ABD'de hurdaya dönen otomobiller, Rusya'ya satılıyor

Gürcü şirketler ikinci el araç piyasasını ele geçirdi.

Gürcü firma, Elon Musk'ın CEO'su olduğu Tesla'lara da talebin arttığını aktarıyor (@caucasus.auto.import/Instagram)
Gürcü firma, Elon Musk'ın CEO'su olduğu Tesla'lara da talebin arttığını aktarıyor (@caucasus.auto.import/Instagram)
TT

ABD'de hurdaya dönen otomobiller, Rusya'ya satılıyor

Gürcü firma, Elon Musk'ın CEO'su olduğu Tesla'lara da talebin arttığını aktarıyor (@caucasus.auto.import/Instagram)
Gürcü firma, Elon Musk'ın CEO'su olduğu Tesla'lara da talebin arttığını aktarıyor (@caucasus.auto.import/Instagram)

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC, çoğu ABD'den alınıp Rusya'ya satılan araçlarla Gürcistan'ın milyarlarca dolarlık bir ikinci el otomobil pazarına sahip olduğunu yazıyor. 

Haberde, başkent Tiflis'e yaklaşık 25 kilometre mesafedeki Rustavi şehrinde 40 futbol sahası büyüklüğünde bir alanda binlerce ikinci el aracın satıldığı belirtiliyor. Bunlar arasında Mercedes, Porsche, Jaguar ve Tesla gibi markaların otomobilleri de var.

Şehirdeki en büyük satış alanlarından birine sahip olan Caucaus Auto Import (CAI) firmasının genel müdür yardımcısı David Gulaşvili, araç satın alması için ABD'ye düzenli ekip gönderdiklerini anlatıyor. 

Gulaşvili, ekibin hasarlı araçları ABD'deki açık artırmalarda satın aldığını, daha sonra bunları gemiyle Gürcistan'a gönderdiğini belirtiyor. Yetkili, bazı araçların çok ağır hasar gördüğünü ve Amerikan sigorta şirketleri tarafından elden çıkarıldığını söylüyor. 

CAI'nın 2004'te faaliyete geçtiğini belirten Gulaşvili, Rusya'dan "Batı menşeli araçlar için yoğun talep geldiğini" ifade ediyor. 

Resmi rakamlara göre Gürcistan, geçen yıl 3,1 milyar dolar değerinde otomobil ithal etti. Çoğunluğu Kafkasya ve Orta Asya'daki eski Sovyet ülkeleri olmak üzere çeşitli yerlere 2,1 milyar dolar değerinde araç ihraç edildi. 

Rusya'ya uzun yıllar boyunca ABD ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde üretilen araçlardan ihraç eden Gürcistan, 2022'deki Ukrayna işgalinin ardından bunu durdurma kararı almıştı. Eylül 2023'te açıklanan kararda, Batı yaptırımları kapsamında ABD veya AB üretimi arabaların Rusya ve Belarus'a ihraç edilmesi ya da bu işlemlerde Gürcistan'ın transit geçiş noktası olarak kullanılması kısıtlanmıştı. 

Ancak Gürcü medya kuruluşu iFact, şubatta yayımladığı haberde, Rusya-Gürcistan sınırında otomobil satışlarının gizlice sürdürüldüğünü iddia etmişti. 

Gulaşvili de CAI'nin savaşın başından beri Rusya'ya araç satmadığını savunurken, başka ülkelere gönderdikleri otomobillerin en son nereye ulaştığını takip etmediklerini söylüyor. BBC, Ukrayna savaşının ardından özellikle Kazakistan, Kırgızistan ve Ermenistan'a ikinci el otomobil ihracatında büyük bir artış yaşandığına dikkat çekiyor. Haberde, bu otomobillerin daha sonra Rusya'ya gönderilmiş olabileceği savunuluyor.

Batı üretimi otomobillerin ikinci el piyasasında Gürcistan'ı cazip kılan özelliklerden biri de düşük maliyetler. "ABD'de hasar gören araçları orada tamir edip yeniden satışa sunmak çoğu zaman ekonomik açıdan mantıklı değil" diyen Gulaşvili, şöyle devam ediyor: 

İnsan kaynakları ve servis maliyetli, bu araçların tekrar yola çıkmasını mümkün kılacak süreç çok pahalıya geliyor. ABD'de bir arabayı tekrar tamir edip yola çıkarmak diyelim ki 6 ay sürüyor ve 5 bin dolara mal oluyor. Gürcistan'da aynı süreç bir ayda tamamlanıyor ve 1000 dolara mal oluyor.

Independent Türkçe, BBC, iFact 



Kızıl saçlılar gerçekten daha fazla mı acı çekiyor?

Doktorların, hastaların genlerine bakarak ağrıkesici vermesi mümkün (Unsplash)
Doktorların, hastaların genlerine bakarak ağrıkesici vermesi mümkün (Unsplash)
TT

Kızıl saçlılar gerçekten daha fazla mı acı çekiyor?

Doktorların, hastaların genlerine bakarak ağrıkesici vermesi mümkün (Unsplash)
Doktorların, hastaların genlerine bakarak ağrıkesici vermesi mümkün (Unsplash)

Kızıl saçlıların, dişçide ve doğumhanede daha fazla acı çektiği uzun zamandır söylenegelir. 

Bilim haberleri sitesi Live Science bunun gerçek olup olmadığı sorusunun peşine düştü.

2023'te Anesthesiology and Perioperative Science adlı bilimsel dergide yayımlanan gözden geçirme makalesinde yer alan anestezistlerin beyanı, kızılların hem acıya hem de ağrıkesicilere daha duyarlı olduğunu ortaya koyuyor. 

Oxford Üniversitesi Hastaneleri'nden anestezi uzmanı Jaideep Pandit, yapılan araştırmaların kızılların belirli acı türlerine karşı hassas olduğunu, diğerlerindeyse öne çıkan bir istisna sunmadıklarını söylüyor. 

Bir araştırmaya göre, kızıllar ısıyla ilişkili acılara karşı daha duyarlı ve lidokain adlı ağrıkesiciye de daha az yanıt veriyorlar. 

Bir başka araştırmaysa elektrik şoku kaynaklı acıların kızılları daha az etkilediğini ortaya koyuyor. 

Kızıl saçlıların yüzde 20 oranında daha fazla genel anestezi ilacına ihtiyaç duyduğunu gösteren veriler var. Diğer yandan opioidlere ve morfinle fentanil gibi mu-opioidlere karşı da daha hassaslar. 

2015'teki bir araştırma işleri daha da karıştırıyor zira anestezi ve ağrıkesiciler konusunda kızıllarla diğerleri arasında bir fark olmadığı da orada ortaya konuyor. 

Massachusetts Genel Hastanesi'nden Dr. David Fisher ise kızılların hem bazı acıları daha yoğun yaşadığını hem de acı eşiklerinin daha yüksek olduğunu söylüyor. 

Kızıl tüylü farelerle araştırma yapan Fisher, insanlarda da farelerde de aynı sonucu bulmuş: Belli bir noktaya kadar acı hissetmeyip, o noktadan sonra diğerlerinden daha yoğun acı çekmişler. 

Fisher bunun gerekçesini açıklamanın zor olduğunu zira bilim dünyasının insanlarda tek bir genetik sebep belirlemekte güçlük çektiğini vurguluyor. 

Saç, deri ve göz rengindeki pigmentleri üretmede önemli olan MC1R genindeki mutasyonlar, kızıl saçı beraberinde getiriyor. Fisher ve ekibi, bu gen haricinde kızıl tüylü farelerde bir farklılık görmedi. 

Albino farelere bu geni aktardıklarında onların da acı eşiklerinde farklılık saptandı.

Fisher ve ekibi, MC1R'in melanositlerdeki bir proteini değiştirdiğini ve böylece kızıl tüylü farelerde POMC adlı maddenin de daha az üretildiğini söylüyor. 

Anestezi uzmanı Jaideep Pandit, daha az POMC'nin daha yüksek acı eşiği, daha fazla acıya duyarlılık, opioidlerin etkisinin artışı, opioid olmayan ağrıkesicilerin etkisininse azalışı anlamına geldiğini belirtiyor. 

Kızıl saçlıların niye böyle evrimleştiği bilinmese de uzmanlar artık bu ilişkiyi doğruladı. 
Independent Türkçe, Live Science, Snopes