عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

ABD'nin özel uzay aracı Ay'a iniş yaptı

‘Mavi Hayalet’ NASA'nın 10 bilim aracını taşıyor

Blue Ghost (Mavi Hayalet) uzay aracını üçüncü ay yörüngesinde gösteren geçen ay çekilmiş bir videodan alınan ekran görüntüsü (AFP)
Blue Ghost (Mavi Hayalet) uzay aracını üçüncü ay yörüngesinde gösteren geçen ay çekilmiş bir videodan alınan ekran görüntüsü (AFP)
TT
TT

ABD'nin özel uzay aracı Ay'a iniş yaptı

Blue Ghost (Mavi Hayalet) uzay aracını üçüncü ay yörüngesinde gösteren geçen ay çekilmiş bir videodan alınan ekran görüntüsü (AFP)
Blue Ghost (Mavi Hayalet) uzay aracını üçüncü ay yörüngesinde gösteren geçen ay çekilmiş bir videodan alınan ekran görüntüsü (AFP)

Görev kontrol merkezinden yapılan canlı internet yayınında, bir ABD şirketinin uzay aracını bugün Ay yüzeyine başarıyla indirdiği ve bu başarıyı elde eden ikinci özel araç olduğu belirtildi.

We’re baaack! 🌕

Blue Ghost has landed, safely delivering 10 NASA scientific investigations and tech demos that will help us learn more about the lunar environment and support future astronauts on the Moon and Mars. pic.twitter.com/guugFdsXY3

— NASA (@NASA) March 2, 2025

 

Firefly Aerospace'in Blue Ghost Mission 1 uzay aracı, Ay'ın yakın kuzeydoğu tarafındaki Mare Crisium bölgesinde volkanik bir oluşum olan Mons Latrae yakınlarına 3:34’te indi.

Austin, Teksas'taki görev kontrol merkezinde görevli bir mühendisin “Mükemmel bir iniş gerçekleştirdiniz, Ay'dayız” diye bağırmasının ardından salonda alkış tufanı koptu

Uzay aracının yakında ilk görüntüyü göndermesi bekleniyor. Şirketin CEO'su Jason Kim daha sonra, şubat ayında Ay yüzeyine yan iniş yapan özel aracın aksine, aracın yüzeyde ‘sabit ve düz’ olduğunu doğruladı.

xscdfvg
Blue Ghost (Mavi Hayalet) uzay aracı Ay'a indi. (AFP)

Blue Ghost Mission 1, NASA ile özel uzay şirketleri arasında maliyetleri düşürmek ve ABD astronotlarını Ay'a göndermeyi amaçlayan Artemis programını desteklemek üzere kurulan ortaklığın bir parçası.

scdfvghy
Blue Ghost (Mavi Hayalet) uzay aracı Ay'a iniş yaptı. (AP)

İki metre yüksekliğinde ve 3,5 metre genişliğindeki küçük altın robot, 15 Ocak'ta bir SpaceX Falcon 9 roketiyle uzaya taşındıktan sonra Dünya ve Ay'ın çarpıcı görüntülerini yakaladı. Blue Ghost, bir Ay toprağı analiz cihazı, radyasyona dayanıklı bir bilgisayar ve Ay'da navigasyon için mevcut Küresel Navigasyon Uydu Sistemi’ni (GNSS) kullanmanın fizibilitesini test edecek bir deney de dahil olmak üzere 10 NASA bilim aracı taşıyor.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Çevreye zarar vermeden tüketilebilecek et miktarı açıklandı

ABD'nin Virginia eyaletindeki McLean kentinde bir süpermarkette indirime giren sığır etleri (AFP)
ABD'nin Virginia eyaletindeki McLean kentinde bir süpermarkette indirime giren sığır etleri (AFP)
TT
TT

Çevreye zarar vermeden tüketilebilecek et miktarı açıklandı

ABD'nin Virginia eyaletindeki McLean kentinde bir süpermarkette indirime giren sığır etleri (AFP)
ABD'nin Virginia eyaletindeki McLean kentinde bir süpermarkette indirime giren sığır etleri (AFP)

Yeni araştırmaya göre, haftada iki tavuk göğsü filetosundan daha azına denk gelen et tüketimi gezegen için sürdürülebilir kabul edilebiliyor.

Hayvancılığın küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 15'inden sorumlu olduğu tahmin edildiğinden, araştırmacılar yıllardır protein ihtiyacını karşılamak için et tüketiminin azaltılıp baklagil alımının artırılması çağrısında bulunuyor.

İnsanları, etin haftada bir kereden daha az yendiği bitki temelli "fleksitaryen" bir diyet benimsemeye çağırıyorlar.

Ancak haftada tam olarak ne kadar et tüketilmesinin tavsiye edildiği belirsizliğini koruyor. Danimarka Teknik Üniversitesi'nden sürdürülebilir kalkınma uzmanı Caroline Gebara, "Artık çoğu kişi hem çevrenin korunması hem de sağlıkla ilgili nedenlerle daha az et yememiz gerektiğinin farkında. Ancak 'daha az'ın ne kadar olduğunu ve büyük resimde gerçekten fark yaratıp yaratmadığını anlamak zor" diyor

Nature Food adlı akademik dergide yayımlanan bu son çalışma, bu miktarı haftada yaklaşık 255 gram olarak belirledi.

Dr. Gebara, "Süpermarketteyken gözünüzde canlandırabileceğiniz ve düşünebileceğiniz somut bir rakam hesapladık, haftada 255 gram kümes hayvanı veya domuz eti" dedi.

Bu, yaklaşık iki tavuk göğsü filetosuna eşdeğer ve bir kişinin gezegene zarar vermeden haftada tüketebileceği et sınırı.

Bu rakam sadece kümes hayvanları ve domuz eti için geçerli. Çalışma, "mütevazı bir sığır eti tüketiminin" bile gezegenin kaldırabileceği sınırı aştığı uyarısını yapıyor.

Dr. Gebara, "Hesaplamalarımız, bir kişinin diyetindeki mütevazı miktarda kırmızı etin bile, çalışmada incelediğimiz çevresel faktörlere dayanarak gezegenin kaynakları yeniden üretebileceği miktarla uyumsuz olduğunu gösteriyor" dedi.

Ancak et içeren diyetler de dahil hem sağlıklı hem de sürdürülebilir olan pek çok başka beslenme şekli var.

Çalışma, sürdürülebilir gıda tercihlerini desteklemek için daha iyi siyasi rehberlik ve kamusal çerçeveler oluşturulması çağrısında bulunuyor.

Araştırma, karbondioksit emisyonları, su ve arazi kullanımı gibi çevresel faktörlerin yanı sıra farklı diyetlerin sağlık üzerindeki etkilerini de göz önünde bulunduruyor.

11 çeşit diyetin 100 binden fazla varyasyonunun incelendiği çalışmada, bunların çevre ve sağlık üzerindeki etkileri hesaplandı. Orta düzeyde kırmızı et tüketiminin bile gezegenin sürdürülebilirlik sınırlarını aştığı sonucuna varıldı.

Öte yandan, pesketaryen, vejetaryen ya da vegan bir diyetin, gezegenin destekleyebileceği sınırlar içinde olma ihtimalinin çok daha yüksek olduğu belirtiliyor.

Süt ürünleri veya yumurta ilaveli vejetaryenlik gibi karışık diyetler de sürdürülebilir olabilir. Dr. Gebara, "Örneğin hesaplamalarımız, sizin için önemliyse, peynir yemenin ve aynı zamanda sağlıklı ve iklim dostu bir diyet benimsemenin mümkün olduğunu gösteriyor" dedi.

Aynı durum yumurta, balık ve beyaz et için de geçerli ancak tabii ki diyetinizin geri kalanının nispeten sağlıklı ve sürdürülebilir olması gerek. Fakat ya hep ya hiç olmak zorunda değil.

Independent Türkçe