Faslı Yahudilerin Haham Pinto tepkisi

Haham Yoshiyahu Yosef Pinto (Haham Yoshiyahu Pinto’nun resmi internet sitesi)

Faslı Yahudiler, Haham Yoshiyahu Yosef Pinto’nun yaklaşık 1 yıldır boş olan Fas’taki Yahudi cemaati hahamlığına atanabileceğine dair endişelerini dile getirdi. Haham Pinto’ya yönelik bu itiraz ise İsrailli bir yetkiliye rüşvet vermek ve yolsuzluk suçlamaları başta olmak üzere bu pozisyonu üstlenebilmesi için yetersiz olduğuna dair bazı düşüncelerden kaynaklanıyor.
Muhalefet dilekçesi
Son aylarda Fas’ta bulunan Yahudi toplumunun, Haham Pinto’nun Fas’ta baş hahamlık pozisyonunu üstlenme olasılığına dair yaşadığı tartışmaların ardından bazı Yahudi gruplar da 10 Temmuz’da kraliyet sarayına dilekçe sundu. Dilekçede, görevi devralması için yetersiz olduğunu belirttikleri Yoshiyahu Yosef Pinto’ya karşı oldukları ifade edildi. Dilekçede ayrıca, “Fas’taki bin 500 Yahudilik toplumumuz, ülkenin yeni baş hahamının, Fas’ta kalıcı bir şekilde yaşamasını gerektiren yasa ve geleneklere binaen atanma vaktinin geldiğine inanıyor” ifadelerine yer verildi.
Dilekçede imzası bulunan Yahudiler, Haham Pinto’nun birçok kusuru bulunduğunu, Arapça konuşamadığını ve dindar olmadığını belirterek, İsrail ve ABD’de yolsuzluk soruşturmaları çerçevesinde zor bir zamandan geçtiğini vurguladı. Dilekçede, Haham Pinto’nun İsrail’de 1 yıl hapis cezasına çarptırıldığı ve çok sayıda sağlık sorunundan mustarip olduğu hatırlatılırken, bu pozisyona aday olmasının da mantıksız olduğu ifade edildi. Dilekçede ayrıca, “Fas’taki Yahudi Toplulukları Konseyi Genel Sekreteri Serge Berdugo’nun Fas Yahudi toplumu seçimleri öncesinde onu gözettiği gerçeği rahatsız edicidir” denildi.
Genel Sekreter iddiaları yalanladı
Fas’taki Yahudi Toplulukları Konseyi Genel Sekreteri Serge Berdugo, Haham Pinto’nun baş hahamlık pozisyonunu üstlenme ihtimalini yalanladı. Berdugo, “Fas’taki Yüksek Haham Mahkemesi Başkanlığı pozisyonu, esas olarak Koşer’in (Yahudiliğe özel yenilmesi uygun olan yiyecekler kanunu) inşasında görevlerini temsil eden yeni bir kurumdur. Baş hahamlık rolü, Yoshiyahu Pinto’nun üstlendiği Yüksek Mahkeme başkanı rolünden tamamen farklıdır” ifadelerini kullandı.
Pinto’nun adaylığına yönelik itiraz noktalarına değinen Berdugo, “Arapça konuşamaması ve Fas’ta ikamet etmemesi meseleleri önemli değil. Fas’ta baş hahamlık rolü, dindar olmasını gerektirmeyen Yüksek Haham Mahkemesi Başkanlığı rolünden farklıdır” şeklinde konuştu. Bu durum, 1998 yılında göreve geldikten sonra Ağustos 2018’de ölen Fas’ın eski hahamı Aaron Monsonego için de geçerliydi.
Fas’taki Yahudi Toplulukları Konseyi’ne göre, gelecekteki başhaham, bir Fas sakini, yetkinlik ve tecrübe standartlarına da uygun olacaki
Haham Yoshiyahu Yosef Pint
Independent Arabia’dan Naoufel Cherkaoui’nin haberine göre 45 yaşındaki Haham Yoshiyahu Yosef Pinto, Nisan 2019’da Fas Yahudi Toplulukları Konseyi tarafından Fas Yahudileri Dini Evi (Yüksek Haham Mahkemesi) başkanlığına atandı. Pinto, Yoshiyahu başkanlığındaki “Shuva Israel” Hayır Kuruluşu’nun en büyük finansmanı olan, ABD Başkanı Donald Trump’ın damadı ve danışmanı Jared Kushner da dahil, İsrail ve ABD’deki iş adamları, politikacılar ve lobicilerle olan geniş ilişkileriyle tanınıyor. Kushner, Fas ziyareti sırasında Pinto’nun dedesi olan ve 1945 yılında Suvayr şehrine defnedilen Haham Chaim Pinto’nun mezarını ziyaret etmekte istekliydi.
Yoshiyahu, İsrail polis teşkilatı tarafından açılan soruşturmalar hakkında bilgi alma karşılığında, Lahav 433 İsrail polis birimi eski komutanı (İsrail Federal Soruşturma Bürosu sözcüsü) Manshiyet Arbef’e 200 bin dolar değerinde rüşvet verdiğini itiraf etmesinin ardından yolsuzluk suçlamasıyla 2014 yılında 1 yıllığına hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme, Haham Pinto’nun adaleti bozma ve engelleme girişimi suçlamalarını itiraf etmesi ışığında suçlu olduğuna karar verdi. İsrail medya organları, “Çok sayıda hayır kurumu ve ABD ve İsrail’deki Tevrat Araştırmaları Enstitüsü’nde çeşitli görevler üstlenen ünlü Haham, 2011 yılından bu yana ABD Federal Soruşturma Bürosu tarafından soruşturma konusu olmaya devam ediyor” ifadelerine yer verdi.
Haham Pinto’nun Kral 6. Muhammed’e sunulma olasılığına dair endişeler
Öte yandan çok sayda Yahudi derneği, Fas ve yurt dışındaki Yahudi toplulukları arasında büyük bir popülerliğe sahip olan Haham Yusuf İsrail’in baş hahamlık pozisyonuna adaylığını desteklediğini ifade etti. Sunulan dilekçede, Haham Yusuf İsrail’i destekledikleri, çünkü toplumun büyük çoğunluğunun Haham İsrail’i tanıdığı ve takdir ettiği belirtildi. Dilekçede ayrıca, “İlerleyen yıllarda bize yoldaş olması için gerekli şartları yerine getiriyor. Toplumun en ince ayrıntısına kadar tanınıyor ve dürüstlük konusundaki itibarı inançlı ve Faslı Müslüman kardeşlerimiz arasında da görülüyor. Mütevazi, erişilebilir ve eğitimli şekilde önemli öncülerini taklit etmeyi sürdürüyor. Mükemmel insani özelliklere sahip ve Fas’ta yaşayan Faslı Yahudiler olarak, onu baş hahamımız olarak çağırıyoruz. Haham Pinto’nun Kral 6. Muhammed’e sunulması olasılığına dair de endişeliyiz, Allah korusun” denildi.
Kanada’daki Faslı Yahudiler toplumunun bir üyesi olan Shimon Kislasi de “20 yıl önce onu tanıma onuruna sahip oldum. O günden itibaren karakterine, insani niteliklerine, sadeliğine, liderliğine ve derin manevi bilgisine saygı duydum. Fas’taki ve yurtdışındaki dinimizin takipçilerinden oldukça etkilendim. Şansın onunla olmasını ve Allah’ın yardımıyla Fas’ın baş hahamı olmasını, hak ettiği konuma ulaşmasını diliyorum” ifadelerini kullandı.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia kaynaklı haberine göre Fas İçişleri Bakanlığı, Nisan 2019’da yayınladığı bir bildiride, Kral 6. Muhammed’in 1969 yılından bu yana yapılmayan Faslı Yahudiler cemaatlerinin temsil organlarına dair seçim düzenlenmesi emri verdiğini açıkladı. İçişleri Bakanlığı’ndan, Yahudi cemaatlerinin komitelerinin yeniden düzenlenmesiyle ilişkili olarak 7 Mayıs 1945 tarihinde yayınlanan Kraliyet Kararnamesi hükümlerine uygun olarak bu organların periyodik olarak yenilenmesine saygı duyulması çağrısı yapıldı.