Uyku alışkanlıklarınız sağlığınız hakkında ne söylüyor?

Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)
Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)
TT

Uyku alışkanlıklarınız sağlığınız hakkında ne söylüyor?

Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)
Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)

Doktorlar yeterli ve kesintisiz bir gece uykusunun sağlıklı bir hayat sürme yolunda önemli bir rol oynadığını söylüyor. 

Gelişim çağındaki çocukların 10 saat civarında uyuması gerekirken, çoğu yetişkin için 7-9 saat yeterli kabul ediliyor.

Uykunun düzenli ve yeterli alınmaması, gün içinde yorgun hissetmenin ötesinde uzun vadede fiziksel ve ruhsal sorunlara da yol açabiliyor. 

Bu risklerin yanı sıra uyku kalitesi ve alışkanlıkları, kişinin yaşadığı başka sağlık sorunlarının işareti olabilir. 

Uzmanlar normal görünebilecek bazı belirtilere karşı tetikte olunmasını tavsiye ediyor. Bazıları yaşam tarzındaki değişimlerle çözülebilirken, bazı durumlarda doktora görünmek faydalı olabilir.

Sık sık şekerleme yapmak

Uzmanlar bazı kişilerin gün içinde biraz kestirmesinin sorun olmadığını ifade ediyor. Ancak aniden kendinizi uykulu hissediyorsanız başka bir sağlık sorunundan muzdarip olabilirsiniz. 

Birleşik Krallık'ta yer alan Warwick Üniversitesi'ndeki Uyku, Sağlık ve Toplum Programı'nın kurucusu Francesco Cappuccio, "Britanya nüfusunu temsil eden bir örnek kümesinden elde edilen kanıtlar, gündüz uykusunun tip 2 diyabet ve solunum rahatsızlıkları riskinin artmasıyla ilişkili olduğunu gösteriyor" diyor.

Gece iyi uyunmasına karşın gün içinde sürekli uykulu hissetmek, düşük tansiyon, D veya B12 viamini eksikliği, depresyon veya obezitenin belirtisi olabilir.

Bilim insanları, bu risklere karşı doktor kontrolünden geçmenin faydalı olabileceğini söylüyor.

Horlamak

Beraber uyuduğunuz kişiler için de epey rahatsız edici olabilen horlama sorunu, her zaman olmasa da genellikle obstrüktif uyku apnesinden kaynaklanıyor. 

Aşırı kilolu, diyabet veya yüksek tansiyon hastası olan kişilerde daha sık görülen bu uyku apnesi, uyurken solunum yolunun tıkanmasıyla nefes almakta zorlanmaya yol açıyor.

Cappuccio, bu durumda yeterli oksijen alınamadığı için beynin, kişiyi uyandıran sinyaller gönderdiğini açıklıyor. 

Bu rahatsızlıktan muzdarip kişiler genellikle "sürekli pozitif hava yolu basıncı" denen bir cihaz kullanarak rahat bir uyku çekiyor. 

Gece uyurken bir maske takılıyor ve bu maskenin bağlı olduğu cihaz, düzenli hava basıncı sağlayarak solunum yolunun açık kalmasını sağlıyor.

Kalın bir damak, kronik burun tıkanıklığı, sırt üstü uyumak veya uyumadan önce çok fazla alkol tüketmek de horlamaya neden olabiliyor.

Huzursuz bacak sendromu

Uyurken partnerinizi tekmeliyorsanız, huzursuz bacak sendromundan muzdarip olabilirsiniz. 

 Sinir sistemi rahatsızlığı olan bu sendrom, bacakları hareket ettirmeye yönelik güçlü bir istek duymakla kendini gösteriyor.

Bu dürtü vücut dinlenirken daha kuvvetli hale gelirken, huzursuz bacak sendromu genellikle uyku bozukluğu olarak değerlendiriliyor. 

Genetik nedenlerin yanı sıra demir eksikliği de bu rahatsızlığa yol açabiliyor. Bu durumda doktora başvurarak takviye kullanmak yardımcı olabilir. Ayrıca böbrek yetmezliği de sendromu tetikleyebiliyor. 

Ancak bazı durumlarda egzersiz yapmak veya uykudan önce kitap okumak ve televizyon izlemek gibi aktivitelerden kaçınmak da fayda sağlayabilir. 

Uzmanlar yeterli uykunun alınmamasının semptomları daha kötü hale getirebileceğini söylüyor. 

Yataktan çıkamamak

Sabahları kalkıp güne başlamayı istememek her zaman ciddi bir sorunun işareti olmak zorunda değil. 

Ancak uzun süre boyunca bu durumun görülmesi başka şeylerin habercisi olabilir. Cappuccio "Yorgun hissetmenize neden olan başka sorunlar olabilir" diyerek ekliyor: 

En yaygın olanları arasında anemi, tiroid bezinin az çalışması veya erken depresyon belirtileri sayılabilir.

Böyle bir durumda doktora başvurmakta fayda var. 

Ayrıca uzmanlar sağlıklı beslenme ve egzersiz yapmanın da ruh sağlığına iyi geleceğinin altını çiziyor. 

Independent Türkçe, Telegraph, WebMD, Harvard Health, Mayo Clinic, 



Rami Malek kendisini paranoyak yapan rolü açıkladı

Mr. Robot'ta Elliot rolünü canlandıran Rami Malek, dizinin kendisini "epey paranoyak" bıraktığını söyledi (USA Networ)
Mr. Robot'ta Elliot rolünü canlandıran Rami Malek, dizinin kendisini "epey paranoyak" bıraktığını söyledi (USA Networ)
TT

Rami Malek kendisini paranoyak yapan rolü açıkladı

Mr. Robot'ta Elliot rolünü canlandıran Rami Malek, dizinin kendisini "epey paranoyak" bıraktığını söyledi (USA Networ)
Mr. Robot'ta Elliot rolünü canlandıran Rami Malek, dizinin kendisini "epey paranoyak" bıraktığını söyledi (USA Networ)

Rami Malek, Emmy ödüllü Mr. Robot'taki rolünün kendisini "epey paranoyak" yaptığını itiraf etti.

43 yaşındaki oyuncu, Sam Esmail'in gündüzleri siber güvenlik mühendisliği yapan ve geceleriyse kendi adaletini sağlayan bir hacker olan Elliot adlı genç ve anti-sosyal bilgisayar programcısını konu alan 4 sezonluk gerilim dizisinde başrol oynamıştı. Eleştirmenlerce beğenilen dizi 2015'ten 2019'a kadar USA Network'te yayımlanmıştı.

Yakında gösterime girecek aksiyon gerilim filmi Amatör'de (The Amateur) CIA için çalışan şifre çözücü Charlie Heller olarak benzer bir rol üstlenen Malek, kısa süre önce düzenlenen basın etkinliğinde her iki proje için yaptığı araştırmayı anlattı.

Bohemian Rhapsody yıldızı Metro'nun haberine göre, "Her zaman söylerim, 'Tamam, bırak ve uzaklaş' demeden önce araştırmada ne kadar ileri gidebilir?" dedi.

Asla bir kodlayıcı olamayacağımı Mr. Robot'ta anladım. Yeterince öğrendim.

Malek dizide geçirdiği zaman hakkında şu itirafta bulundu:

Vatanseverlik Yasası'ndan [Patriot Act] sonra hükümetin nelere erişebildiği konusunda o dizide oldukça paranoyaklaşmaya başladım. Ve Laura Poitras'ın [ünlü ifşacı Edward] Snowden hakkındaki Citizenfour belgeselini izledim. Dehşet vericiydi.

Malek'in Mr. Robot'ta canlandırdığı Elliot karakteri 2016'daki törende Drama Dizilerinde En İyi Başrol Oyuncusu dalında ilk Emmy ödülünü kazanmasını sağlamıştı.

Oyuncu, basın etkinliğinde, "Hatırlıyorum da, Elliot Alderson karakterine veda ettiğimiz bir an vardı, ki epey üzücüydü" diye ekledi.

Biliyorum ki hepimiz uzaklaşmak zorunda kaldığımız anları yaşadık, yoksa bizimle birlikte yaşıyorlar ve onları yanımızda taşıyoruz.

Elliot'tan "vazgeçme konusunda biraz isteksiz" olduğunu ve yeni rol aslında bir yineleme olmasa da "elbette benzerlikler var" dedi.

Kendini kırılmış hisseden, belki de aynı zamanda zeki olan ve bir tür kederden geçip sebat eden bu kırılgan kesişme noktalarında bulunan karakterlere yöneliyorum. Onunla ilgili pek çok unsur zengin ve karmaşıktı, [o] bana Elliot'ı hatırlattı ama farklı bir şekilde.

Amatör, 11 Nisan'da vizyona giriyor ve Malek'in canlandırdığı zeki CIA şifre çözücüsü Charlie'nin karısının Londra'daki bir terör saldırısında ölmesini konu alıyor. Amirleri harekete geçmeyi reddedince, sorumluların izini sürmek için dünya çapında tehlikeli bir yolculuğa çıkmak zorunda kalıyor.

Rachel Brosnahan, Laurence Fishburn, Jon Bernthal ve Caitríona Balfe de filmde rol alıyor.

Eleştirmenlerden gelen ilk yorumlarda fikir ayrılığı vardı. The Independent'tan Clarisse Loughrey filme üç yıldız verdi.

"Bu Disney gerilimi bir araba reklamı gibi çekilmiş ve tamamen 'güzel ölü eş' anlatısına yaslanıyor, yine de bir şekilde Amatör klişelerinden sıyrılıyor" diye yazdı ve filmi "hoş bir şekilde aptalca" diye niteledi.

Independent Türkçe