İnsanlığı yeni ufuklara taşıyacak metal yakıtlı uzay teknolojisi test ediliyor

Yeni teknoloji derin uzay görevlerini mümkün kılacak

Bilim insanları, yeni iticilerin yanabilen herhangi bir metalle çalışabileceğini söylüyor (Southampton Üniversitesi)
Bilim insanları, yeni iticilerin yanabilen herhangi bir metalle çalışabileceğini söylüyor (Southampton Üniversitesi)
TT

İnsanlığı yeni ufuklara taşıyacak metal yakıtlı uzay teknolojisi test ediliyor

Bilim insanları, yeni iticilerin yanabilen herhangi bir metalle çalışabileceğini söylüyor (Southampton Üniversitesi)
Bilim insanları, yeni iticilerin yanabilen herhangi bir metalle çalışabileceğini söylüyor (Southampton Üniversitesi)

Bilim insanları metallerle çalışabilen bir uzay aracı iticisini test etmeye başladı. Uzay araçlarının demir ve alüminyum gibi metalleri yakıt olarak kullanmasını amaçlayan bu çalışma, insanlığın daha önce gitmediği kadar uzağa gitmesinin önünü açabilir. 

Uzay araçlarının uzun mesafeler kat etmesinin önündeki engellerden biri yakıt sıkıntısı. Dünya atmosferinin dışına çıktıktan sonra genellikle ksenon ya da kripton gibi nadir bulunan kimyasal elementler itici görevi görüyor.

Birleşik Krallık'taki (BK) Southampton Üniversitesi'nden araştırmacılar bu sorunun üstesinden gelmek için roketlerin uzayda bolca bulunan metalleri kullanabileceğini düşünüyor. 

BK merkezli uzay şirketi Magdrive'la birlikte çalışan ekip, metalleri yakıta dönüştürebilecek bir sistem tasarladı. 

Super Magdrive denen teknoloji, uzay araçlarının yakıt için Dünya'ya dönmek yerine asteroit, kuyrukluyıldız ve uydulardaki metalleri kullanmasını sağlayabilir. 

Güneş panelleriyle enerji depolayan sistem, daha sonra bu enerjiyi yüksek bir voltajda açığa çıkararak metalleri iyonize ediyor. Bu sayede yüksek yoğunluk ve sıcaklıkta bir dizi plazma "mermisi" oluşturuyor. Ardından bu mermiler hızlandırılarak belirli bir yöne doğru itme gücü yaratabiliyor. 

Araçların yeryüzünden havalanmak için yine de kimyasal yakıtlara ihtiyaç duyması bekleniyor. Ancak uzaya çıkan roketin, metalleri bu şekilde yakıta çevirerek yol alması muhtemel görünüyor. 

Halihazırda sistemi laboratuvar ortamında test eden ve çalışmaya liderlik eden Dr. Minkwan Kim "Bu yeni iticiler; demir, alüminyum ve bakır gibi yanabilen bütün metallerden güç alabilir" diyerek ekliyor:

Bu uzay aracına eklendikten sonra araç, mineraller açısından zengin bir kuyrukluyıldıza ya da uyduya inerek ihtiyaç duyduğu yakıtı alıp dolu bir depoyla yoluna devam edebilir. 

Halihazırda uydulara odaklanan Magdrive, uyduları yörüngede tutmak için gereken yakıt maliyetinin kayda değer derecede düşürelebileceğini öne sürüyor. 

Diğer yandan yeni sistemin başarılı olması durumunda derin uzaya yapılacak görevlerde kullanılabileceğini söyleyen Dr. Kim ekliyor:

Bu sistem yeni gezegenleri keşfetmemize, yeni yaşam arayışlarına girmemize, daha önce hiçbir insanın gitmediği yerlere gitmemize ve hiç bitmeyen keşiflere imkan sağlayabilir.

Independent Türkçe, New Atlas, Phys.org



FDA'den 30 yıl sonra bir ilk: Sağlıklı gıda listesi değişti

Artık tüm yağlara karşı çıkılmıyor (AP)
Artık tüm yağlara karşı çıkılmıyor (AP)
TT

FDA'den 30 yıl sonra bir ilk: Sağlıklı gıda listesi değişti

Artık tüm yağlara karşı çıkılmıyor (AP)
Artık tüm yağlara karşı çıkılmıyor (AP)

ABD'de satılan gıdalardaki "sağlıklı" ibaresine dair yeni bir düzenleme yapan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) 30 yıl önce yayımladığı gıda yönergesinde ilk kez değişikliğe gitti.

Amerikan marketlerindeki ürünler, beslenmeye bağlı kronik hastalıkları azaltmak için etiketleniyor.

"Sağlıklı" olduğu iddiasını taşıyan gıdaların belirlenen oranlarda meyve, sebze, tahıl, süt ürünleri ya da protein içermesi gerekiyor.

Dün yeni düzenlemeleri duyuran FDA, gıdalara sonradan eklenen şekerleri tarihinde ilk kez kısıtladı. Sodyum ve doymuş yağlara da sınırlama getirildi. 

Şekerli kahvaltılık gevrekler, çok tatlı yoğurtlar, beyaz ekmek ve bazı granola barları artık "sağlıklı" etiketini taşıyamayacak. 

Zeytinyağı, somon, yumurta, su, meyve ve sebzelereyse bu etiket yapıştırılabilecek. 

Eskiden tüm yağlara karşı çıkan FDA artık doymuş yağları kısıtlama çağrısı yapıyor. Avokado, zeytinyağı, somon, chia ve kinoa gibi sağlıklı tohumlar ve kuruyemişler de bu doğrultuda öneriliyor.

FDA Başkanı Robert Califf bu güncellemeyle birlikte bir açıklama yayımlayarak gıdanın toplumun geleceğindeki rolünü vurguladı:

Beslenme bilgisine erişimi iyileştirmek toplum sağlığı açısından önemli bir çaba. Böylece FDA halkın sağlıklı yeme alışkanlıklarını oluşturmasına yardımcı oluyor.

FDA'nın üst düzey yetkililerinden Jim Jones da ABD'nin en zengin ülkeler arasında en düşük yaşam süresi beklentisine sahip olduğunu hatırlattı.

Üreticilerin yeni kurallara uymaları için önlerinde iki ay var. 

Tufts Üniversitesi'nden beslenme uzmanı Dr. Dariush Mozaffarian, "40 yıl önceki bilime" dayanan eski yönergenin "korkunç derecede geçersiz" kaldığını ve ilk olarak 2022'de önerilen değişikliğin sonunda gerçekleşmesinin çok önemli olduğunu vurguladı. 

FDA'ya göre Amerikalıların dörtte üçünden fazlası sebze, meyve ve süt ürünleri bakımından yetersiz besleniyor. 

Toplumun yüzde 77'sinin doymuş yağ, yüzde 63'ünün ilave şeker, yüzde 90'ının da sodyum sınırlarını aştığı tahmin ediliyor.

Bu kadar sağlıksız beslenme de kalp hastalığı ve diyabet gibi kronik hastalıklara yol açıyor. 

Independent Türkçe, ScienceAlert, AP, AFP