Arkeologların bulduğu kafatası efsanevi Macar kralına ait olabilir

Kral Matthias'ın Buda'ya varışı (Wikipedia)
Kral Matthias'ın Buda'ya varışı (Wikipedia)
TT

Arkeologların bulduğu kafatası efsanevi Macar kralına ait olabilir

Kral Matthias'ın Buda'ya varışı (Wikipedia)
Kral Matthias'ın Buda'ya varışı (Wikipedia)

20 yıl önce bir Macar bazilikasında ortaya çıkarılan ve kimliği belirlenemeyen kafatası, yeni araştırmaya göre 15. yüzyılın efsanevi kralı Matthias Corvinus'a ait olabilir.

Kalıntıların kimliğini doğrulamak için daha fazla DNA testine ihtiyaç duyulsa da Macaristan'daki Kral Stephen Müzesi'nden araştırmacılar, kafatasının Corvinus'un gayrimeşru oğlununkiyle benzerlik taşıdığını söylüyor.

Kafatası 2002'de Meryem Ana Bazilikası'nın güney koridorundaki kazılar sırasında bulunmuş ve sadece "I/10" diye işaretlenmişti.

Artık arkeologlar bunun 1458'den 1490'a kadar hüküm süren Macaristan ve Hırvatistan'ın efsanevi kralı Matthias Corvinus'a ait olduğundan şüpheleniyor.

"Adil" lakabıyla bilinen Kral Corvinus, adalet sisteminde reformlar yapması ve insanlarla sosyal statülerine göre çalışmak yerine kabiliyetlerine göre seçilmiş yetenekli kişileri tercih etmesiyle tanınıyordu.

Krallığı aynı zamanda İtalya'dan yayılan ve yeni bir sanat ve bilim çağını başlatan Rönesans'ı ilk benimseyenlerden biriydi.

Kral Cornivus'un kraliyet kütüphanesi (Bibliotheca Corviniana) o dönemde Avrupa'daki en büyük kitap koleksiyonlarından biriydi.

Ayrıca, Ortaçağ Avrupa'sının ilk profesyonel daimi ordularından birini kurarak Osmanlı ilerlemesinin durdurulmasında kilit rol oynamasıyla da tanınıyor.

Kafatasının bulunduğu Meryem Ana Bazilikası'nın Ortaçağ Macar krallarının taç giyme ve gömülme yeri olduğu biliniyor. Ancak burası da Osmanlıların verdiği dahil yüzyıllar boyunca gördüğü zararın ardından 19. yüzyılda yıkıldı.

Son çalışma, araştırmacıların bazilikada bulunan kafataslarını yeniden yapılandırmasının ardından geldi.

Özellikle I/10 etiketli kafatasının, kalıntıları daha önce Hırvatistan'da bulunan Matthias'ın gayrimeşru oğlu János Corvinus'unkiyle benzerlik gösterdiğini tespit ettiler.

Kafatasının, diğer kralların da gömülü olduğu bazilikadaki gömü yeri göz önüne alındığında, araştırmacılar tek muhtemel adayın Kral Matthias'ın kendisi olabileceğinden şüpheleniyor.

Bazı tarihi yazılı kaynaklar da Kral Corvinus'un cenazesinin 1490'da katedralde yapıldığına işaret ediyor.

Matthias'ın saray tarihçisi ve şair Antonio Bonfini, "Yüzü açık kralın morla örtülü bedeni, bazilikanın açık girişinde özenle seçilmiş bir alanda, kılıç, asa, taç, küre, altın mahmuzlarla tabuta kondu" diye yazmış.

Ancak Macar yetkililer, "hipotezin bilimsel doğrulamasının devam ettiğini" belirterek ihtiyatlı olunması çağrısında bulunuyor.

Archaeology Mag'e göre Macar Araştırma Enstitüsü, "Doğrulamadan sonra nihai açıklama yapabileceğiz" dedi.

Independent Türkçe



Jeff Bezos'un 100 milyon dolar yatırım yaptığı uydu kayboldu

MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)
MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)
TT

Jeff Bezos'un 100 milyon dolar yatırım yaptığı uydu kayboldu

MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)
MethaneSAT dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biriydi (MethaneSAT/EDF)

Milyarder Jeff Bezos'un desteklediği bir metan izleme uydusunun operatörleri, aracın uzayda kaybolduğunu söyledi.

Mart 2024'te fırlatılan 88 milyon dolarlık MethaneSAT, 20 Haziran'da sinyali kaybolduğunda petrol ve doğalgaz üreten bölgelerdeki metan salımlarını ölçüyordu.

ABD merkezli kâr amacı gütmeyen kuruluş Çevre Savunma Fonu (Environmental Defense Fund / EDF), operatörlüğünü yaptığı uydunun güç kaynağının kesildiğini ve "muhtemelen kurtarılamayacağını" ifade etti. Uydunun bilinen son konumu Norveç üzerindeydi.

Örgüt, Amazon'un kurucusunun oluşturduğu hayırsever bir girişim olan Bezos Dünya Fonu'nun (Bezos Earth Fund) verdiği 100 milyon dolarlık hibeyle MethaneSAT'i geliştirip fırlatmıştı.

EDF yaptığı açıklamada kayba rağmen bu görevin, metan salımları hakkında bir dizi kritik bulgu edindiğini belirtti.

Açıklamada, "Görev, bilimsel ve teknolojik başarısının yanı sıra hem endüstri hem de dünya çapındaki düzenleyiciler üzerindeki kalıcı etkisi açısından olağanüstü bir başarı sergiledi" ifadelerine yer verildi.

MethaneSAT sayesinde petrol ve doğalgaz üretim alanlarından salınan metanın dağılımı ve hacmi hakkında kritik bilgiler edindik. Ayrıca uzaydan gelen ölçümleri yorumlayıp bunları salınan metan hacimlerine dönüştürmek konusunda eşi benzeri görülmemiş bir beceri geliştirdik. Bu beceri diğer görevlerde de değerli olacak.

Metan salımlarının küresel çaptaki insan kaynaklı sıcaklık artışlarının yaklaşık üçte birine yol açtığı tahmin ediliyor.

Gelişmiş spektrometrelerle donatılan MethaneSAT, geniş bir alandaki metan seviyelerini düşük seviyelerde bile tespit etmeyi başararak dünyanın en gelişmiş metan izleme uydularından biri haline geldi.

Uydu, bazı bölgelerde bildirilenden 10 kat daha yüksek seviyeleri gözlemleyerek dünya çapında metan salımlarının kayda değer derecede daha iyi anlaşılmasını sağlayan çeşitli bulgular elde etti.

Proje lideri Steven Hamburg mayısta LinkedIn'de paylaştığı bir gönderide "MethaneSAT olağanüstü veriler üretti" demişti.

MethaneSAT yeni bir şeffaflık ve sorun çözme çağını başlatıyor... Bu iddialı bir görev ve uzay görevleri zorludur. Ancak iklim de biz de bekleyemeyiz.

EDF, MethaneSAT'in çalışmalarını sürdürmek için başka bir uydu fırlatma ihtimalini henüz elemedi.
Independent Türkçe