Bilim insanları, muazzam sayıda uydudan oluşan "mega takımyıldızların" uzay tabanlı astronomiyi tehdit edebileceği uyarısını yapıyor.
Son yıllarda, Elon Musk'ın SpaceX'i gibi şirketler, aksi takdirde internete bağlanamayacak kişilere internet bağlantısı sunmak için binlerce yeni uydu fırlatıyor. Şirketler gelecek yıllarda çok daha fazlasını göndermeyi umuyor: ABD Federal İletişim Kurulu'na yapılan başvurular, şirketlerin 2040'a kadar yarım milyon uydu fırlatmak istediğini gösteriyor.
Bu uydular genellikle çıplak gözle bile fark edilebiliyor; gökbilimciler içinse çok daha belirgin. Gökbilimciler, evrenimizi daha iyi anlamak için uzak uzayın ayrıntılı ve hassas görüntülerine bel bağlıyor.
Hem yer hem de uzay tabanlı uydulardan gelen bu görüntülerin çoğu, uydular ekipman üzerinden geçerken ışık izleriyle bozuluyor. Ancak uydu sayısı önemli ölçüde arttıkça bu durum çok daha belirgin bir sorun haline gelebilir.
Yeni araştırmaya göre bu devasa takımyıldızlar tamamlandığında NASA'nın Hubble Uzay Teleskobu'ndan alınan görüntülerin üçte birini kirletebilir. Bazıları daha da dramatik bir şekilde etkilenecek: Bilim insanları, SPHEREx (Evren Tarihi Spektrofotometresi, Yeniden İyonlaşma Dönemi ve Buzlanma Kafişi), ARRAKIHS (Hale Araştırmaları için Temel Bir Araç Olarak Birikmiş Galaksilerin Çözünmüş Kalıntılarının Analizi) ve Xuntian uzay teleskoplarının görüntülerinin yaklaşık yüzde 96'sının mega uydu takımyıldızlarından gelen ışıkla kirleneceği konusunda uyarıyor.
Geçen yıl, Uluslararası Astronomi Birliği Karanlık ve Sessiz Gökyüzünü Koruma Merkezi, uzay görüşümüzü korumak amacıyla bu tür uyduların işletmecileri için bir dizi öneri yayımlamıştı. Bu öneriler arasında, üreticilerden uyduların yansıtma oranını sınırlamaları ve yönlerini değiştirdiklerinde ortaya çıkan parlamalardan kaçınmaları istenmesi de dahil bir dizi değişiklik yer alıyordu.
Yeni çalışmanın arkasındaki bilim insanları, uzay teleskoplarının üzerlerinden uçup parazitten kaçınabilmeleri için mega takımyıldızların yörüngesi için bir üst sınır belirlenmesi ve teleskopların bunlardan uzak durabilmeleri adına hem aktif hem de ömrünü doldurmuş uzay araçlarının uzayda nerede olduklarına dair daha iyi veriler elde edilmesi gibi bir dizi yeni öneri de sunuyor.
Çalışma, Nature adlı akademik dergide yayımlanan "Satellite megaconstellations will threaten space-based astronomy" (Mega uydu takımyıldızları uzay tabanlı astronomiyi tehdit edecek) başlıklı yeni bir makalede yer alıyor.
Independent Türkçe