verme programının sürdürülmesinin önemini gösterdiklerini söylüyor. 

UMass Amherst'ten Jamie Hartmann-Boyce de nikotin bağımlılığıyla maddi teşviklerin beyindeki ödül mekanizmasıyla ilişkili olduğuna dikkat çekiyor.

28 binden fazla kişiyle yapılan bir araştırma, her gün sigara içmenin kullanıcının beynini küçülttüğünü ortaya koymuştu.

Daha ileri analizler, sigarayı daha uzun süre bırakan kişilerin beyinlerinin, daha yakın zamanda bırakanlara kıyasla biraz daha fazla gri madde içerdiğini ortaya çıkarmıştı.

Independent Türkçe, BBC, Livescience