Rus bilim insanları, kanser aşısı için tarih verdi

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre 2022'de dünya genelinde yaklaşık 330 bin melanom vakası teşhis edildi ve yaklaşık 60 bin kişi bu hastalık yüzünden hayatını kaybetti (Unsplash)
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre 2022'de dünya genelinde yaklaşık 330 bin melanom vakası teşhis edildi ve yaklaşık 60 bin kişi bu hastalık yüzünden hayatını kaybetti (Unsplash)
TT

Rus bilim insanları, kanser aşısı için tarih verdi

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre 2022'de dünya genelinde yaklaşık 330 bin melanom vakası teşhis edildi ve yaklaşık 60 bin kişi bu hastalık yüzünden hayatını kaybetti (Unsplash)
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre 2022'de dünya genelinde yaklaşık 330 bin melanom vakası teşhis edildi ve yaklaşık 60 bin kişi bu hastalık yüzünden hayatını kaybetti (Unsplash)

Rusya'daki Gamaleya Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Merkezi'nin direktörü Alexander Gintsburg, yeni geliştirilen kanser aşısının birkaç ay içinde hastalarla buluşacağını duyurdu.

Cumartesi günü ülkesinin haber ajanslarından RIA Novosti'ye konuşan Gintsburg, çığır açmasını bekledikleri ilacın yapay zekadan yardım aldığını, mRNA teknolojisine dayandığını ve hastanın genetik verilerini kullanarak kişiye özel tedavi sunacağını söyledi. 

Gintsburg, kötü huylu tümörleri hedef alan aşıyı kendilerinin geliştirdiğini belirtirken klinik deneylerin Moskova'daki Hertsen Araştırma Enstitüsü ve Blokhin Kanser Araştırmaları Merkezi'nde yapılacağını ifade etti:

Sağlık Bakanlığı'nın onayladığı planla birlikte melanomdan muzdarip bir grup hastaya neoantijenlere dayanan kanser aşısıyla deneysel tedavi uygulayacağız.

Önceleri, bir çeşit deri kanseri olan melanomla mücadele için geliştirilen aşı, hayvan deneylerinde önemli sonuçlar verdi. İnsanlar üzerinde yapılan küçük testler de umudu büyüttü. 

Gintsburg, her kişiye özel tasarlanması gereken kanser aşısının yasal çerçevesi için yetkililerin önceki aylarda düzenleme yaptığını hatırlattı. 

Tümörün analizinden kişiye özel aşının yaratılmasına kadarki sürecin yapay zeka yardımıyla bir haftada tamamlanabileceğini de sözlerine ekledi. 

2022 ortalarında geliştirilmeye başlanan aşı, Kovid-19 pandemisinde milyarlarca kişiye yapılan aşılarla birlikte dünya gündemine giren mRNA teknolojisine dayanıyor. 

Tümöre özgü proteinlerin (antijen) bağışıklık sistemi tarafından tanınması ve sitotoksik lenfositlerin zararlı hücreleri öldürmesi sayesinde aşının kansere karşı fayda göstermesi bekleniyor. 

Aşı, kişiye özel tasarlandığından biri için hazırlanan aşıyı başkası kullanamayacak.

Gintsburg, yurtdışından kendilerine işbirliği teklifleri geldiğini belirtti. 

Gamaleya Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Merkezi, dünyanın ilk tescilli Kovid-19 aşısı olan Sputnik V'i üreterek ününü artırmıştı. 

Rus devletine bağlı RT; pankreas, böbrek ve küçük hücreli olmayan akciğer kanserine karşı yürütülen çalışmaların merkezde sürdüğünü vurguladı. 

Independent Türkçe, RT, Newsweek



Uzmanlar sadece tek bir aşırı işlenmiş gıdayı önerdi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Uzmanlar sadece tek bir aşırı işlenmiş gıdayı önerdi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Araştırmacılar, sosisli sandviç ve patates kızartması gibi aşırı işlenmiş gıdalarla beslenmenin Parkinson hastalığı, kardiyovasküler hastalıklar, kanser ve erken ölümle bağlantılı olduğunu daha önce göstermişti. Ancak bazı aşırı işlenmiş gıdaların sağlığımız için o kadar da kötü olmayabileceği ortaya çıktı.

Good Food Institute ve PAN International'ın aşırı işlenmiş bitki bazlı etler üzerine hazırladığı yeni rapor, son zamanlarda popülaritesindeki düşüşe rağmen bu gıda ürünlerine yönelmenin faydalarını ortaya koyuyor.

PAN International Beslenme Rehberi Girişimi Direktörü olan beslenme bilimci Roberta Alessandrini, yakın zamanda CNN'e, "Doktorlar ve diyetisyenler hastalarına beslenme tavsiyeleri verirken alternatif proteinleri dikkate almıyor çünkü bu gıdaları aşırı işlenmiş olarak görüyorlar" diye konuştu.

Ancak dikkatle seçildiği takdirde bu gıdalar, insanlar ve gezegenin iyiliği için daha bitkisel diyetlere geçişte uygun ve yararlı bir yol olabilir.

Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu'nda beslenme ve epidemiyoloji profesörü olan Dr. Frank B. Hu, bu yıl The New York Times'a, "etsiz" et ürünleri etin tadını ve dokusunu taklit etmek için tasarlanırken (ve hatta bazı burger köfteleri "kanlıyken" ) sahte etin genellikle kırmızı etten daha iyi bir besin profiline sahip olduğunu söyledi.

Okulda epidemiyoloji ve beslenme profesörü olan Dr. Walter Willett, CNN'e, "Sığır etinin yağ bileşimi sağlık açısından o kadar istenmeyen bir durum ki, bundan daha iyisini yapmak çok kolay" diye konuştu. Willett, sığır etinde bulunan ve bitkilerde eksik olan önemli besin maddelerinin et alternatiflerine eklenebileceğini belirtti.

Hayvansal ürünler sadece çok fazla doymuş yağ içermekle kalmaz, aynı zamanda çoklu doymamış yağ, lif ve bitkilerde bulunan mineral ve vitaminlerin çoğundan yoksundur.

Ancak olumsuz yanlar da var. Avustralya George Enstitüsü 2023'te, bitki bazlı et ürünlerinin genellikle gerçek etlerden daha sağlıklı olmasına rağmen, şeker oranlarının daha yüksek olabileceğini tespit etmişti.

Bir başka sorun da yüksek sodyum içeriği. Kırmızı etin tuzu daha az ancak 2020'de yapılan rastgele klinik araştırmaya göre, çoğu kişi yemeden önce bifteği terbiye ediyor ve bazen daha yüksek sodyumlu ürünler yiyen insanlarla aynı miktarda tuz tüketiyor.

Bitki bazlı etlerin yüksek maliyeti tüketicilerin hâlâ büyük ölçüde gerçek ete yönelmesine neden olsa da bu etin beraberinde getirdiği ağır bir maliyeti daha var.

Biyolojik Çeşitlilik Merkezi'ne göre, et endüstrisi her yıl küresel olarak gezegeni ısıtan sera gazı emisyonlarının yüzde 16,5'ine sebep oluyor. Et ürünleri tüketmeyi kesmek, toplumlara her yıl ekstrem hava koşullarına bağlı felaketler nedeniyle trilyonlarca dolara mal olan bu küresel felaketin önlenmesinde önemli bir etkiye sahip olacaktır.

Willett, "İklim değişikliği, çevresel bozulma ve halk sağlığıyla ilgili o kadar büyük bir aciliyet var ki, insanlara bitki bazlı et alternatifleri de dahil mümkün olduğunca çok seçenek sunmamız gerekiyor" dedi.

Amerikan Kalp Derneği, et yerine yüksek oranda işlenmiş ikame etler tüketilmemesini ve bunun yerine "yüksek kaliteli, besin değeri yüksek bitki bazlı gıdaların" terchil edilmesini öneriyor.

Independent Türkçe