Kalp sağlığınızı koruyan basit alışkanlıklar

Evcil hayvan sahibi olmak kalp-damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor (Reuters)
Evcil hayvan sahibi olmak kalp-damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor (Reuters)
TT

Kalp sağlığınızı koruyan basit alışkanlıklar

Evcil hayvan sahibi olmak kalp-damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor (Reuters)
Evcil hayvan sahibi olmak kalp-damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor (Reuters)

İnsanların kalp sağlığını iyileştirmek için belirli bir diyeti takip etmek ya da maratona katılmak gibi büyük hedeflere sahip olmalarının gerekmediğini biliyor muydunuz?

Şarku’l Avsat’ın İngiltere merkezli Dailymail gazetesinden aktardığına  göre, bunların yerine, alışkanlıklarda yapılacak bir dizi küçük değişiklik, kolesterolü ve kan basıncını düşürerek kalp-damar sağlığını korumaya büyük fayda sağlayabilir.

Araştırmacılar, kalp sağlığınızda büyük bir fark görmek için günlük rutininizde yalnızca küçük değişiklikler yapmanız gerektiğini söylüyor. Üstelik bunlar her gün spor salonunda antrenman yapmayı da içermiyor. Ancak bisiklete binmenin, yürümenin ve evcil hayvan sahibi olmanın kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskini azaltabileceği belirtiliyor.

Dailymail’in haberine göre, günlük programınızda yapabileceğiniz en önemli değişiklikler arasında şunlar yer alıyor:

Günde 12 dakika bisiklet sürmek, kardiyovasküler sisteminizi iyileştirmeye başlamak ve kalple ilgili hastalıkların görülme sıklığını azaltmak için yeterli. Aynı zamanda kan basıncını düşürürken kolesterolü ve insülin fonksiyonunu iyileştirir ve inflamasyon ve stres düzeylerini azaltır.

Günde bir ila 5 fincan kahve içmenin, kalp hastalığı, karaciğer kanseri, endometriyal kanser ve depresyona yakalanma riskinin düşmesi ile bağlantılı olduğu görüldü.

Kan bağışlamak başkalarının hayatlarını kurtarmanın bir yolu olmasının yanı sıra aynı zamanda bizimkini de kurtarabilir. Zira kardiyovasküler sağlığa fayda sağlarken düzenli olarak kan bağışlamak, yüksek tansiyonu yönetmeye de yardımcı olur.

Günde 2 bin 337 adım yürümek, yaşamsal belirtilerinizi en iyi durumda tutabilir. Ayrıca kardiyovasküler hastalıklara bağlı ölüm riskini de azaltabilir.

Bunların yanı sıra hipertansiyon ilaçlarını gece veya yatmadan hemen önce almak, genel olarak uyku ve sağlık üzerinde olumlu bir etki yaratır.

Son olarak araştırmalar, evde evcil hayvan beslemek ile kalp sağlığı arasında pozitif bir ilişki olduğunu ortaya çıkardı. Araştırmacılar, evcil hayvan sahibi olmanın kardiyovasküler hastalığa yakalanma riskinin yüzde 31 daha düşük olması ile ilişkili olduğu sonucuna ulaştı.



İki ayak üstünde yürümenin sırrı, dizdeki küçük kemikte mi saklı?

Lateral fabella, diz eklemlerindeki kıkırdağın aşınmasını ifade eden kireçlenmeden muzdarip kişilerde daha sık görülüyor (Pexels)
Lateral fabella, diz eklemlerindeki kıkırdağın aşınmasını ifade eden kireçlenmeden muzdarip kişilerde daha sık görülüyor (Pexels)
TT

İki ayak üstünde yürümenin sırrı, dizdeki küçük kemikte mi saklı?

Lateral fabella, diz eklemlerindeki kıkırdağın aşınmasını ifade eden kireçlenmeden muzdarip kişilerde daha sık görülüyor (Pexels)
Lateral fabella, diz eklemlerindeki kıkırdağın aşınmasını ifade eden kireçlenmeden muzdarip kişilerde daha sık görülüyor (Pexels)

Dizdeki küçük ve çoğu insanda artık bulunmayan bir kemik, insanların iki ayak üstünde yürümesini sağlamış olabilir. 

Susam tanesi büyüklüğündeki lateral fabella kemiği, toplumun yaklaşık yüzde 39'unda var. Diz kapağına gömülmüş bu kemik osteoartrit veya kireçlenmeden muzdarip kişilerde iki kat daha sık görülürken, hakkında pek fazla şey bilinmiyor. 

Birleşik Krallık'taki King's College London'dan araştırmacılar, 93 ayrı primat türünde bu kemiğin varlığına dair verileri inceleyerek insanlarda farklı şekilde evrimleştiğini kaydetti.

Bilim insanları bu farklılaşmanın, ilk insanların 4 ayaktan iki ayak üstünde yürümeye geçmesini sağladığını düşünüyor. 

Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences adlı hakemli dergide bugün (11 Eylül) yayımlanan makalede, hominidler dışındaki çoğu primatta bu kemiğin olduğu tespit edildi.

Hominid familyası, insanların yanı sıra şempanze, orangutan ve bonobo gibi türleri içeriyor. 

Ekip son 100 yılda yayımlanan araştırmaları tarayarak lateral fabella da dahil, dizde yer alan susamsı kemiklerin varlığını analiz etti. 

Lateral fabellanın, hominid dışındaki türlerde hep başka bir susamsı kemikle beraber oluştuğu saptandı. 

Bilim insanları lateral fabellanın, hominidlerde diğer primatlardan farklı şekilde geliştiğini ve bu sayede farklı bir amaca, yani iki ayak üstünde yürümeye hizmet ettiğini düşünüyor.

Bu durum, insanlarda başka bir susamsı kemik olmadan lateral fabellanın ortaya çıkmasını açıklayabilir. 

King's College London'dan Dr. Michael Berthaume yazarları arasında yer aldığı çalışma hakkında "Sıklıkla yanlış anlaşılan bu kemiğin primatlarda birden fazla şekilde evrimleşmiş olabileceğini ve insanların, tüm hominidlerin başlangıcında ortaya çıkan farklı bir evrim biçimine sahip olduğunu gösteriyor" diyerek ekliyor:

Bu kemiği yeni bir şekilde kullanmak, Australopitekus gibi ilk insanların dört ayak üstünde yürümekten dik yürümeye geçmesini sağlamış olabilir.

Lateral fabellanın insanlarda görülme sıklığı son 100 yıldır artış gösteriyor. Araştırmacılar bunun, insanların daha iyi beslenmesi ve kemiği oluşturan kaynaklara sahip olmasıyla açıklanabileceğini düşünüyor. 

Dr. Berthaume, fabellanın iki ayak üstünde yürümeyi sağladığını doğrulamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulsa da bulguların umut verici olduğunu söylüyor: 

İnsanlar dışındaki neredeyse tüm diğer örneklerde, primatların çiftler halinde fabella geliştirdiğini biliyoruz. Primatların hareket etme şeklinin bu kemiklerin evrimini etkilemediğini de biliyoruz, peki insanlar neden farklı?

Independent Türkçe, Phys.org, Sky News, Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences