Uzmanlar uyardı: Hastaların yaşam desteği erken kesiliyor

"Doktorlar büyük baskı altında"

Bazı uzmanlar uzun süre beklemenin, doktorların hastalığın gidişatını daha iyi öngörmesini sağlayacağı düşüncesinde (Reuters)
Bazı uzmanlar uzun süre beklemenin, doktorların hastalığın gidişatını daha iyi öngörmesini sağlayacağı düşüncesinde (Reuters)
TT

Uzmanlar uyardı: Hastaların yaşam desteği erken kesiliyor

Bazı uzmanlar uzun süre beklemenin, doktorların hastalığın gidişatını daha iyi öngörmesini sağlayacağı düşüncesinde (Reuters)
Bazı uzmanlar uzun süre beklemenin, doktorların hastalığın gidişatını daha iyi öngörmesini sağlayacağı düşüncesinde (Reuters)

Bilim insanları beyin ölümü gerçekleşmeyen hastaların yaşam desteği kesilmeden önce daha uzun süre beklenmesini öneriyor. Yeni çalışmaya göre bazı hastalar sağlığına kısmen de olsa kavuşabilir. 

Ağır derecede travmatik beyin hasarı (TBI) geçiren hastalar bilinçsiz ve solunum cihazına bağlı şekilde yatarken, genellikle bir müddet sonra yaşam desteklerinin kesilmesine karar veriliyor. 

Pek çok vakada doktorlar hastanın yaşamayacağını veya ciddi engellerle hayatını sürdüreceğini tahmin ederken, aileler doktorların öngörüsüne göre bu kararı alıyor.

Hasta yakınlarının kararı, genellikle beyin hasarının gerçekleşmesinden sonraki 72 saat içinde vermesinin beklendiğini tespit eden yeni bir araştırmaya göre bu süre daha uzun tutulmalı. 

Journal of Neurotrauma adlı hakemli dergide pazartesi günü yayımlanan çalışmada ABD'deki 18 travma merkezinde yatmış 1392 TBI hastasının verisi incelendi. 

Araştırmacılar yaşam desteğinin kesilmesiyle hayatını kaybeden 80 hastayla, benzer şekilde ağır durumda olan fakat desteği kesilmeyen 80 hastayı karşılaştırdı. Bu kişilerin hiçbirinin beyin ölümü gerçekleşmemişti.

Analiz sonucunda, yaşam desteği devam eden hastaların çoğunun 6 gün içinde hayatını kaybettiği saptandı. Öte yandan bu hastaların yüzde 42'sinin sağlığına bir dereceye kadar kavuştuğu, birkaçının da eski hayatına geri döndüğü tespit edildi. 

Araştırmanın sorumlu yazarı Yelena Bodien, "Bulgularımız, yaşam desteğinin çekilmesine ilişkin erken alınan kararlarda daha temkinli bir yaklaşım benimsenmesini destekliyor" ifadelerini kullanıyor:

Kronik bir rahatsızlık olan travmatik beyin hasarında, hastanın akıbetini anlamak için uzun süreli takipler gerekiyor. Yaşam desteğine ilişkin kararların geciktirilmesi, durumu iyileşebilecek hastaların daha iyi tespit edilmesi açısından yerinde bir hareket olabilir.

Araştırmaya veri sağlayan ekipten Dr. Claude Hemphill, 72 saat uygulamasının bilimsel bir temeli olmadığını belirtiyor. Dr. Hemphill, travmatik beyin hasarı geçiren kişiler hastaneye çok ağır bir durumda geldiğinden doktorların erken karar almaya meylettiği görüşünde.

Bodien ise "Doktorlar son derece zor bir durumda. Hastalar son derece ağır yaralanmalarla ölüm ya da yaşamın eşiğinde" diyerek şöyle ekliyor: 

Doktorlar kesin bir teşhis koyup ailelere bunu sunma açısından büyük baskı altında.

Çalışmanın yazarlarına göre doktorların hastalığın gidişatına dair olumsuz öngörüleri, yaşam desteğinin çekilmesine ve olumsuz öngörü oranının artmasına yol açıyor. Doktorlar da öngörülerini bu veriye dayanarak yapıyor.

Uzmanlar ayrıca hekimlerin, hastanın yaşamını ciddi bir engelle sürdürme ihtimali konusunda da aileleri düzgün ve etraflıca bilgilendirmesi gerektiğini vurguluyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Science Daily, Journal of Neurotrauma



Uzmanlar insanlardan uzaklaşmanın şaşırtıcı faydalarını ortaya çıkardı: Bugünden sonra suçluluk hissi yok

Gönüllü yalnızlık size stresten arınmak için zaman tanıyabilir (AP)
Gönüllü yalnızlık size stresten arınmak için zaman tanıyabilir (AP)
TT

Uzmanlar insanlardan uzaklaşmanın şaşırtıcı faydalarını ortaya çıkardı: Bugünden sonra suçluluk hissi yok

Gönüllü yalnızlık size stresten arınmak için zaman tanıyabilir (AP)
Gönüllü yalnızlık size stresten arınmak için zaman tanıyabilir (AP)

Uzmanlar son yıllarda insanların her zamankinden daha fazla tek başlarına zaman geçirmelerine yönelik endişelerini dile getirerek bu olgunun bir 'yalnızlık salgınına' neden olduğu belirtti.

Ancak New York Post gazetesinin haberine göre bazı uzmanlar yalnızlık ile ‘gönüllü yalnılık’ arasında büyük bir fark olduğunu düşünüyor.

ABD'nin Vermont eyaletindeki Middlebury Koleji’nde psikoloji yardımcı doçenti olan Virginia Thomas, geçtiğimiz günlerde The Conversation'da kaleme aldığı bir makalede şunları yazdı:

“Yalnızlık ve sosyal tecrit, özellikle kronik yalnızlık, depresyon ve yaşam süresinin kısalması gibi olumsuz sonuçlarla ilişkilendirildiğinden, ciddi şekilde ilgilenilmesi gereken gerçek sorunlardır. Ancak tecrit bazıları için, araştırmacıların ‘pozitif izolasyon’ olarak adlandırdığı, yalnızlıktan ziyade refahla ilişkili bir durum beklentisini temsil ediyor.”

Yalnızlığın artılarını ve eksilerini yıllardır inceleyen biri olarak Thomas, “Yalnızlıkla ilgili toplumsal kaygımız, yalnız kalmayı istemenin anormal ya da patolojik, değer verilmekten ziyade acınacak yahut korkulacak bir şey olarak görüldüğü kültürümüzde yalnızlığa gereken değerin verilmemesinden kaynaklanıyor. Bu bağlamda, gönüllü yalnızlık sosyal bir damga taşıyor.”

Ancak araştırmaların izolasyonun en az üç önemli faydası olduğunu gösterdiğine dikkati çeken Thomas, bunları şöyle sıralıyor:

1- Stresi azaltmanıza zaman tanır:

Personality and Social Psychology Bulletin (PSPB) dergisinde yayınlanan bir çalışma, sadece 15 dakikalık yalnızlığın anksiyete gibi aşırı uyarılmış duyguları azaltabildiğini ve sakinlik hissini artırabildiğini gösterdi. Bu 'duygusal salınım' bireylerin enerjilerini sıfırlamalarına olanak tanıyarak zihinsel berraklığın artmasına ve stres seviyelerinin düşmesine yol açıyor.

2- Kişisel gelişim için alan sağlar:

Yalnızlık, kendi üzerine düşünme ve kişisel gelişim için eşsiz bir fırsat sunar. Araştırmalar, yalnız vakit geçiren insanların daha fazla özerkliğe ve daha güçlü bir öz kimlik duygusuna sahip olduğunu gösteriyor. Scientific Reports'ta 2023 yılında yapılan bir araştırma, tek başına daha fazla zaman geçirmeyi seçen katılımcıların kendilerini daha az stresli ve hayatlarını daha fazla kontrol altında hissettiklerini ortaya koydu. Bu planlı zaman, öz farkındalığı teşvik ederek bireylerin kişisel değerleri ve hedefleriyle uyum sağlamasına yardımcı olur.

3- Duygularınız ve yaratıcılığınızla bağlantı kurmanıza yardımcı olur:

Yalnızlık, duyguları işlemek ve yenilikçi fikirler üretmek için zihinsel alan sağlayarak duygusal zekayı ve yaratıcılığı artırabilir. Sıkı Kovid-19 kısıtlamaları sırasında, bin 200'den fazla Fransız yetişkin üzerinde yapılan 2021 tarihli bir çalışmaya göre özellikle daha önce daha az yaratıcı olan kişiler arasında günlük yaratıcılıkta belirgin bir artış gözlemlendi.