Kontakt lensler oftalmolojide fark yaratabilir

Kontakt lensler oftalmolojide fark yaratabilir
TT

Kontakt lensler oftalmolojide fark yaratabilir

Kontakt lensler oftalmolojide fark yaratabilir

Bilim insanlarından oluşan bir ekip, oftalmoloji alanında benzeri görülmemiş bir devrim yaratabilecek yeni kontakt lensler icat etti.

Ekip, "Geliştirilen lensler, farklı mesafelerde ve farklı aydınlatma koşullarında göz odağını artıran sarmal bir desene dayanıyor" dedi.

Spiral diyoptri adı verilen lens, yaşlandıkça korneada meydana gelebilecek çeşitli bozulmaları dikkate alarak, gelen ışığın optik bir spiral içinde dönmesine neden oluyor.

Bilim portalı Science Alert’in Optica tıp dergisinden aktardığına göre Fransız Fotonik, Sayısal ve Nanobilim Laboratuvarı'ndan (LP2N) Bertrand Simon daha fazla açıklama yapmak için şunları söyledi: "Mevcut çok odaklı lenslerin (retinaya farklı mesafelerden gelen ışığı odaklayan) aksine, lensimiz çok çeşitli aydınlatma koşullarında iyi çalışıyor. Göz bebeği boyutundan bağımsız olarak çok odaklılığı korur."

Simon, "Yaşa bağlı ileri görüşlülüğü olan insanlar için, geliştirilmiş lens sürekli net görüş sağlayabilir ve bu da oftalmolojide devrim yaratabilir" diye de ekledi.

Bu bağlamda bilim insanları, spiral diyoptri kontakt lensleri büyük miktarlarda üretme konusundaki mevcut yetersizliklerine rağmen, lensin amaçlandığı gibi çalıştığını gösteren simülasyonlar ve lazer testleri gerçekleştirdiler.

Fransız optik şirketi SPIRAL SAS'tan Laurent Gallinier ise şunları söylüyor: "Optik bir girdap oluşturmak için genellikle birden fazla optik bileşen gerekir. Ancak bizim geliştirdiğimiz lens, doğrudan yüzeyinde bir optik girdap oluşturmak için gerekli unsurları içeriyor. Optik girdaplar yaratmak ileri bir araştırma alanı ancak bizim yöntemimiz süreci basitleştirerek optik alanında büyük bir ilerlemeyi temsil ediyor."

Araştırma ekibi, spiral diyopter tarafından üretilen optik girdapların (veya bükülmüş ışığın) kesin doğasını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu bildirdi.

Özellikle, ileri görüş ve katarakt gibi rahatsızlıkları olan yaşlı insanlar şu anda farklı mesafelere odaklanmak için progresif lensler kullanıyor ve lenslerin farklı bölümleri farklı büyütme güçlerine sahip. Sarmal lenslerin asferik bir yüzeye sahip olduğunu ve gözdeki kırılma hatalarını düzeltmek için kullanılabileceğini de unutmayın.



Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
TT

Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)

Dubai çikolatasının popülaritesi, Antep fıstığı arzında küresel bir krize yol açarak dünya çapında fıstık kıtlığını şiddetlendirdi ve fiyatların hızla yükselmesine neden oldu.

Antep fıstığı kreması, kadayıf ve sütlü çikolatanın birleşiminden oluşan Dubai çikolatası, 2021 yılında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli çikolata şirketi Fix tarafından piyasaya sürülmesinin ardından büyük ilgi gördü ve bir TikTok videosu viral oldu. Aralık 2023'te yayınlanan video 120 milyondan fazla izlendi ve fıstıklı çikolataya karşı küresel bir tutku uyandırarak birçok benzer ürünün ortaya çıkmasına neden oldu.

Kuruyemiş perakendecisi CG Hacking'den Giles Hacking, bu tutku nedeniyle Antep fıstığı fiyatlarının bir yıl önce pound (ağırlık ölçüsü birimi) başına 7,65 dolardan şu anda pound başına yaklaşık 10,30 dolara yükseldiğini söyledi. Hacking, “Şu anda Antep fıstığı piyasasında arz sıkıntısı yaşanıyor” dedi.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times'tan aktardığı habere göre, tüketiciler o kadar heyecanlı ki, Birleşik Krallık gibi ülkelerde bazı mağazalar her müşterinin alabileceği çikolata sayısını sınırlıyor.

vfdghty
Berlin'deki bir tatlı dükkanında Dubai çikolataları hazırlanıyor. (Arşiv - AFP)

Antep fıstığının ana ihracatçısı olan ABD'de geçen yıl hayal kırıklığı yaratan hasadın ardından Antep fıstığı stokları zaten azalmaktaydı. Hacking, ABD mahsulünün normalden daha kaliteli olduğunu ve bunun da genellikle çikolata ve diğer gıdalar için malzeme olarak satılan ucuz, kabuksuz Antep fıstığı içlerinin arzını azalttığını söyledi. Hacking, “Çok fazla arz yoktu. Bu yüzden Dubai çikolatası geldiğinde ve çikolatacılar ellerine geçen tüm ürünleri satın aldıklarında, dünyanın geri kalanında bir kıtlık yaşandı” ifadelerini kullandı.

BAE'ye Antep fıstığı ihracatı

İran gümrük idaresine göre, dünyanın en büyük ikinci antepfıstığı üreticisi olan İran, Mart 2025'te sona eren altı aylık dönemde BAE'ye bir önceki 12 aya kıyasla yüzde 40 daha fazla antepfıstığı ihraç etti.

İran Antep Fıstığı Derneği yönetim kurulu üyesi Behruz Ağa, kıtlığın, küresel fıstık arzının talebi aştığı ve fiyatların düşmesine neden olduğu 2023'ten keskin bir geri dönüşü temsil ettiğini söyledi.

Yetiştiricilikte dönüşüm

Kaliforniya'da bazı çiftçiler badem fiyatlarının düşmesi nedeniyle son yıllarda bademden Antep fıstığına geçiş yaptı. Ancak bu ağaçlar eylül ayındaki bir sonraki hasada kadar üretime başlamayacak.

Diğer yandan çikolata üreticileri yeterince krema dolgulu çikolata üretemediklerini söylüyor.

Financial Times’a göre çikolata severler zaten kakao arzında yaşanan sıkıntıdan mustaripti ve bu durum 2024 yılında sert hava koşulları ve hastalıkların mahsulü etkilemesiyle fiyatların neredeyse üç katına çıkmasına neden oldu. Üreticiler, kakao kullanımını en aza indiren yeni tariflerle daha küçük barlar satmaya başladı.

Fix, başkalarının kendi markasını müşterileri yanıltmak için kullandığına dair endişelerini dile getirdi. Şirket ürünlerini BAE dışında satmıyor ve günde sadece iki saat satışa sunuyor.

İsviçreli çikolata üreticisi Laderach'ın CEO'su Johannes Laderach, “Dubai çikolatasına olan talep bizi çok şaşırttı. Birkaç ay önce piyasaya sürdük ve talep katlanarak artmaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.