İtalya'da 4 bin yıllık bakır hançer bulundu

Mağarada farklı dönemlere ait çeşitli malzemelerin bulunması, binlerce yıl boyunca kullanıldığını gösteriyor.

MÖ üçüncü bin yılın ikinci yarısına ait, saplı bakır hançer (Federico Bernardini/Ca’ Foscari Üniversitesi)
MÖ üçüncü bin yılın ikinci yarısına ait, saplı bakır hançer (Federico Bernardini/Ca’ Foscari Üniversitesi)
TT

İtalya'da 4 bin yıllık bakır hançer bulundu

MÖ üçüncü bin yılın ikinci yarısına ait, saplı bakır hançer (Federico Bernardini/Ca’ Foscari Üniversitesi)
MÖ üçüncü bin yılın ikinci yarısına ait, saplı bakır hançer (Federico Bernardini/Ca’ Foscari Üniversitesi)

Arkeologlar, İtalya'daki "umut verici" bir mağarada ortaya çıkarılan 4 bin yıllık hançerin, sosyal değişimlerin Bakır Çağı Avrupa'sını nasıl şekillendirdiğine ışık tutabileceğini söylüyor.

İtalya'nın kuzeydoğusundaki Tina Jama mağarasında yapılan kazılar, 10 santimden küçük, belirgin bir sapa sahip, yaprak şeklindeki nadir bakır hançerin keşfedilmesini sağladı.

Hançer, MÖ üçüncü binyılın ikinci yarısına ait bol miktarda seramik kalıntı ve taş eserle birlikte bulundu.

Eserler üzerinde çalışan İtalya ve Slovenya'dan arkeologlara göre bunlar, Avrupa'nın o dönemdeki teknolojik, kültürel ve sosyal dönüşümlerini anlamak için kilit öneme sahip.

"MÖ üçüncü binyılın ikinci yarısına tarihlenen nadir bakır hançerin keşfi, bu tür değerli eserlerin genellikle mezar alanlarında bulunduğu göz önüne alındığında, mağaranın kullanımına ilişkin soruları gündeme getiren istisnai bir olay" diye açıklıyorlar.

Tina Jama'daki kazılar, onlarca yıl süren hareketsizliğin ardından arkeolojik çalışmaların yeniden başlamasına işaret ediyor. Kazı direktörü Federico Bernardini, amaçlarının "modern ve titiz bir yaklaşım benimseyerek kuzeydoğu Adriyatik bölgelerinin yakın tarih öncesinin farklı yönlerini açıklığa kavuşturmak" olduğunu söylüyor.

Araştırmacılar ayrıca MÖ 2000'le MÖ 1500 arasında muhtemelen mağaranın girişini kapatmak için kullanılan, taş levha ve bloklardan oluşan bir yapıyı da ortaya çıkardı.

Bu yapının amacı gizemini koruyor. Araştırmacılar, kısmen onunla ilişkilendirilen insan kafatası parçalarına dayanarak yapının cenaze törenleriyle bağlantılı olduğundan şüpheleniyor. Ayrıca mağaranın içini rüzgarlardan korumak için de yapılmış olabilir.

Mağarada seramik malzemelerin ve bir ocağın bulunması, mağaranın bu dönemde günümüz Hırvatistan'ı yakınlarındaki Dalmaçya bölgesiyle "yakın temas" içinde olan gruplar tarafından sık sık ziyaret edildiğini gösteriyor.

Bakır hançerse MÖ üçüncü binyılın ikinci yarısına tarihlenen bir toprak katmanında ortaya çıkarıldı.
 

sdvfb
Ok başı (Ca' Foscari Üniversitesi)

Arkeologlar, İtalya'da daha önce benzer buluntulara rastlanmadığını ancak Slovenya'da benzer keşifler yapıldığını söylüyor.

Mağarada ayrıca çakmaktaşı ok uçları ve aynı malzemeden uzun bıçaklar, cilalı taş baltalar ve çeşitli taş ve seramik eserlerle kabuk süs eşyaları da ortaya çıkarıldı.

Ayrıca muhtemelen Güney İtalya veya Orta Avrupa'dan getirilmiş volkanik camdan yapılmış bir obsidyen eser de bulundu.

Araştırmacılar, farklı dönemlere ait çeşitli malzemelerin varlığının, mağaranın binlerce yıl boyunca ziyaret edildiğini gösterdiğini ve gelecekteki kazı çalışmaları için "umut verici" olduğunu söylüyor.

Independent Türkçe



1200 yıllık devasa Viking mezarlığı bulundu

Yüzlerce yıllık mezarlıkta çeşitli metal takılar tespit edildi (İsveç Ulusal Tarih Müzeleri)
Yüzlerce yıllık mezarlıkta çeşitli metal takılar tespit edildi (İsveç Ulusal Tarih Müzeleri)
TT

1200 yıllık devasa Viking mezarlığı bulundu

Yüzlerce yıllık mezarlıkta çeşitli metal takılar tespit edildi (İsveç Ulusal Tarih Müzeleri)
Yüzlerce yıllık mezarlıkta çeşitli metal takılar tespit edildi (İsveç Ulusal Tarih Müzeleri)

İsveç'te eski bir yerleşim yeri arayan arkeologlar, devasa bir Viking mezarlığı buldu. 

Ülkenin güneydoğusundaki Tvååker köyünde yapılacak yol çalışması öncesi bölgeyi inceleyen arkeologlar bir gömü alanı olduğunu fark etti.

İsveç Ulusal Tarih Müzeleri, 25 Ekim'de yapılan açıklamada 2019'a kadar süren çalışmalarda 139 ayrı mezar saptandığını ifade ediyor.

Tvååker'den tarihi destanlarda bahsedilmesine rağmen, bu mezarlığın yer üstündeki kalıntıları yakın zamana kadar bilinmiyordu.

Bilim insanları bunun, aradan geçen yıllarda yapılan tarım faaliyetlerinden kaynaklandığını düşünüyor.

Mezarlarda beklendiği gibi hem insan hem hayvan kemikleri tespit edildi. Sığır ve domuz adak amacıyla mezara konurken, köpeklerin ölen kişiye eşlik ettiği tahmin ediliyor. 

Araştırmacılar ayrıca hayvanlar yerleştirilmeden önce cesetlerin yakıldığını gösteren bulgular da edindi. 

MS 793 ila 1066'ya denk gelen Viking Çağı'ndaki ritüellerde, cesetler bir cenaze ateşinde yakılır, üstlerine inek veya domuz gibi hayvanlar konur ve mezar kapatılırdı.

Projeye liderlik eden Petra Nordin "Ölüler yakıldıktan sonra, muhtemelen yiyecek sunusu olarak küllerin üzerine yanmamış hayvanlar, genellikle de sığırlar yerleştiriliyordu" diye açıklıyor.

bthy
Ateşten büyük ölçüde etkilenen sikke, mezarlıktaki en eski mezarlarla aynı döneme ait (İsveç Ulusal Tarih Müzeleri)

Arkeologlar kemiklerin yanı sıra metal aksesuarlar, seramik kaplar ve bazı mezarların etrafına tekne şeklinde yerleştirilmiş büyük taşlar da buldu.

Ayrıca 795-806 dönemine tarihlenen, gümüş bir Arap sikkesinin parçası çıkması, mezarlığın hangi döneme ait olduğu hakkında fikir veriyor.

Mezarlardan birini özellikle ilgi çekici bulan Nordin "Mezarda 17 kap, insan ve hayvan kemiklerinin yanı sıra dokuma ağırlıklar ve demirden ok uçları vardı" diyerek ekliyor: 

Kare şeklindeki çukuru, yer üstündeki ölü yakma ateşine iyi bir hava akımı sağlayacak bir yapı olarak yorumladık.

Nordin gömü alanının sadece yüzde 6'sını kazdıklarını ve mezarlığın bağlı olduğu yerleşim birimini bulamadıklarını ifade ediyor. 

Yine de mezarlığın Tvååkersån Nehri'yle Järnbärarvägen diye bilinen antik bir yol arasındaki düz bir sırt üzerinde stratejik bir noktada yer alması, bu bölgenin Viking Çağı ticareti ve taşımacılığında önemli bir rol oynadığına işaret ediyor.

Arkeologlar bölgede yapılacak kazıların mezarlıkla ilgili soru işaretlerini gidereceğini umuyor.

Independent Türkçe, Live Science, Archaeology News