Bilim insanları okyanusun hiç ummadıkları bir yerinde yeni bir deniz salyangozu keşfetti. Araştırmacıların neredeyse 25 yıldır tanımlanmaya çalıştığı hayvan, akrabalarına pek benzemiyor.
Monterey Bay Akvaryumu Araştırma Enstitüsü'nden bilim insanları, ABD'nin Kaliforniya eyaletinin kıyısındaki körfezde 2000'de yürüttükleri çalışmalarda tuhaf bir canlıyla karşılaştı.
Jelatinimsi hayvanın deniz salyangozları gibi ayak benzeri bir organı olsa da dev bir başlığı ve parmak benzeri çıkıntıları da vardı. Ayrıca biyolüminesans özelliğine sahip canlının iç organları parlıyordu.
Araştırma ekibinden Dr. Bruce Robison "Ne olduğuna dair hiçbir fikrimiz yoktu" diyor.
Aradan geçen yaklaşık 25 yılda 157 örnek inceleyen ekip, hayvanın daha önce bilinmeyen bir familya ve türe ait olduğunu saptadı.
Deep-Sea Research Part I adlı hakemli dergide 6 Kasım Çarşamba günü yayımlanan makalede yeni deniz salyangozu türüne Bathydevius caudactylus adı verildi.
Nudibranchia takımında yer alan deniz salyangozları genellikle sığ suların tabanlarında yaşıyor. Ayrıca mercan resifleri de dahil birçok kıyı ortamında da yaygın şekilde görülüyorlar.
Ancak Bathydevius caudactylus ne yüzeye ne de dibe yakın yaşıyordu. Dr. Robison, "Nudibranchia türlerinin çoğu sığ suda, dipte yaşar" diyerek ekliyor:
Bu nedenle su sütununun bu kadar derininde ve dipten uzakta bir nudibranchia bulmak çok şaşırtıcıydı.
Yüzeyin 2 bin 200 metre altında yaşayan Bathydevius caudactylus'a 4 bin metre civarındaki derinliklerde de rastlandı.
Yeni türü diğerlerinden ayıran bir diğer özelliği de rahatça yüzebilmesi. Çoğu deniz salyangozunda bu beceri görülmezken, Bathydevius caudactylus'un denizin derinlerinde batıp çıkmadan kolayca süzüldüğü tespit edildi.
Araştırmacılar ayrıca jelatinimsi hayvanın beslenmek için farklı yollar geliştirdiğini belirtiyor. Akrabaları deniz tabanındaki avlarını yemek için dillerini kullanıyor fakat Bathydevius caudactylus, başlığı sayesinde karides gibi kabuklu hayvanları yutuyor.
Bilim insanları bunu sinekkapan bitkisinin avlanmasına benzetiyor.
Sığ sularda yaşayan iki farklı deniz salyangozu türü de başlıklarıyla avlarını yakalıyor. Fakat bilim insanları bu davranışın birbirinden ayrı bir şekilde geliştiğini düşünüyor.
Bathydevius caudactylus örneklerinin genomunu inceleyen ekip, hayvanın yeni bir familyaya konacak kadar özel olduğu sonucuna vardı.
Familyaya Bathydeviidae adı verildi; "bathy" Yunancada "derin" anlamına geliyor. İsmin ikinci kısmıysa, hayvanın tuhaf özellikleriyle deniz salyangozu olmadığı izlenimi uyandırmasından dolayı İngilizcede "hilekar" anlamındaki "devious" sözcüğünden türetildi.
Yeni türün akrabalarıyla ortak özelliklerinden biri hermafrodit olması; yani hem erkek hem de dişi üreme organlarına sahip. Bilim insanları bu özelliğin okyanusun derinlerinde üreme şansını artırdığını söylüyor.
Makalenin bir diğer yazarı Dr. Steven Haddock, bulgular hakkında "Bu gizemli yumuşakçayla ilgili beni heyecanlandıran şey, derin denizde, özellikle de 2 bin metrenin altında daha fazla zaman geçirdikçe ne kadar çok şey öğrendiğimizi örneklemesi" diyerek ekliyor:
Daha önce bilinmeyen bir aileye mensup nispeten büyük, benzersiz ve parlayan bir hayvan olması, bu geniş ortamı sınıflandırırken yeni teknoloji kullanmanın önemini gerçekten vurguluyor. Derin deniz toplulukları hakkında ne kadar çok şey öğrenirsek, okyanuslar hakkında karar verme ve yönetmede o kadar iyi hale geliriz.
Independent Türkçe, Popular Science, Science Alert, New York Times, Deep-Sea Research Part I