Boyun, sırt ve bel ağrılarını önlemenin 5 yolu

Koca gün masa başında çalışmak sağlığa zarar verebilse de bu duruma çözüm bulmak mümkün

Bel fıtığına erkeklerde daha sık rastlanıyor (Unsplash)
Bel fıtığına erkeklerde daha sık rastlanıyor (Unsplash)
TT

Boyun, sırt ve bel ağrılarını önlemenin 5 yolu

Bel fıtığına erkeklerde daha sık rastlanıyor (Unsplash)
Bel fıtığına erkeklerde daha sık rastlanıyor (Unsplash)

İş hayatı, pek çok kişinin hayatını sürdürebilmesini sağlarken diğer yandan da sağlığa zarar verebiliyor. 

Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre 2020'de belinden sorun yaşayan kişi sayısı dünya çapında 619 milyonu buldu. Engelliliğin birincil nedeni bel ağrısı oldu. 

Birleşik Krallık'ın Guardian gazetesi boyun, sırt ve bel ağrılarını önlemenin 5 yolunu uzmanlardan aldığı bilgilerle şöyle sıraladı:

1 - Hareketli olun 

Araştırmalar, egzersizin hem omurgadaki intervertebral disklere yönelik temel besinlerin ulaştırılmasında hem de o bölgedeki kasların geliştirilmesinde önemli rol oynayabildiğini gösteriyor. 

Nottingham'da omurilik cerrahlığı yapan Michael Grevitt boyun, sırt ve bel ağrıları hakkında "Düzenli aerobik yapmak muhtemelen onları önlemenin en iyi yolu" diyor. 

Kalbin ritmini hızlandıracak yürüyüş, hafif tempolu koşu, bisiklet ve yüzme gibi etkinlikler faydalı. Ancak özellikle hamstring ve ilye kaslarını geren egzersizler çok önemli.

Dr. Stephen Humble ise çok yoğun spor yapanlarda da bel fıtığı görüldüğünü vurgulayarak ölçülü olma çağrısı yapıyor. 

Prof. Peter O'Sullivan dinlenme, uyku, sağlıklı beslenme ve zihin sağlığının önemine işaret ediyor. 

2 - Sigarayı bırakın 

Pek çok araştırma, sigara içmenin hem boyun hem de sırttaki sorunlarla bağlantılı olduğunu ortaya koyuyor. Grevitt, şu ifadeleri kullanıyor:

Sigara içmenin intervertebral disklere yönelik kan akışını azalttığı ve daha da kötüye gitme oranını artırdığı ortaya kondu. Bu yüzden sırt ağrısı sigara içenlerde daha fazla görülüyor. 

Emekli cerrah Philip Sell ise obezitenin önemli bir faktör olduğunu belirtiyor. 

3 - Sandalyeden kalkın 

Grevitt bu öneriyi şöyle destekliyor:

Biz avcılık ve toplayıcılıktan evrimleştik. Bu yüzden bizim dizaynımız, bir bilgisayarın karşısında oturmaya ya da koca gün telefonlara bakmaya yönelik değil.

Philip Sell ise omurgaya yük bindirmenin en iyi yolunun ayakta durmak olduğunu söylüyor. Bu sebeple işiniz masa başındaysa yüksekliği ayarlanabilir bir model tercih edip işinizi ayakta görmek daha iyi olabilir. 

Eğer bu mümkün değilse bel ve kalça bölgelerini destekleyen sandalyeler kullanmak gerekiyor. Ancak sandalyede otururken de nasıl durduğunuz önemli. Mesela öne doğru yaslanmak boyun kaslarını zorlayabiliyor. 

O'Sullivan da sıklıkla sandalyeden kalkıp hareket etmenin önemini vurguluyor. 

4 - Bir şey kaldırırken dikkatli olun

Birleşik Krallık'ta faaliyet gösteren Unison sendikasının verilerine göre ülkede her yıl 300 bin kişi ağır kaldırdığı için sorun yaşıyor. 

Bu nedenle ağırlık kaldırırken dizleri kırarak iki eli de kullanmak önemli. 

5 - Ağrı hissettiğinizde yatakta yatmayın 

Grevitt, "Yatakta ne kadar fazla kalırsanız o kadar kuvvetten düşersiniz" diye uyarıyor. Ağrıdan kaçınmak için hareketsiz kalmanın vücuttaki kasları güçten düşürdüğünü belirtiyor. Egzersiz yapmanın önemini de bir kere daha vurguluyor. 

Independent Türkçe, Guardian, AA



Pankreas tümörlerine yeni teşhis yöntemi: Kertenkele tükürüğü

Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)
Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)
TT

Pankreas tümörlerine yeni teşhis yöntemi: Kertenkele tükürüğü

Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)
Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)

Zehirli bir kertenkelenin tükürüğü, saptanması zor pankreas tümörlerinin tespit edilmesinde kullanılabilir. 

Temel işlevlerinden biri insülin üretmek olan pankreasta bu görevi üstlenen hücrelerde zaman zaman bozulmalar meydana gelerek insülinoma denen tümörler oluşuyor.

Nadir görülen bu tümörler genellikle iyi huylu oluyor. Ancak kan şekeri seviyesinin düşmesine bağlı olarak kişinin bayılmasına veya nöbet geçirmesine yol açabiliyor.

Uzmanlar çok küçük olsalar bile bir an önce çıkarılmaları gerektiğini söylüyor. Ancak mevcut yöntemlerle bu tümörleri bulmak epey zorlu bir iş.

Hollanda'daki Radboud Üniversitesi Tıp Merkezi'nden Martin Gotthardt "Tümörün nerede olduğu bilinmiyorsa cerrahlar onu bulana kadar pankreası keserdi" diyerek ekliyor: 

Günümüzde insülinoma tespit edilemediği takdirde hastalar ameliyat edilmiyor çünkü doktorlar pankreasın tamamını çıkarmak istemiyor.

Gotthardt ve ekip arkadaşlarının Journal of Nuclear Medicine adlı hakemli dergide yayımlanan çalışmasına göre Gila canavarı adlı kertenkele bu sorunu çözmede büyük potansiyele sahip.

ABD ve Meksika'da yaşayan Gila canavarı, genellikle ölümcül olmayan bir zehir salgılıyor.

Kertenkelenin tükürüğündeki bir protein daha önce laboratuvarda işlemden geçirilerek diyabet tedavisinde kullanılmıştı. Sözkonusu protein pankreastaki reseptörlere bağlanarak insülin üretmelerini sağlıyor. 

Bilim insanları bundan yola çıkarak aynı proteinin insülinomaları da tespit etmeye yarayıp yaramayacağını araştırmaya koyuldu. 

İlk çalışmalarda radyoaktif bir molekül eklenen protein tümörü saptamasına karşın düşük kan şekeri ve mide bulantısı gibi yan etkilere yol açtı.

Yeni çalışmayı yürüten ekipse başka bir molekül ekleyerek yan etkileri büyük ölçüde ortadan kaldırdı. 

Kan şekeri düşük olan 69 kişide yeni yöntemi test eden bilim insanları, yüzde 95 oranında başarıyla tümörleri saptayabildiğini buldu. Buna karşılık mevcut taramalar yüzde 65 civarında başarı gösteriyor. 

Tümörler tespit edildikten sonra hastaların vücudundan başarıyla çıkarıldı.

Makalenin başyazarı Marti Boss, "Yeni taramanın diğer tüm taramaların yerini alabileceğine inanıyoruz" diyerek ekliyor:

Bazıları onlarca yıldır hasta olmasına rağmen bu hastaların hepsi ameliyattan sonra tamamen iyileşti.

Independent Türkçe, Science News, Popular Science, Journal of Nuclear Medicine