Ege'deki 5 bin yıllık iz, kurşun kirliliği ezberini bozdu

Otlarla kaplı höyükler, Birleşik Krallık'ın Mendip bölgesindeki Charterhouse'da Roma döneminden kalma kurşun madeninin bulunduğu yere işaret ediyor (Andrew Wilson)
Otlarla kaplı höyükler, Birleşik Krallık'ın Mendip bölgesindeki Charterhouse'da Roma döneminden kalma kurşun madeninin bulunduğu yere işaret ediyor (Andrew Wilson)
TT

Ege'deki 5 bin yıllık iz, kurşun kirliliği ezberini bozdu

Otlarla kaplı höyükler, Birleşik Krallık'ın Mendip bölgesindeki Charterhouse'da Roma döneminden kalma kurşun madeninin bulunduğu yere işaret ediyor (Andrew Wilson)
Otlarla kaplı höyükler, Birleşik Krallık'ın Mendip bölgesindeki Charterhouse'da Roma döneminden kalma kurşun madeninin bulunduğu yere işaret ediyor (Andrew Wilson)

Arkeologlar, insan kaynaklı en eski kurşun kirliliği vakasının izini yaklaşık 5 bin 200 yıl önce Ege Denizi bölgesine kadar sürdü.

Hakemli dergi Communications Earth & Environment'ta yayımlanan bulgular, insanların çevreyi kurşunla kirletmeye daha önce düşünülenden 1200 yıl önce başladığına işaret ediyor.

İnsan kaynaklı kurşun kirliliği seviyelerinde yaklaşık 2 bin 150 yıl önce bir sıçrama daha gözlemlendi.

Bu dönemde Roma İmparatorluğu, antik Avrupa'daki bazı en eski kültür merkezlerine ev sahipliği yapan Ege bölgesine yayıldı.

Çalışmada bilim insanları, Ege Denizi genelinden alınan deniz tortusu çekirdekleriyle Yunanistan'ın kuzeydoğusundaki Tenaghi Philippon torfluk alanından alınan bir tortu çekirdeğinin kurşun içeriğini analiz etti.

dfvgrbtyh
Çalışmada analiz edilen tortu çekirdeklerinin haritası (Andreas Koutsodendris ve ekip arkadaşları)

Bilim insanları daha sonra birkaç çekirdeğin polen ve spor içeriğini analiz ederek bunu, bölgedeki mevcut benzer veriler ve kurşun içeriği verileriyle birleştirdi.

Bu sayede bölgedeki ekosistemlerin o dönemin sosyal ve kültürel değişimlerinden nasıl etkilendiğini araştırdılar.

Çalışma, Tenaghi Philippon çekirdeğinde yaklaşık 5 bin 200 yıl önce meydana gelen, muhtemelen insan kaynaklı kurşun kirliliğinin kayıtlardaki en eski sinyalini belgeliyor.

Araştırmacılar bunun, daha önce Balkan Yarımadası'ndaki torfluklardan alınan örneklerde kaydedilen, kurşun kirliliği şüphesi taşıyan en eski vakadan yaklaşık 1200 yıl önceye denk geldiğini söylüyor.

Bulgular ayrıca yaklaşık 2 bin 150 yıl önce bitki örtüsü kayıtlarında bir değişikliğe ve kurşun kirliliğinde artışa işaret ediyor.

Bilim insanları bunların muhtemelen Roma İmparatorluğu'nun o dönemde Antik Yunan'a doğru genişlemesiyle bağlantılı olduğunu söylüyor.

Araştırmacılar, "2 bin 150 yıl önce hem kara hem de deniz ortamlarında her yere yayılan kurşun kirliliğinin başlangıcı, temel bir siyasi değişimle bağlantılı" diye yazıyor.

Bu değişimin MÖ 146'dan sonra Yunan bölgelerinin Roma İmparatorluğu'na tabi olmasıyla gerçekleştiğini savunuyoruz.

Roma'nın genişlediği bu dönemde, para ve diğer eşyalarda kullanılmak üzere altın, gümüş ve diğer metallerin madenciliğinde kayda değer bir artış yaşandı.

Bilim insanları, "Yunan bölgelerinin Roma siyasi alanına dahil edilmesi, yeni yöneticilere doğal kaynaklardan yararlanma fırsatı sağladı ve bu da altın, gümüş ve diğer metal kaynaklarını çıkarmak için Yunan maden bölgelerinin sömürülmesinde benzeri görülmemiş bir artışa yol açtı" diyor.

Araştırmacılar "Yüksek kurşun içeriği Roma İmparatorluğu ve Bizans İmparatorluğu'nun ilk yarısı boyunca devam ediyor" diye yazıyor.

Deniz tortusu çekirdeklerinde de kurşun bulan bilim insanları, bunun deniz ortamında kaydedilen en eski olası kurşun kirliliği olabileceğini söylüyor.

Araştırmacılar şöyle yazıyor:

Deniz kirliliğinin ilk ortaya çıkışının maksimum seviyede ormansızlaşma ve tarımsal genişlemeyle aynı zamana denk gelmesi, Antik Yunan'ın Helenistik ve Roma dönemlerinde paraya dayalı gelişmiş toplumlarla bağlantılı olarak insanların ekosistemler üzerindeki geniş çaplı etkisine işaret ediyor.

Independent Türkçe



Fenomen korku filminin devamı 6 yıl sonra geliyor: Oscarlı yıldız da var

Anne'de 55 yaşındaki Octavia Spencer'a (solda), genç yıldızlar Diana Silvers (ortada) ve McKaley Miller (sağda) eşlik etmişti (Universal Pictures)
Anne'de 55 yaşındaki Octavia Spencer'a (solda), genç yıldızlar Diana Silvers (ortada) ve McKaley Miller (sağda) eşlik etmişti (Universal Pictures)
TT

Fenomen korku filminin devamı 6 yıl sonra geliyor: Oscarlı yıldız da var

Anne'de 55 yaşındaki Octavia Spencer'a (solda), genç yıldızlar Diana Silvers (ortada) ve McKaley Miller (sağda) eşlik etmişti (Universal Pictures)
Anne'de 55 yaşındaki Octavia Spencer'a (solda), genç yıldızlar Diana Silvers (ortada) ve McKaley Miller (sağda) eşlik etmişti (Universal Pictures)

Octavia Spencer, Anne'nin (Ma) devam filmi için geri dönüyor.

Korku projeleriyle ünlü Blumhouse, psikolojik gerilim türündeki Anne'nin devam halkasını geliştirdiğini duyurdu. Şirket, haberi ABD'nin Los Angeles kentinde düzenlenen Business of Fear adlı etkinliğinde açıkladı.

Kabusa dönen bodrum partileri

2019 yapımı film, dünya çapında 60 milyon dolar gişe hasılatı elde etmişti. Gerilim dolu filmde Spencer, hikayenin merkezindeki Sue Ann karakterine hayat veriyordu. 

Filmde yalnız bir kadın olan Sue Ann, bir grup lise öğrencisiyle arkadaş oluyor ve onlara bodrum katında parti yapmaları için izin veriyor. Ancak işler kısa sürede karanlık bir hal alıyor. Sue Ann, evine gelen gençlere katı kurallar koymaya başlıyor. Bunların en önemlisiyse üst kata çıkmalarının kesinlikle yasak olması...

Blumhouse yetkilileri, filmin popülaritesinin önemli bir kısmının, Anne'den esinlenen sayısız internet mimiyle bağlantılı olduğunu belirtti. Yapım şirketine göre bu durum, filmin kültürel etkisini hâlâ sürdürdüğünün bir göstergesi.

Blumhouse'un kurucusu ve CEO'su Jason Blum, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Anne, 2019'daki gösteriminden bu yana sosyal medyada bir fenomen haline geldi. Hayranlar filmi ve Octavia'nın unutulmaz performansını benimsedi. Bu yüzden Octavia'yla ikinci bir tur için yeniden bir araya gelmekten büyük heyecan duyuyoruz" dedi.

Devam filmiyle ilgili yönetmen ya da senarist ismiyse henüz açıklanmadı. İlk filmin yönetmen koltuğunda Tate Taylor oturmuştu. Senaryoyu ise Scotty Landes kaleme almıştı.

Spencer, yönetmen koltuğunda yine Tate'in oturduğu Duyguların Rengi'ndeki (The Help) performansıyla Oscar kazanmış, Gizli Sayılar (Hidden Figures) ve Suyun Sesi'yle (The Shape of Water) de adaylık elde etmişti. 

Independent Türkçe, Hollywood Reporter, Variety