17 doktorun teşhis edemediği rahatsızlığı ChatGPT çözdü

Küçük çocuk, yapay zeka sayesinde tedavisini olabilecek

ChatGPT, ABD'li yapay zeka firması OpenAI tarafından geliştirildi (Reuters)
ChatGPT, ABD'li yapay zeka firması OpenAI tarafından geliştirildi (Reuters)
TT

17 doktorun teşhis edemediği rahatsızlığı ChatGPT çözdü

ChatGPT, ABD'li yapay zeka firması OpenAI tarafından geliştirildi (Reuters)
ChatGPT, ABD'li yapay zeka firması OpenAI tarafından geliştirildi (Reuters)

ABD'de üç yıl boyunca tam 17 doktora görünen Alex adlı çocuğun ne sorunu olduğunu ChatGPT çözdü.

Daha 4 yaşındayken kronik ağrıları ortaya çıkan çocuk, her gün ağrı kesici ilaç kullanmak zorunda kalıyordu.

Ağrısının başlamasından kısa süre sonra Alex'in kişiliği de değişmeye başlamıştı. Karamsar ve sürekli yorgun hale gelen çocuk, yürürken sol ayağını sürüklüyordu.

Soyadlarını açıklamak istemeyen anne Courtney, oğlunun "öfke nöbeti geçiren çılgın bir insana" dönüştüğünü söyledi. Çocuk ayrıca, bulduğu nesneleri çiğniyordu.

Courtney ilk başta bunun bir diş sorunu olabileceğini düşündü ve Alex'i dişçiye götürdü. Doktor, Alex'in dişlerini gıcırdatıyor olabileceğinden şüphelendi ve geceleri daha iyi nefes almasını sağlamak için çocuğun ağzına dişlik yerleştirildi.

Courtney, Alex'in vücudunun büyümediğini fark ettiğindeyse onu bir çocuk doktoruna götürdü. Doktor, Kovid pandemisinin Alex'in gelişimini olumsuz etkilediğini söyledi.

İlerleyen zamanlarda Alex bu şekilde pek çok doktor tarafından muayene edildi ama tüm sorunlarının kaynağı olan rahatsızlığı bir türlü bulunamadı.

Üç yıllık arayışın sonunda Courtney, Alex'in durumunu yapay zeka sohbet botu ChatGPT'ye sormaya karar verdi.

Zira önceki araştırmalar, sohbet botunun tıbbi teşhislerde yüzde 72 oranında doğru cevaplar verdiğini göstermişti.

Today'e konuşan anne, "'Çok fazla doktorla görüşmüştük. Ama ben şartları zorlamaya devam ettim" dedi:

O geceyi gerçekten bilgisayar başında geçirdim.

Courtney, Alex'in test sonuçlarını satır satır inceledi ve bunları ChatGPT'ye girerek oğlunun rahatsızlığının ne olduğunu sordu.

Sohbet botu, gergin omurilik sendromu olabileceği cevabını verdi.

Alex'e gergin omurilik sendromu teşhisi kondu (Courtney)
Alex'e gergin omurilik sendromu teşhisi kondu (Courtney)

Ortopedik ve nörolojik sorunlara neden olan gergin omurilik sendromu, doğumda ya da sonrasında oluşan omurga normalliklerini içeriyor.

Omuriliğin hareketlerini kısıtlayan bu rahatsızlık, sinir dokularına doğru kan akışının yavaşlamasına neden oluyor ve sinirlerin işlevlerini bozuyor.

Rahatsızlığın belirtileri arasında bel ve bacaklarda ağrı, ciltte renk değişikliği, kas kaybı, skolyoz, yürüyüş bozuklukları ve idrar kaçırma gibi sorunlar yer alıyor.

Sonunda Alex'te bu sendromun en hafif şekli olan "spina bifida occulta" rahatsızlığı olduğu anlaşıldı. Diğer bir deyişle çocuğun omurgasında küçük bir boşluk vardı ama sinir hasarı meydana gelmemişti.

Burada kusurlar daha ufak olduğu için sendromun bu versiyonun teşhis edilmesi de zorlaşıyor.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'ne (CDC) göre ülkede yılda yaklaşık 1400 bebek spina bifida rahatsızlığıyla doğuyor. 

Alex'in durumuysa yapay zeka programlarının doktorlara teşhiste önemli ölçüde yardımcı olabileceği düşüncesini güçlendiriyor.

Önceki aylarda yapılan bir araştırma ChatGPT'nin, ABD'nin altın standart niteliğindeki tıp sınavı USMLE'de yüz üzerinden 52,4 ila 75 puan aldığını ortaya koymuştu.

Sınavı geçmek için doktor adaylarının en az 60 puan alması bekleniyor.



Magnezyumun vücudunuzda ne kadar süre kaldığını biliyor musunuz?

Magnezyum, alındıktan yaklaşık bir saat sonra vücut tarafından emilmeye başlar ve normal koşullar altında altı saat sonra dozun yaklaşık yüzde 80'ini emilmiş olur (Sosyal medya platformları)
Magnezyum, alındıktan yaklaşık bir saat sonra vücut tarafından emilmeye başlar ve normal koşullar altında altı saat sonra dozun yaklaşık yüzde 80'ini emilmiş olur (Sosyal medya platformları)
TT

Magnezyumun vücudunuzda ne kadar süre kaldığını biliyor musunuz?

Magnezyum, alındıktan yaklaşık bir saat sonra vücut tarafından emilmeye başlar ve normal koşullar altında altı saat sonra dozun yaklaşık yüzde 80'ini emilmiş olur (Sosyal medya platformları)
Magnezyum, alındıktan yaklaşık bir saat sonra vücut tarafından emilmeye başlar ve normal koşullar altında altı saat sonra dozun yaklaşık yüzde 80'ini emilmiş olur (Sosyal medya platformları)

Magnezyum, başta kemik sağlığını desteklemek, kan basıncını düzenlemek ve kas fonksiyonlarını desteklemek olmak üzere vücuttaki birçok işlevde önemli bir rol oynayan temel bir mineraldir. Sağlık haberleri sitesi Health'e göre magnezyum seviyenizi fındık ve tam tahıllar gibi magnezyum açısından zengin gıdalar tüketerek ya da doktorunuzun yönlendirdiği şekilde takviye alarak artırmanız öneriliyor.

Magnezyumun vücuttaki emilimi ve geçici etkinliği

Vücut, magnezyumu alımından yaklaşık bir saat sonra emmeye başlar ve emilim normal koşullar altında altı saat sonra dozun yaklaşık yüzde 80'ini emmiş olur. Ancak bu yüzde, kullanılan ürünün türü, alınan doz ve sindirim sisteminin onu emdiği ortam gibi çeşitli faktörlerden etkilenir. Tek bir doz magnezyum almak magnezyum seviyelerini kalıcı olarak yükseltmek için yeterli olmaz. Vücutta bir magnezyum deposu oluşturmak için magnezyumun düzenli olarak alınması gerekir.

Vücut magnezyumu nasıl emer ve fazlalıklardan nasıl kurtulur?

Ağızdan alınan magnezyum, sindirim sisteminde yemek borusu ve mide yoluyla ince bağırsağa geçer ve burada emilerek kan yoluyla kemiklere, kaslara ve yumuşak dokulara gönderilir. Vücut magnezyumun yarısından fazlasını kemiklerde depolar, geri kalanı ise yumuşak dokulara dağılır. Fazla magnezyum dışkı ve idrar yoluyla atılır. Böbrekler günde yaklaşık 120 miligram (mg) magnezyum atar, ancak vücudun magnezyum depoları azaldığında vücudun ihtiyaçlarını korumak için böbrekler attığı miktarı azaltır.

Magnezyumun vücutta ne kadar süre kalacağını etkileyen faktörler

1- Magnezyum bileşiğin türü: Sitrat, aspartat, laktat ve sülfat gibi suda çözünen magnezyum formları oksit gibi diğer formlara göre daha iyi emilir. L-treonat gibi bazı özel formlar, uyku ve zihinsel işlevi desteklemek için beyne ulaşabilir.

2- Sağlık durumu: Kronik böbrek hastalığı veya diyaliz, zayıf atılım nedeniyle magnezyum seviyelerinin yükselmesine neden olabilirken, çölyak hastalığı gibi mide-bağırsak (gastrointestinal) hastalıkları magnezyum emilimini azaltır. Tip 2 diyabet, alkol kullanımı ve yaşlılık da magnezyum emilimini bozar.

3- Magnezyumu alım şekli: Magnezyum genellikle ağız yoluyla alınır, ancak emilimi hızlandırabilen ve gastrointestinal yan etkileri en aza indirebilen kremler, spreyler ve bantlar kullanılarak cilt yoluyla da emilebilir.

Tavsiyeler ve dozlar

Yetişkinler için önerilen günlük magnezyum dozu 310 ila 420 miligram olup, ishal ve mide bulantısı gibi yan etkilerden kaçınmak için maksimum takviye sınırı 350 miligramdır. Normal kan magnezyum seviyesi 0,75 ile 0,95 mmol/litre arasındadır. Bu seviyenin 1,75 mmol/litreyi aşması halinde tansiyon düşmesi, kas güçsüzlüğü ve solunum güçlüğü gibi ciddi semptomlar ortaya çıkabilir.

Sonuç olarak, güvenli ve etkili kullanım sağlamak amacıyla yaşınıza ve sağlık durumunuza göre uygun dozu belirlemek için magnezyum takviyelerine başlamadan önce doktorunuza danışmanız tavsiye edilir.