Yeni Marvel filmi yıkıcı ve acımasız yorumlar aldı: "Yeni bir dip noktası"https://turkish.aawsat.com/ya%C5%9Fam/k%C3%BClt%C3%BCr-sanat/4853596-yeni-marvel-filmi-y%C4%B1k%C4%B1c%C4%B1-ve-ac%C4%B1mas%C4%B1z-yorumlar-ald%C4%B1-yeni-bir-dip-noktas%C4%B1
Yeni Marvel filmi yıkıcı ve acımasız yorumlar aldı: "Yeni bir dip noktası"
80 milyon dolarlık bütçeyle çekilen film, Türkiye'de 16 Şubat'ta gösterime girecek (Sony)
Bir süper kahraman filminin başının dertte olduğunu, hayran sitelerinden gelen ilk tepkiler bile sert olduğunda anlayabilirsiniz.
Marvel ve Sony'nin yeni filmi Madame Web için ilk yorumlar yapıldı ve Örümcek Adam (Spider-Man) spinoff'una gelen eleştiriler son derece yıkıcı.
Yorumlar hayal kırıklığı yarattı
Film, paramedik olarak çalışırken gelecekte yaşanacakları görmeye başlayan Cassandra Webb'in, süper kahramanlara evrilecek üç genç kadını tehlikelerden korumaya çalışmasını merkeze alıyor.
Yönetmen S.J. Clarkson'ın imzasını taşıyan ve Grinin Elli Tonu'yla (Fifty Shades of Grey) tanınan Dakota Johnson'ın psişik yetenekleri olan New Yorklu sağlık görevlisini canlandırdığı Madame Web'in senaryosu Clarkson, Matt Sazama, Burk Sharpless ve Claire Parker'a ait.
Johnson, her ne kadar kötü eleştirilerden nasibini almasa da filmle ilgili yorumlar gerçekten hayal kırıklığı yaratıyor.
Sony çatısı altında yer alan Madame Web, The Marvels'ın sadece 206 milyon dolar kazanarak tüm zamanların en düşük hasılatlı Marvel Sinematik Evreni filmi olmasından sadece iki ay sonra gösterime giriyor.
The Marvels'tan bile kötü olabilir
Madame Web için yapılan yorumlar bir gösterge niteliğindeyse filmin, Disney'in Marvel Stüdyosu'ndan çıkan The Marvels'tan bile daha düşük bir açılış yapması beklenebilir.
Madame Web'in dünya prömiyeri önceki gece yapıldı, eleştiri ambargosu dün sabah sona erdi ve film bugün ABD'de gösterime girdi.
Hollywood Reporter, hakkında "hayal gücünden yoksun" dediği filmi "Mekanik bir senaryo tarafından yönlendirilen yapmacık bir çaba..." diye tanımladı.
Daily Beast, film için son derece ağır sözler kullandı:
Yetkin bir ton ya da tutarlı bir aksiyon sekansı oluşturmaya çalışırken talihsizce daireler çizen eziyetli bir destan. Kahramanı ne kadar süper güçlere sahip olursa olsun, her yanlış adımını görmekten aciz bir fiyasko...
Daily Beast'in eleştirisi şöyle devam ediyor:
Berbat bir malzeme ve aynı derecede berbat bir yönetimle sıkışmış yetenekli kadın ve erkeklerin kötü diyaloglarıyla dolu... Sony'nin Örümcek Adam Evreni artık tamamen cansız ve yeniden canlandırılmaya ihtiyacı yok.
"Çernobil düzeyinde gerçek bir felaket"
Müzik, popüler kültür ve politikaya odaklanan köklü Amerikan dergisi Rolling Stone ise acımasız eleştirisinde şu ifadeleri kullandı:
Madame Web, başarısız tanıtım kampanyasının düşündürdüğü kadar kötü değil. Aslında çok daha kötü. İlerledikçe katlanarak daha radyoaktif hale gelen Çernobil düzeyinde gerçek bir felaket. Marvel'ın içerik çiftliğinin tozlu köşelerinden birine yapılan bu dolambaçlı yolculuk baştan sona bir çıkmaz sokak. Tek bir karar bile mantıklı görünmüyor. Tek bir performans bile malzemeyle uyumlu değil.
"Yeni bir dip noktası"
UPI, film için "Süper kahraman fiyaskoları için yeni bir dip noktası" yorumunu yaparken Collider ekledi:
Madame Web'in senaryosu, genç kızların birbirleriyle şakalaşmalarını ya da başka herhangi bir olumlu insani duyguyu taklit etmekte zorlanıyor. Geçmişteki çizgi roman filmlerinin soluk bir taklidi.
"Birileri bunu onaylamış"
USA Today, Madame Web'i kısaca "Morbius'tan beri en kötü süper kahraman filmi" diye nitelendirirken 3C Films'in eleştirisinde, "utanç verici bir karmaşa" ifadesi yer aldı:
Yetenekli yıldızlar muhtemelen şimdiye kadar izlediğim en kötü çizgi roman filminde harcanmış. İğrenç diyaloglar, tuhaf kurgu ve gülünç bir yapıyla dolu. Orada şaşkın şaşkın oturdum, birileri bunu sahne sahne onaylamış.
"Ucuz bir taklit"
ScreenRant ise filmle ilgili "Sony'nin yeni Örümcek Adam Evreni filmi Korkunç, ucuz bir taklit" ifadelerini kullanarak ekledi:
Berbat senaryosu ve yıldızlarla dolu oyuncu kadrosunda zerre kadar çekicilik barındırmayan Madam Web, bir Örümcek Adam filmi taklidinden biraz daha fazlası.
Hayal gücünün sınırlarında: Okumanız gereken 10 bilim kurgu eserihttps://turkish.aawsat.com/ya%C5%9Fam/5083049-hayal-g%C3%BCc%C3%BCn%C3%BCn-s%C4%B1n%C4%B1rlar%C4%B1nda-okuman%C4%B1z-gereken-10-bilim-kurgu-eseri
Birleşik Krallık'ın en prestijli edebiyat ödüllerinden Booker Ödülü, bu yıl Britanyalı yazar Samantha Harvey'nin Orbital romanına verildi. Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki 6 astronotun 24 saatini anlatan bilimkurgu eseri, İş Bankası Yayınları etiketiyle yakında raflardaki yerini alacak.
Bu vesileyle Minerva'nın Baykuşu bu hafta hayal gücünün derinliklerine doğru kanat çırpıyor. Bilimkurgu dünyası, ütopyaların nasıl distopyaya dönüşebileceğini, insan ruhunun baskıya karşı direnişini ve geleceğe dair olasılıkların sınırsızlığını gözler önüne seriyor. Geçmişi ve geleceği harmanlayan bu evrende, hayal gücünün sınırlarını keşfedeceğiniz 10 etkileyici eseri sizin için seçtik.
Frank Herbert - Dune
Amerikalı gazeteci ve yazar Frank Herbert, felsefe, siyaset, dinler tarihi, etik ve ekoloji gibi birçok farklı alandan çeşitli soru ve temaları ustalıkla bir araya getirdiği Dune serisiyle bilimkurgu tarihine adını yazdırdı. 1965'te yayımlanan Dune, aynı yıl Nebula Ödülü'nü, bir sonraki yıl da prestijli Hugo Ödülü'nü kazandı.
Frank Herbert, Dune'u yazarken Oregon eyaletindeki kum tepeleriyle ilgili yaptığı incelemelerden de faydalandı (Wikimedia/İthaki Yayınları)
Dune, güçlü hanedanların teknoloji, ticaret ve siyaset alanlarında üstünlüğü ele geçirmek için birbiriyle mücadele ettiği galaksilerarası bir feodal toplumu anlatıyor. Hikayenin merkezindeyse devasa kum solucanları ve değerli baharat kaynağını içeren Arrakis gezegeni yer alıyor.
Dune'u 5 roman daha takip etti fakat Herbert'ün 7. romanı kaleme alırken 1986'da 65 yaşında hayatını kaybetmesiyle seri yarım kaldı.
David Lynch'in romanla aynı adı taşıyan 1984 tarihli beyazperde uyarlaması, ilk çıktığı dönemde gişede başarı yakalayamasa da sonradan kült statüsüne ulaştı. Denis Villeneuve de 2021'deki Dune: Çöl Gezegeni ve bu yıl vizyona giren Dune: Çöl Gezegeni Bölüm İki'yle ilk romanı iki farklı yapımla uyarladı.
Frank Herbert - Dune
İngilizceden çeviren: Dost Körpe, 712 s., 2015, İthaki Yayınları
Yevgeni İvanoviç Zamyatin - Biz
Rus edebiyatında bilimkurgu türü Sovyetler Birliği döneminde altın çağını yaşadı. George Orwell, Aldous Huxley ve Ursula K. Le Guin gibi büyük yazarlara ilham kaynağı olan Yevgeni İvanoviç Zamyatin'in Biz'i türün mihenk taşlarından.
Yevgeni Zamyatin, Rus edebiyatının devlerinden Maksim Gorki'nin yakın çevresindendi (Can Yayınları)
Sansür nedeniyle 1924'te ilk olarak ABD'de İngilizce yayımlanan romanın Sovyetler Birliği'nde basılması 1988'i buldu. Ütopyaların karanlık tarafına dair geleceğe gönderilen bir uyarı niteliğindeki Biz, insanların tek tip giyindiği, adları yerine numaralarla anıldığı ve kendi tutkularını bile belirli bir zaman çizelgesine göre yaşamak zorunda kaldığı bir distopya.
Romanda hepimize yakın gelecek bu karanlık dünyayı, Tek Devlet'in diğer gezegenlere ulaşmak için inşa ettiği uzay aracının başmühendisi D-503'ün gözünden görüyoruz.
Yevgeni Zamyatin - Biz
Rusçadan çeviren: Eyüp Karakuş, 256 s., 2023, Can Yayınları
George Orwell - 1984
Hindistan doğumlu Britanyalı romancı George Orwell, 1984 ve Hayvan Çiftliği gibi romanlarıyla bilimkurgu ve distopya türünü bambaşka bir seviyeye taşıdı.
1949'da yayımlanan roman, bürokrasi ve kurumlardan insanlar arası ilişkilere, iletişime ve gündelik dile kadar hayatın her alanına nüfuz eden totaliter bir dünya düzenini resmediyor.
Orwell, bu romanında sadece Büyük Birader ve Parti'nin kurduğu baskı rejimini değil, aynı zamanda "çiftdüşün" propagandasıyla insanların uyum sağlama ve statü kazanma uğruna taban tabana zıt görüşlere inanmaya nasıl hazır olduğunu gözler önüne seriyor.
George Orwell - 1984
İngilizceden çeviren: Celal Üster, 352 s., 2024, Can Yayınları
Aldous Huxley - Cesur Yeni Dünya
Amerikalı yazar Aldous Huxley'nin Cesur Yeni Dünya'sı, Orwell'ın eserleriyle birlikte bilimkurgu türünde distopya hikayelerinin belkemiğini oluşturuyor.
26. yüzyıl Britanya'sında geçen hikayedeki otomatikleşmiş toplumun takvimi, Henry Ford'un montaj bandında seri üretimi başlatmasını milat alıyor.
Aldous Huxley, kanser tedavisi görürken ütopya türündeki Ada'yı kaleme aldı (İthaki Yayınları/Yale Üniversitesi)
1932'de yayımlanan roman, üreme ve uyku teknolojilerinden psikolojik manipülasyon ve şartlandırmaya kadar birçok yöntemle baştan aşağı mekanikleştirilmiş bir yaşamı gösteriyor.
Eğitim, refah, toplumsal düzen ve ekonomik büyümenin gündemden düşmediği bir dönemde tekrar tekrar okunması gereken bir başyapıt.
Aldous Huxley - Cesur Yeni Dünya
İngilizceden çeviren: Ümit Tosun, 272 s., 2015, İthaki Yayınları
Arkadi ve Boris Strugatski - Uzayda Piknik
Sovyetler döneminin bilimkurgu ustalarından Arkadi Strugatski ve Boris Natanoviç Strugatski, kışkırtıcı ve eleştirel romanlarıyla tanınıyor.
Amerikan bilimkurgu yazarlarının tekno-ütopyacılığından ve kolonileştirme fantezilerinden uzak duran Strugatski kardeşlerin Uzayda Piknik'i, uzaylıların Dünya'ya yaptığı ziyaret sonrasında arkasında "atıklarını" bırakmasıyla yaşananları konu ediniyor.
Strugatski kardeşlerin romanı, 2007'de piyasaya çıkan S.T.A.L.K.E.R. oyununa da ilham oldu (İthaki Yayınları / TASS)
Tüm dünyada gizem yaratan bu atıkların bulunduğu yerler "Bölge" diye adlandırılarak karantinaya alınır. Ana karakter Redrick Schuhart ise bu yasaklı yerlere girip atıkları kaçırarak satan bir iz sürücüdür (stalker).
Andrey Tarkovski'nin 1979'de yayımlanan Stalker'ı (İz Sürücü) da bu eserden yola çıkılarak çekilmişti. Efsanevi filmin senaryosunu Strugatski kardeşler yazmıştı.
Arkadi ve Boris Strugatski - Uzayda Piknik
Rusçadan çeviren: Hazal Yalın, 200 s., 2018, İthaki Yayınları
Ray Bradbury - Mars Yıllıkları
Amerikalı yazar Ray Bradbury'yi, kitapların yasaklanıp yakıldığı distopik Fahrenheit 451'le tanıyoruz. Ancak yazarın usta öykücülüğünü konuşturduğu Mars Yıllıkları da kesinlikle okumanız gereken bilimkurgu şaheserlerinden.
Ray Bradbury, 2012'de 91 yaşında hayatını yitirdi (İthaki Yayınları/AP)
Fahrenheit 451'den üç yıl önce 1950'de yayımlanan roman, yazarın farklı dönemlerde yayımladığı ve birbirine eklemlenen kısa öykülerden oluşuyor.
Kitabı hazırlarken öyküleri tekrar gözden geçiren Bradbury, nükleer savaş sonrası harabeye dönmüş Dünya'yı terk edip Mars'a yerleşmeye başlayan Amerikalı kolonilerin yaşadıklarını anlatıyor.
Ray Bradbury - Mars Yıllıkları
İngilizceden çeviren: Barış Emre Alkım Yalın, 312 s., 2018, İthaki Yayınları
Robert Heinlein - Yaban Diyarlarda Yabancı
Robert Anson Heinlein'ın Yaban Diyarlarda Yabancı'sı, bilindik Mars'ta yaşam hikayelerini tersten kurarak, Kızıl Gezegen'de büyümüş Valentine Michael Smith'in gençken Dünya'ya gelişini konu ediniyor.
Robert Heinlein, ana akım gazete ve dergilerde hikayeleri yayımlanan ilk bilimkurgu yazarlarındandı (İthaki Yayınları)
Amerikalı yazarın 1961'de piyasaya sürülen roman, Smith'in Dünyalıların kültürüyle etkileşimleri üzerinden din, ekonomi ve siyaset gibi konuları eleştirel bir perspektiften ele alıyor.
Çıktıktan bir yıl sonra prestijli Hugo Ödülü'nü kazanan Yaban Diyarlarda Yabancı, aynı zamanda New York Times Çok Satanlar Listesi'ne giren ilk bilimkurgu olmuştu.
Robert Heinlein - Yaban Diyarlarda Yabancı
İngilizceden çeviren: Kağan Çam, 712 s., 2018, İthaki Yayınları
William Gibson - Neuromancer
William Gibson, Neuromancer'la bilimkurgunun bir alt türü olan siberpunk'ı neredeyse tek başına yarattı.
Amerikalı yazarın 1984'te yayımlanan çıkış romanı, Nebula, Hugo ve Philip K. Dick ödüllerinin hepsini alan tek bilimkurgu kitabı.
Apple TV+, William Gibson'ın Neuromancer'ını 10 bölümlük bir diziye dönüştürecek (İthaki Yayınları)
Japonya'nın Çiba şehrinde geçen hikayede eski bir bilgisayar korsanının peşine takılıyoruz. İşlediği bir suçtan ötürü, "matrix" diye adlandırılan sanal gerçeklik veritabanıyla bağlantısı kopan Henry Dorsett Case, bir teknoloji distopyası içinde Çiba'nın karanlık yeraltı dünyasında yönünü bulmaya çalışıyor.
Hikaye ilerledikçe siberuzayda yaşamın nasıl bir şey olabileceğine dair çarpıcı bir tabloyla karşılaşıyoruz.
William Gibson - Neuromancer
İngilizceden çeviren: N. Can Kantarcı, 336 s., 2023, İthaki Yayınları
Philip K. Dick - Androidler Elektrikli Koyun Düşler Mi?
Kariyeri boyunca 44 roman ve 121 hikaye kaleme alan Philip Kindred Dick, 20. yüzyıl bilimkurgu yazarları arasında büyük yere sahip.
Androidler Elektrikli Koyun Düşler Mi?, okuru kıyamet sonrası San Francisco'ya götürüyor. Android avcısı Rick Deckard'ın peşine takılıp, neredeyse hiçbir hayvanın ya da doğal yaşam alanının kalmadığı bir teknoloji çölüne gidiyoruz.
Uzun yıllar bağımlılıkla mücadele eden Philip K. Dick, iki kez intihar teşebbüsünde bulunmuştu (@larwoolf/Twitter/İthaki Yayınları)
Roman, yapay zekanın dünyayı ele geçireceğine dair paranoyanın yeniden kuvvetlendiği bu dönemde, makine ve insanlar arasındaki fark ve empati kapasitemiz üzerine yeniden düşünme imkanı sunuyor.
Ridley Scott, kitaptan ilham alarak 1982'de Bıçak Sırtını çekti. Başrolünde Harrison Ford'un oynadığı bilimkurgu efsanesinin devamı, yönetmen koltuğunda Denis Villeneuve'ün oturduğu 2017 çıkışlı Blade Runner 2049: Bıçak Sırtı'yla geldi.
Philip K. Dick - Androidler Elektrikli Koyun Düşler Mi?
İngilizceden çeviren: Nur Yener, 260 s., 2019, Alfa Yayınları
Ursula K. Le Guin - Mülksüzler
Amerikalı yazar Ursula Krober Le Guin, özgün eserleriyle bilimkurgu tarihinin en önemli yazarlarından.
Ursula K. Le Guin, kariyeri boyunca 20 roman ve 100'den fazla hikaye yazdı (Metis Yayınları/Eileen Gunn)
Kapitalizm, bireycilik, anarşizm, devrim ve ütopya gibi temalar etrafında şekillenen Mülksüzler, 1974'te yayımlandığında türün prestijli ödüllerinden Hugo, Nebula ve Locus'un üçünü de kazanan nadir eserlerden biri oldu.
Le Guin'in antropolog ebeveynleri Alfred Kroeber ve Theodora Kroeber, "atom bombasının babası" diye tanınan Robert Oppenheimer'ın yakın arkadaşıydı.
Yazar, "Anarres" ve "Urras" adlı ikili dünya sisteminde geçen hikayenin ana kahramanı Shevek'i, Oppenheimer'ı model alarak oluşturduğunu söylemişti.
Ursula K. Le Guin - Mülksüzler
İngilizceden çeviren: Levent Mollamustafaoğlu, 344 s., 2024, Metis Yayınları
Bilimkurgu uçsuz bucaksız bir evren, tüm yapıtları hakkını vererek bir araya getirmek mümkün değil. Arthur C. Clarke'ın 2001: Bir Uzay Destanı, Isaac Asimov'un Robot ve Vakıf serisi, H.G. Wells'in yapıtları ve daha birçok ünlü eser de kesinlikle okunması gereken klasikler arasında.
Burada yer verdiğimiz ve veremediğimiz tüm yapıtların ortak yanı bir umut düşüncesi. Peki gerçekliğin açmazlarını ufukta umudu koruyarak nasıl düşünebiliriz?
Belki de "Gerçekliği olumsuzladığı için ondan kopmuş olan umut, sonuçta hakikatin görünmek için büründüğü tek biçimdir. Umut olmasaydı, hakikat fikrinin düşünülmesi bile imkansızlaşırdı" diyen Adorno'ya kulak verebiliriz.
Umut bizi çevreleyen gerçekliği olumsuzladığı, olasılıklara göz kırparak şimdiyi bir nevi askıya aldığı ölçüde başka bir hayatın imkanı üzerine düşünmeyi mümkün kılıyor.
