Yeni üç boyutlu deriyle hayvanlar deneklikten kurtulabilir

Bu materyalle, doku yenileyici ilaçlar da test edilebilir.

Cenevre Üniversitesi'nde bir zooteknisyen, laboratuvar faresi tutuyor (AFP)
Cenevre Üniversitesi'nde bir zooteknisyen, laboratuvar faresi tutuyor (AFP)
TT

Yeni üç boyutlu deriyle hayvanlar deneklikten kurtulabilir

Cenevre Üniversitesi'nde bir zooteknisyen, laboratuvar faresi tutuyor (AFP)
Cenevre Üniversitesi'nde bir zooteknisyen, laboratuvar faresi tutuyor (AFP)

Üç boyutlu baskıyla insan derisinin canlı hücreler içeren taklidini geliştiren bilim insanları, hayvan kullanılmadan kozmetik testler yapılmasına olanak sağlayabilecek bir ilerleme kaydettiklerini söylüyor.

Hindistan'daki Vellore Teknoloji Enstitüsü'nden isimlerin de aralarında yer aldığı araştırmacılar imitasyon derinin, insan derisinin doğal üç katmanlı doku yapısını taklit ettiğini ve kozmetik nanopartikülleri test etmeye hazır olduğunu söylüyor.

STAR Protocols adlı hakemli dergide yayımlanan çalışma, Avrupa Birliği'nde kozmetik ürünlerin ve içeriklerinin hayvanlar üzerinde test edilmesine kısıtlamalar getirildiği bir dönemde yapıldı.

Dünya çapında bilim insanları, güneş kremleri ve serumlar gibi kozmetiklerin emilimini ve toksisitesini test etmek için alternatifler arıyor.

Son araştırma, insan derisine benzer iskelelerin üç boyutlu baskı kullanılarak üretilmesine yönelik bir protokol sunuyor. Bilim insanları çalışmada, "Süreç basit, uygun maliyetli, çevre dostu ve işlem parametrelerini ayarlayarak kişiselleştirmeye olanak tanıyor" diye yazıyor.

Araştırmacılar, bu imitasyon derilerin yapımında başlangıç noktasının, canlı hücrelerle birlikte basılan bir hidrojel formülasyonu olduğunu söylüyor.

dfrgthy
Üç boyutlu baskıyla üretilmiş hidrojel (Manisha Sonthalia/Vellore Teknoloji Enstitüsü)

Yüksek su içeriğine sahip bu jeller, hücrelerin büyümesi için ideal koşulları sağlıyor. Avusturya'daki TU Graz'dan Karin Stana Kleinschek, ortak yazarı olduğu yeni çalışma hakkında "Üç boyutlu yazıcıyla yapılan imitasyon deri için hidrojellerin bir dizi gereksinimi karşılaması gerekiyor" diyor.

Hidrojeller canlı deri hücreleriyle etkileşime girebilmeli. Bu hücreler hayatta kalmanın yanı sıra aynı zamanda büyüyüp çoğalabilmeli.

ergthy
Üç boyutlu baskıyla üretilmiş imitasyon deri (Manisha Sonthalia/Vellore Teknoloji Enstitüsü)

Hidrojel üzerinde büyüyen hücrelerin toksik kimyasallar kullanılmadan stabilize edilmesi de gerekiyor.

Araştırmacılar, "Ancak hidrojel içindeki deri hücreleri hücre kültüründe iki ila üç hafta hayatta kaldığında ve deri dokusu geliştirdiğinde deri imitasyonundan söz edebiliriz" diye açıklıyor.

Bu imitasyon deri daha sonra kozmetikler üzerinde daha ileri hücre testlerinde kullanılabilir.

Bilim insanları üç boyutlu baskıyla üretilmiş deri hücreleriyle yaptıkları ilk testlerin "çok başarılı" olduğunu iddia ediyor. "Bu, TU Graz ve VIT'deki tamamlayıcı araştırmalar açısından bir başarıdır. Doku taklitleri için malzeme araştırmaları alanındaki uzun yıllara dayanan uzmanlığımızla VIT'nin moleküler ve hücre biyolojisi alanındaki uzmanlığı birbirini mükemmel bir şekilde tamamladı" diye yazıyorlar.

Dr. Kleinschek, "Şimdi hidrojel formülasyonlarını daha da iyi hale getirmek ve hayvan deneylerinin yerine kullanılabilirliğini doğrulamak üzere birlikte çalışıyoruz" diyor.

Araştırmacılar yeni protokolün aynı zamanda doku yenileyici ilaçlar için sürdürülebilir biyomalzemeler geliştirme yöntemi de sunduğunu söylüyor.

Independent Türkçe



NASA teleskobu, Samanyolu'nun en uzak "ikizini" buldu

Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
TT

NASA teleskobu, Samanyolu'nun en uzak "ikizini" buldu

Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)
Epey belirgin spiral kollara, merkezinde şişkinliğe ve büyük bir yıldız oluşum diskine sahip Zhúlóng, Samanyolu Galaksisi'ne benziyor (NOIRLab)

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), bugüne kadarki en uzak ve eski spiral galaksiyi keşfetti.

Samanyolu gibi galaksilerin spiral kollar ve yıldız oluşumuna sahne olan devasa disklerini oluşturmak için birkaç milyar yıla ihtiyaç duyduğu düşünülüyordu. 

Ancak NASA öncülüğünde geliştirilen JWST, bu düşünceye meydan okuyan gözlemler yapıyor.

Teleskobun uzaktaki milyarlarca gökcismini taradığı PANORAMIC araştırmasından elde edilen görüntüleri inceleyen bilim insanları, Samanyolu'nun en uzak "ikizi" dedikleri bir galaksiyle karşılaştı.

Zhúlóng adı verilen galaksi, standart modele göre 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'dan sadece 1 milyar yıl sonra görüntülendi.

Hakemli dergi Astronomy & Astrophysics'te dün (16 Nisan) yayımlanan makalenin yazarları, galaksinin belirli özellikleri ve boyutu nedeniyle Samanyolu'nun ikizi olduğunu söylüyor.

Cenevre Üniversitesi'nden çalışmanın başyazarı Mengyuan Xiao, "Bu galaksiye Çin mitolojisinde 'Meşale Ejderhası' anlamına gelen Zhúlóng adını verdik. Mitolojide Zhúlóng, gözlerini açıp kapatarak gece ve gündüzü yaratan, ışığı ve kozmik zamanı simgeleyen güçlü bir kızıl güneş ejderhasıdır" diyerek ekliyor:

Zhúlóng'u öne çıkaran şey, şekil, boyut ve yıldız kütlesi bakımından Samanyolu'na çok benzemesi.

Bilim insanları Zhúlóng'un yıldız oluşum diskinin 60 bin ışık yılı çapa sahip olduğunu ve kütlesinin, Güneş'in 100 milyar katı olduğunu tahmin ediyor. Buna karşılık Samanyolu'nun diski 100 bin ışık yılı çapa ve 1,5 trilyon Güneş kütlesine sahip. 

Aralarında böyle bir boyut ve kütle farkı olmasına karşın Zhúlóng'un bu kadar eski bir zamanda bu seviyeye ulaşması mevcut teorileri sorgulamaya açıyor. Yine JWST'nin 2023'te keşfettiği Ceers-2112 adlı spiral galaksiden 1 milyar yıl daha yaşlı.

JWST, 2021'de fırlatılmasından bu yana evrenin ilk dönemlerinde devasa galaksiler ve kara delikler buluyor. Bu keşifler evrene veya galaksi oluşumuna dair bilinenlerin yanlış olabileceğine işaret ediyor.

Yeni araştırmayı yürüten ekip, Zhúlóng'un 1 milyar yıldan daha kısa sürede Samanyolu'na benzer şekil ve boyuta nasıl ulaştığı sorusunun cevap beklediğini söylüyor.

Makalenin ortak yazarı Pascal Oesch, "Bu keşif, JWST'nin erken evrene bakışımızı temelden nasıl değiştirdiğini gösteriyor" diyor.

Araştırmacılar JWST ve Şili'deki teleskop dizisi ALMA'yla Zhúlóng'un daha derinlemesine incelenmesi çağrısı yapıyor.

Independent Türkçe, Live Science, Space.com, Astronomy & Astrophysics