Uzmanlar uyardı: 50 yaşından önce horlamak, ciddi bir "tehlike işareti" olabilir

Doktorlar horlamanın sağlık açısından "tehlike işareti" olarak ele alınması gerektiği uyarısında bulunuyor

(Pexels)
(Pexels)
TT

Uzmanlar uyardı: 50 yaşından önce horlamak, ciddi bir "tehlike işareti" olabilir

(Pexels)
(Pexels)

Geceleri horlayan genç yetişkinlerin yaşlandıklarında felç geçirme ve kalp hastalığına yakalanma riskinin önemli ölçüde daha yüksek olduğu uyarısında bulunan bir araştırma yapıldı.

Doktorlar 50 yaşın altındaki yetişkinlerde horlamanın "tehlike işareti" olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor. Çalışma, horlayan genç yetişkinlerin orta yaşa geldiğinde felç geçirme olasılıklarının yüzde 60, kalp ritim bozukluğu geliştirme olasılıklarınınsa 5 kat daha fazla olduğunu ortaya koyuyor.

Araştırmacılar bulgularını Amsterdam'da düzenlenen Avrupa Kardiyoloji Derneği Kongresi'nde sundu.

Araştırmacılar, 20 ile 50 yaş arasındaki 766 bin ABD'li yetişkinin verilerini inceledi. Bunlar arasında uyku sırasında normal solunumun kesintiye uğramasına yol açan bir rahatsızlık olan tıkayıcı uyku apnesinden mustarip 7 bin 500 yetişkin yer aldı. Bu rahatsızlık yüksek sesli horlamaya ve hastaların nefes almakta zorlanarak uyanması nedeniyle uykularının bölünmesine yol açabiliyor.

10 yıllık bir takip süresini kapsayan çalışma uyku apnesi olan hastaların, o kadar sık horlamayanlara kıyasla felç geçirme ihimalinin yüzde 60 daha fazla olduğunu ortaya koydu.

Bu grubun, kalbin düzensiz ve genellikle anormal derecede hızlı atmasına yol açan bir kalp rahatsızlığı olan atriyal fibrilasyon geliştirmeye de 5 kat daha yatkın olduğu tespit edildi. Atriyal fibrilasyonun belirtileri arasında kalp çarpıntısı, baş dönmesi ve nefes darlığı yer alıyor.

Stanford Üniversitesi'nden makalenin baş yazarı Profesör Sanjiv Narayan şöyle dedi:

Uyku apnesi gerçekten yaygın olsa da önemsiz olduğunu ya da sadece biraz sıkıntı verdiğini düşündüğümüz için bunu görmezden geliyoruz. Şimdiye kadar hiç kimse kalp hastalıkları açısından riskin boyutunu gerçekten ortaya koymamıştı. Bizi asıl şaşırtan da buydu.

Profesör çalışmanın, risk altında olduğunu bilmeyebilecek "nispeten genç kişilere" odaklandığını da sözlerine ekledi.

Bu kişilerin felç geçirmesi, genç aileleri perişan eder. Bu durum onları iş ortamlarından koparabilir. Felç kalmaları, hayatlarını sonraki 40 yılını mahveder.

Araştırmacılar, pratisyen hekimlerin hastalarına düzenli olarak horlayıp horlamadıklarını sormasını ve bunun, daha fazla teste veya ilaca ihtiyaç duyduklarını gösterebilecek bir kalp sağlığına ilişkin "tehlike işareti" olup olmadığının üstünde durmasını öneriyor.

Epey yaygın görülen tıkayıcı uyku apnesinin, Birleşik Krallık'ta (BK) 1,5 milyon yetişkini etkilediği tahmin ediliyor. Öte yandan Britanya Akciğer Vakfı'na göre teşhis konmayan ve tedavi edilmeyen hastaların sayısı yüzde 85'e kadar varıyor.

Yaşlı ve aşırı kilolu erkekler uyku apnesine özellikle yatkın. Normal solunumun kesintiye uğraması kandaki oksijenin azalmasına ve kalple kan damarlarının sıkışmasına neden olabilir.

Prof. Narayan "Nefes alamadığınızda akciğerlerinizdeki basınç artar ve sonunda nefes nefese uyanırsınız. Bu da kalbe basınç bindirerek kalp odacıklarında sıkışmaya neden olur ve bu da atriyal fibrilasyona yol açabilir" diye açıkladı.

Bir başka teori de kandaki oksijen seviyesinin saniyeler içinde düşmesi ve bunun kalp üzerinde baskı yaratması olabilir.

Uyku apnesi, hastanın uyurken ağzına veya burnuna taktığı bir maskeye hava pompalayan bir cihaz olan CPAP cihazı kullanılarak tedavi edilebilir.

BK Ulusal Sağlık Servisi (NHS), düzenli egzersiz yapılması ve hasta aşırı kiloluysa kilo vermesi gibi, semptomların iyiye gitmesini sağlayacak yaşam tarzı değişikliklerini de öneriyor. Yan yatarak uyumak da uyku apnesini hafifletmeye katkı sağlayabilir.



Polikistik over sendromundan bazı ilaçlara... Kadınlarda testosteron seviyesinin yükselmesinin nedenleri nelerdir?

Kadınlarda testosteron seviyesinin yükselmesinin belirtileri arasında aşırı kıllanma, akne ve ruh hali değişimleri sayılabilir. (Reuters)
Kadınlarda testosteron seviyesinin yükselmesinin belirtileri arasında aşırı kıllanma, akne ve ruh hali değişimleri sayılabilir. (Reuters)
TT

Polikistik over sendromundan bazı ilaçlara... Kadınlarda testosteron seviyesinin yükselmesinin nedenleri nelerdir?

Kadınlarda testosteron seviyesinin yükselmesinin belirtileri arasında aşırı kıllanma, akne ve ruh hali değişimleri sayılabilir. (Reuters)
Kadınlarda testosteron seviyesinin yükselmesinin belirtileri arasında aşırı kıllanma, akne ve ruh hali değişimleri sayılabilir. (Reuters)

Kadınlarda, doğumda erkeklerde bulunan birincil hormon olan testosteronun yüksek seviyelerde olması, tıpta hiperandrojenizm olarak bilinir. Altta yatan sağlık sorunları, ilaç yan etkileri veya yaşam tarzı değişiklikleri yüksek testosteron seviyelerine yol açabilir.

Kadınlarda testosteron hormonunun yükselmesinin belirtileri arasında yüz veya vücutta aşırı kıllanma, akne, ruh hali değişimleri, kilo alımı, kısırlık ve ruh sağlığında değişiklikler sayılabilir.

Kadınlarda testosteron seviyesinin yükselmesinin nedenleri

Şarku’l Avsat’ın Health internet sitesinden aktardığına göre, kadınlarda testosteron hormonunun yükselmesine neden olabilecek birçok neden vardır, bunlara bazı tıbbi durumlar ve ilaçlar da dahildir.

Polikistik over sendromu (PCOS)

Polikistik over sendromu (PCOS), yumurtalıkları etkileyen bir hormonal bozukluktur. Yumurtalıklar, rahmin iki yanında bulunan, yumurta üreten ve hormon salgılayan küçük bezlerdir. PCOS, yumurtalıklarda çok sayıda kist (sıvı dolu kesecikler) oluşmasına neden olur ve bu da yumurtalıkların işlevini etkiler. PCOS, kadınlarda testosteron hormonunun yükselmesinin en yaygın nedenidir ve dünya çapında kadınların yaklaşık yüzde 10'unu etkiler.

PCOS belirtileri arasında adet düzensizliği, kilo değişiklikleri, akne, aşırı kıllanma ve kısırlık (hamile kalmada zorluk) sayılabilir.

İnsülin direnci

İnsülin direnci, vücut insüline yanıt vermediğinde ortaya çıkar. İnsülin, vücudun enerji elde etmek için kullandığı bir tür şeker olan glikoz seviyesini düşüren bir hormondur. Vücut daha fazla insülin salgılayarak yanıt verir; bu da yumurtalıkları daha fazla testosteron üretmeye teşvik edebilir.

İnsülin direnci genellikle PCOS ile ilişkilidir ve tip 2 diyabet, yüksek kolesterol, yüksek tansiyon ve kalp hastalıkları riskini artırır.

İlaçlar

Bazı ilaçlar ve besin takviyeleri kadınlarda testosteron seviyesinin yükselmesine neden olabilir. Bunlar arasında şunlar bulunur:

* Anabolik steroidler: Erkeklerde hormon dengesizliklerinin tedavisinde yardımcı olan bu steroid; bazen kadınlar da dahil olmak üzere bazı kişiler tarafından kas geliştirmeye yardımcı olmak için kötüye kullanılmaktadır.

* Depakote (valproik asit): Epilepsi ilacı

* Danokrin (danazol): Kadınlık hormonlarının aşırı üretimini tedavi eden sentetik bir steroid

* Dehidroepiandrosteron (DHEA): Hormon takviyesi

* Femara (letrozol): Kısırlık ve belirli kanser türlerini tedavi eden ilaç

Böbreküstü bezi bozuklukları

Böbreküstü bezleri, her böbreğin üzerinde bulunan küçük organlardır. Bu bezler, kan basıncını, enerjiyi ve strese tepkiyi düzenleyen hormonlar üretir.

Böbreküstü bezi tümörleri, bu bezlerin büyük miktarda androjen (erkeklik hormonu) üretmesine neden olabilir; bu da testosteron hormonunun seviyesinin yükselmesine yol açar.

Cushing sendromu

Cushing sendromu, vücutta kortizol (stres hormonu) miktarının aşırı artmasıyla ortaya çıkar ve hormon dengesini bozar. Böbreküstü bezi tümörleri, uzun süreli steroid kullanımı veya hipofiz bezini (beyinde hormon üretimini düzenleyen bez) etkileyen rahatsızlıklardan kaynaklanabilir.

Hormon dengesizliğinin yanı sıra, Cushing sendromu olan kişilerde kolay morarma, yorgunluk, kilo alımı, depresyon ve cinsel isteksizlik görülebilir.

Tümörler

Nadiren de olsa, bazı tümörler kadınlarda testosteron düzeylerinin yükselmesine neden olabilir. Bunun örnekleri arasında böbreküstü bezi, yumurtalık ve hipofiz bezi tümörleri sayılabilir.

Kadınlarda yüksek testosteronun belirtileri nelerdir?

- Akne, özellikle çene ve çene hattı boyunca

- Saç dökülmesi veya saç derisinde zayıflama

- Yüz, göğüs ve sırtta aşırı, yoğun veya koyu renkli tüyler

- Adet döngüsünün düzensizliği veya kesilmesi

- Genellikle karın bölgesinde kilo alımı

Altta yatan nedene bağlı olarak, semptomlar şunları da içerebilir:

- Anksiyete veya depresyon

- Ses kısıklığı

- Kısırlık

- Ruh hali değişimleri