Uzmanlar sağlıklı ve uzun yaşamın 5 sırrını paylaştı

Beslenme önerilerinden yaşam tarzı tavsiyelerine...

Uzmanlar, sağlıklı bir yaşam için bu unsurların alışkanlık haline getirilmesi gerektiğini söyledi (Unsplash)
Uzmanlar, sağlıklı bir yaşam için bu unsurların alışkanlık haline getirilmesi gerektiğini söyledi (Unsplash)
TT

Uzmanlar sağlıklı ve uzun yaşamın 5 sırrını paylaştı

Uzmanlar, sağlıklı bir yaşam için bu unsurların alışkanlık haline getirilmesi gerektiğini söyledi (Unsplash)
Uzmanlar, sağlıklı bir yaşam için bu unsurların alışkanlık haline getirilmesi gerektiğini söyledi (Unsplash)

Yeni yıla merhaba demişken uzmanlar, sağlıklı ve uzun bir yaşam için dikkat edilmesi gereken 5 unsuru palyaştı. 

Avustralya merkezli bilim haberi sitesi ScienceAlert'ün farklı araştırmalardan derlediği haberinde, uzun ve sağlık bir ömür için 5 temel noktaya dikkat çekildi: 

1 - Bitki bazlı besinleri tercih edin

Araştırmalar, bitki bazlı gıdalarla beslenmenin sağlıklı ve uzun bir yaşamla ilişkili olduğunu gösteriyor. 

Özellikle et, işlenmiş gıda, şeker ve tuz tüketimini düşürmek, kalp hastalığı ve kanser de dahil birçok hastalığa yakalanma riskini önemli ölçüde azaltıyor. 

Bitki bazlı gıdalar, lif bakımından zengin ve antioksidan içeriyor. Dolayısıyla yaşlandıkça hücrelerde meydana gelen hasara karşı koruma sağlıyor. Diyetisten Lainey Younkin'e göre Akdeniz diyeti bunun için en iyi seçeneklerden biri.

2 - Sağlıklı bir kiloyu hedefleyin

İltihaplanma ve hormonal bozukluklara neden olan obezite, ömrü kısaltan sağlık sorunlarını da beraberinde getirdiği için kilo kontrolü önemli. 

Obezitenin kalp hastalığı, felç, yüksek tansiyon ve diyabet gibi hastalıklara yakalanma riskini artırdığı biliniyor. 

Akademik dergi Endocrinology and Metabolism Clinics of North America'da 2016'da yayımlanan çalışmada, obezitenin bunlara ek olarak depresyon, düşük özgüven ve stres gibi psikolojik sorunlara yol açtığı da tespit edilmişti. 

3 - Düzenli egzersiz yapın

Düzenli egzersiz, sizi kronik hastalıklara karşı korur, stresinizi azaltır ve ruh sağlığınızı iyileştirir.

Kilo kontrolü sağlama ve vücuttaki yağ seviyesini azaltmanın yanı sıra düzenli egzersiz, kan akışıyla kalp fonksiyonlarının da sağlıklı kalmasını mümkün kılıyor. 

Hakemli bilimsel dergi Clinical Epidemiology'de 2017'de yayımlanan çalışmada, günde 30 dakikalık egzersizin bile sağlık açısından birçok faydası olduğu ortaya konmuştu.

4 - Sigara içmeyin

Sağlıklı ve uzun bir yaşamın önündeki en büyük engellerden biri de sigara. Sigara içmek vücuttaki neredeyse her organı etkilediği gibi kanser, kalp hastalığı ve diyabet olasılığını artırıyor.

ABD merkezli Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi'nin (CDC) verilerine göre, ne kadar uzun süre içmiş olursanız olun sigarayı bırakmanın her yaşta sağlık açısından faydaları var. 

5 - Sosyalleşmeye öncelik verin 

Daha sağlıklı ve uzun yaşamakta sosyal bağlar da psikolojik açıdan destekleyici nitelikte. 

Bilimsel dergi American Journal of Lifestyle Medicine'da 2017'de yayımlanan çalışmada, yalnız ve sosyal açıdan izole yaşayan kişilerin erken ölme riskinin çok daha yüksek olduğu ortaya konmuştu. 

Bu kişilerin ayrıca kalp hastalığı, felç ve bunamanın yanı sıra anksiyete ve depresyondan mustarip olma ihtimali de daha fazla. 

Independent Türkçe



Pankreas tümörlerine yeni teşhis yöntemi: Kertenkele tükürüğü

Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)
Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)
TT

Pankreas tümörlerine yeni teşhis yöntemi: Kertenkele tükürüğü

Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)
Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)

Zehirli bir kertenkelenin tükürüğü, saptanması zor pankreas tümörlerinin tespit edilmesinde kullanılabilir. 

Temel işlevlerinden biri insülin üretmek olan pankreasta bu görevi üstlenen hücrelerde zaman zaman bozulmalar meydana gelerek insülinoma denen tümörler oluşuyor.

Nadir görülen bu tümörler genellikle iyi huylu oluyor. Ancak kan şekeri seviyesinin düşmesine bağlı olarak kişinin bayılmasına veya nöbet geçirmesine yol açabiliyor.

Uzmanlar çok küçük olsalar bile bir an önce çıkarılmaları gerektiğini söylüyor. Ancak mevcut yöntemlerle bu tümörleri bulmak epey zorlu bir iş.

Hollanda'daki Radboud Üniversitesi Tıp Merkezi'nden Martin Gotthardt "Tümörün nerede olduğu bilinmiyorsa cerrahlar onu bulana kadar pankreası keserdi" diyerek ekliyor: 

Günümüzde insülinoma tespit edilemediği takdirde hastalar ameliyat edilmiyor çünkü doktorlar pankreasın tamamını çıkarmak istemiyor.

Gotthardt ve ekip arkadaşlarının Journal of Nuclear Medicine adlı hakemli dergide yayımlanan çalışmasına göre Gila canavarı adlı kertenkele bu sorunu çözmede büyük potansiyele sahip.

ABD ve Meksika'da yaşayan Gila canavarı, genellikle ölümcül olmayan bir zehir salgılıyor.

Kertenkelenin tükürüğündeki bir protein daha önce laboratuvarda işlemden geçirilerek diyabet tedavisinde kullanılmıştı. Sözkonusu protein pankreastaki reseptörlere bağlanarak insülin üretmelerini sağlıyor. 

Bilim insanları bundan yola çıkarak aynı proteinin insülinomaları da tespit etmeye yarayıp yaramayacağını araştırmaya koyuldu. 

İlk çalışmalarda radyoaktif bir molekül eklenen protein tümörü saptamasına karşın düşük kan şekeri ve mide bulantısı gibi yan etkilere yol açtı.

Yeni çalışmayı yürüten ekipse başka bir molekül ekleyerek yan etkileri büyük ölçüde ortadan kaldırdı. 

Kan şekeri düşük olan 69 kişide yeni yöntemi test eden bilim insanları, yüzde 95 oranında başarıyla tümörleri saptayabildiğini buldu. Buna karşılık mevcut taramalar yüzde 65 civarında başarı gösteriyor. 

Tümörler tespit edildikten sonra hastaların vücudundan başarıyla çıkarıldı.

Makalenin başyazarı Marti Boss, "Yeni taramanın diğer tüm taramaların yerini alabileceğine inanıyoruz" diyerek ekliyor:

Bazıları onlarca yıldır hasta olmasına rağmen bu hastaların hepsi ameliyattan sonra tamamen iyileşti.

Independent Türkçe, Science News, Popular Science, Journal of Nuclear Medicine