Ekstrem hava sıcaklıkları yoksul bölgelerde bilişsel gerilemeye yol açıyor

"Beyinde hücresel hasar, iltihaplanma ve oksidatif stres de dahil olmak üzere bir dizi olayı tetikleyebilir"

Uzmanlara göre önceden 50 yılda bir yaşanan ekstrem sıcaklık dalgaları artık her 10 yılda bir tekrar ediyor (Reuters)
Uzmanlara göre önceden 50 yılda bir yaşanan ekstrem sıcaklık dalgaları artık her 10 yılda bir tekrar ediyor (Reuters)
TT

Ekstrem hava sıcaklıkları yoksul bölgelerde bilişsel gerilemeye yol açıyor

Uzmanlara göre önceden 50 yılda bir yaşanan ekstrem sıcaklık dalgaları artık her 10 yılda bir tekrar ediyor (Reuters)
Uzmanlara göre önceden 50 yılda bir yaşanan ekstrem sıcaklık dalgaları artık her 10 yılda bir tekrar ediyor (Reuters)

ABD'de yapılan yeni bir araştırmaya göre yoksul bölgelerde yaşayanlar, sıcak hava dalgaları nedeniyle bilişsel gerileme riskiyle karşı karşıya.

New York Üniversitesi'nden (NYU) araştırmacılar, devam eden aşırı sıcaklığın savunmasız gruplarda, özellikle de siyah yaşlılarda ve yoksul mahallelerde bilişsel gerilemeyi daha da kötüleştirebileceğini tespit etti.

Temmuzda dünyanın dört bir yanında sıcaklık rekorları kırılırken, son araştırmalar da yüksek sıcaklıkların zihinsel işlevlere zarar verebileceğini göstermişti.

NYU Küresel Halk Sağlığı Fakültesi'nden doktora sonrası araştırmacı Eunyoung Choi, "Araştırmamız, aşırı sıcağa kümülatif biçimde maruz kalmanın bilişsel sağlığa zarar verebileceğini, ancak bu etkinin nüfus genelinde eşit dağılmadığını ortaya koydu" diye konuştu.

Araştırma ekibinden Virginia Chang, "Bilişsel gerileme tek bir ısı olayından hemen sonra ortaya çıkmayabilir. Bunun yerine aşırı sıcağa tekrar tekrar veya uzun süreli maruz kalmanın sonucunda görülebilir" dedi:

Bu maruziyet, beyinde hücresel hasar, iltihaplanma ve oksidatif stres de dahil olmak üzere bir dizi olayı tetikleyebilir ve bunların tümü kişinin bilişsel rezervini tüketebilir.

Epidemiology and Community Health adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan araştırmada 12 yıllık bir süre (2006-2018) boyunca başka bir sağlık projesi kapsamında takip edilen 52 yaş ve üzeri yaklaşık 9 bin 500 yetişkinin kayıtları analiz edildi.

Araştırmacılar ayrıca katılımcıların yaşadığı bölgelerin sosyoekonomik durumlarını da değerlendirdi.

Buna ek olarak, geçmiş sıcaklık verilerini göz önüne alan araştırma ekibi, bu 12 yıllık dönem boyunca katılımcıların aşırı sıcağa maruziyetini de hesapladı.

Bunun sonucunda aşırı sıcağa yüksek oranda maruz kalmanın, yoksullar arasında daha hızlı bilişsel gerilemeye neden olduğu, ancak daha zengin bölgelerde yaşayanlar için böyle bir durumun söz konusu olmadığı anlaşıldı.

Çalışmanın ortak yazarı Haena Lee, "Zengin mahalleler, sıcak hava dalgasında kendilerini rahatlatacak kaynaklara sahiptir. Bakımlı yeşil alanlar, klima ve soğutma merkezleri gibi. Dezavantajlı bölgelerde bu kaynaklar mevcut olmayabilir” ifadelerini kullandı:

Dezavantajlı bölgelere ilişkili diğer faktörler (kronik stres, daha fazla sosyal izolasyon ve bilişsel sağlık için yetersiz hizmet) de bu eşitsizliğe katkıda bulunmuş olabilir.

Independent Türkçe



Trump'ın ilaçlara getireceği gümrük vergisinin maliyeti yıllık 51 milyar dolar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Trump'ın ilaçlara getireceği gümrük vergisinin maliyeti yıllık 51 milyar dolar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Yeni rapora göre Donald Trump'ın yabancı ilaç ithalatının tamamına yüzde 25 gümrük vergisi getirme tehdidi, ABD'de ilaç maliyetlerini yaklaşık 51 milyar dolar artıracak.

Henüz uygulamaya konmamış gümrük vergilerinin yürürlüğe girmesi halinde, ilaç fiyatları ve diğer maliyetler yüzde 12,9'a varan oranlarda artabilir.

Bulgular, ilaç endüstrisinin ABD ticaret grubunun hazırlattığı, Ernst & Young'ın yazdığı ve Reuters'ın ulaştığı rapordan elde edildi.

Analiz, 2023'te ABD'nin 203 milyar dolarlık ilaç ürünü ithal ettiğini ve bunun yüzde 73'ünün başta İrlanda, İsviçre ve Almanya olmak üzere Avrupa'dan geldiğini ortaya koydu.

ABD'nin o yılki toplam mamul ilaç satışı 393 milyar dolardı.

22 Nisan tarihli rapor, üyeleri arasında Amgen, Bristol Myers Squibb, Eli Lilly ve Pfizer'ın da bulunduğu ABD'nin ana ilaç lobisi Amerika İlaç Araştırmacı ve Üreticileri (PhMRA) tarafından hazırlatıldı.

Rapor kamuoyuyla paylaşılmadı.

Rapor, Trump yönetiminin yabancı ilaç üretimine bağımlılık konusundaki ulusal güvenlik kaygılarını gerekçe göstererek ilaç ithalatını soruşturacağını açıklamasının ardından hazırlatıldı.

Bireylerin, kuruluşların ve diğer ilgili tarafların önerilen bir politika ya da düzenlemeye nihai şeklini vermeye yardımcı olacak girdiler sağlayabileceği 21 günlük kamuoyu yorum dönemi halihazırda devam ediyor.

Şimdiye kadar ilaç ürünleri Başkan'ın ABD'ye gelen yabancı ürünlere yönelik kapsamlı küresel gümrük vergilerinden muaf tutulsa da Başkan, birçok kez yüzde 25'lik vergiyi uygulama tehdidinde bulundu.

PhMRA, gümrük vergilerinin, Başkan'ın amaçlarının aksine, yerli ilaç ve diğer tıbbi ürünlerin üretimini artırma çabalarını baltalayacağını savunuyor.

Yabancı ilaç üreticileri de Trump'a, gümrük vergilerinin uygulanması halinde, vergilerin etkisini azaltma umuduyla ithal ilaçlara uygulanan vergilerin aşamalı olarak artırılması için lobi yapıyor.

Rapora göre, ithal ara girdiler ya da ithal bitmiş ürünler üzerindeki gümrük vergilerinin tüketicilere ne ölçüde yansıtılacağı belirsiz.

Ek olarak ABD'de ilaçların yaklaşık yüzde 25'i ihraç ediliyor. Ernst & Young'a göre 2023'te toplamda 101 milyar dolarlık ihracat yapıldı.

Danışmanlık firması, yüksek girdi maliyetlerinin ABD ilaçlarına yönelik dış talebi zayıflatması halinde, sektördeki 490 bin ihracat bağlantılı işin bir kısmının da risk altında olabileceğini ekledi.

PhRMA raporu olası misilleme vergilerinin etkisini içermiyor. Reuters'ın haberine göre, ABD'li üreticiler üzerindeki ekonomik etki çok daha önemli olacak.

Reuters'tan da yararlanılmıştır.

Independent Türkçe