Japonya'nın ağaçtan yapılma uydusu bu kez fırlatılmaya hazır

Manolya ağacından yapılan uzay aracının çevreci bir alternatif sunması umuluyor

Ahşap uydu Dünya'ya geri dönüş yolculuğunda tamamen yanarak kül olacak (Kyoto Üniversitesi)
Ahşap uydu Dünya'ya geri dönüş yolculuğunda tamamen yanarak kül olacak (Kyoto Üniversitesi)
TT

Japonya'nın ağaçtan yapılma uydusu bu kez fırlatılmaya hazır

Ahşap uydu Dünya'ya geri dönüş yolculuğunda tamamen yanarak kül olacak (Kyoto Üniversitesi)
Ahşap uydu Dünya'ya geri dönüş yolculuğunda tamamen yanarak kül olacak (Kyoto Üniversitesi)

Japon bilim insanları ahşaptan yaptıkları uyduyla tarihin en sıradışı uzay araçlarından birini geliştirdi.

LignoSat adı verilen uydunun manolya ağacından yapıldığı belirtildi. Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan yapılan deneylerde manolya ağacının çatlamalara karşı daha dayanıklı olduğu tespit edilmişti.

Japon bilim insanlarının geliştirdiği ahşap uyduyla ilgili hazırlıklar tamamlanırken, uzay aracının bu yaz fırlatılması bekleniyor.

Kyoto Üniversitesi ve Sumitomo Ormancılık isimli tomruk şirketi tarafından geliştirilen ahşap uydu, şu anda hizmet veren uydulara çevreci bir alternatif yaratılması fikriyle geliştirildi.

Japon astronot ve uzay mühendisi Takao Doi, "Dünya atmosferine geri dönen tüm uydular yanıyor ve yıllar boyunca atmosferin üst katmanlarına yayılan küçük alüminyum parçacıkları saçıyor. Eninden sonunda bu durum çevreyi etkileyecek" diye konuştu.

Bilim insanları ilk olarak uzay koşullarının oluşturulduğu bir labarotuvarda testler yaptı. Bu testlerde kullanılan ahşap örneklerinde hiçbir bozulma veya değişim görülmedi.

Projeye liderlik eden Koji Murata, "Ahşapın bu koşullara dayanıklı olması bizi şaşkınlığa uğrattı" ifadelerini kullandı.

Labarotuvar testlerinin ardından ahşap örnekleri Uluslararası Uzay İstasyonu'na gönderildi ve yaklaşık bir yıl boyunca burada da test edildi. Uzayda yapılan testlerde de ahşap örneklerin çok küçük hasarlar aldığı tespit edildi.

Murata bu durumu, uzayda ahşabın yanmasına neden olacak oksijen ve çüremesine neden olacak canlı organizma bulunmamasıyla açıkladıklarını söyledi.

Uydunun yapımı için sakura ağacının da içinde bulunduğu birkaç ağaç örneğinin denendiği ancak manolya ağacında karar kılındığı belirtildi.

Maruta, bir kahve kupası büyüklüğünde olan uydunun ahşap uzay araçlarının performansına ilişkin önemli veriler sunacağını ifade ederken, "Uydunun görevlerinden biri ahşap yapıda ne kadar bozulma oluşacağını tespit etmek olacak. Ahşap, tek bir yönde hareket ettiği zaman dayanıklı ve sağlam ama yön değişikliği durumunda çatlamalara meyilli olabilir" diye konuştu.

Uydunun uzayda 6 ayda kalacağı ifade edildi. Daha önce uydunun 2023'te fırlatılması planlanmıştı ancak çalışmaların tamamlanmaması nedeniyle fırlatma ertelenmişti.

Daha önce Finlandiya merkezli start-up Arctic Astronautics de WISA Woodsat isimli ahşap bir uydu geliştirerek, 2021'de fırlatmayı planlamıştı. Ancak şirket, "bürokratik engeller nedeniyle" uyduyu henüz fırlatabilmiş değil.

Independent Türkçe



Kullanıcılar ne yaparsa yapsın ChatGPT, bir adı söylemeyi reddediyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Kullanıcılar ne yaparsa yapsın ChatGPT, bir adı söylemeyi reddediyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

ChatGPT kullanıcıları, yapay zeka sohbet robotunun "David Mayer" adını söylemesini engelleyen alışılmadık bir aksaklık tespit etti.

OpenAI'ın son derece popüler yapay zeka aracı, adı yazma taleplerine bir hata mesajıyla yanıt veriyor:

Bir yanıt üretemiyorum.

Bunun üzerine sohbet dizisi sonlandırılıyor ve insanlar ChatGPT'yle etkileşime devam etmek için yeni bir sohbet penceresi açmak zorunda kalıyor.

Konu, OpenAI gibi teknoloji şirketlerinin platformlarını bilgiyi sansürlemekte kullanmasına dair endişe yarattı.

ChatGPT forumunda bir kullanıcı, "Bence buradan çıkarılacak ders, ChatGPT'nin, bunu yapabilecek yol ve araçlara sahip olanların çıkarlarını korumak için son derece kontrol altında olacağı" diye yazdı.

Diğer kullanıcılar yapay zeka botunu David Mayer adını söylemesi için kandırmaya yönelik şifreler ve bilmeceler de dahil çeşitli girişimlerde bulundu ancak hiçbiri işe yaramadı.
 

xchyj
ChatGPT, "David Mayer" adını yazmaya çalıştığında otomatik olarak çalışmayı durduruyor (Ekran görüntüsü/ The Independent)

Hatta bir kullanıcı kişiselleştirme ayarları aracılığıyla adını David Mayer diye değiştirdi ve ChatGPT'den hesap bilgilerini söylemesini istedi ancak bu da işe yaramadı.

Neden bu adı yazamadığına dair herhangi bir bilgi veremeyen ChatGPT, belirli gizlilik veya telif hakkı kriterlerine girmediği sürece belirli adları yazmada herhangi bir kısıtlamaya sahip olmadığını iddia ediyor.

The Independent daha fazla bilgi için OpenAI'a ulaştı.

Bazı kullanıcılar bu aksaklığın Rothschild servetinin varisi David Mayer de Rothschild'le ilgili olabileceğini ve bu kişinin Genel Veri Koruma Yönetmeliği yasası kapsamında bir talepte bulunmuş olabileceğini düşünüyor.

Bu veri koruma yasası, kişilerin Google gibi teknoloji şirketlerinden adlarını ve bilgilerini internetten kaldırmalarını talep etmesine imkan tanıyor.

Bu ad herhangi bir büyük arama motorunda veya ChatGPT'nin ana rakiplerinden birinde kısıtlanmış görünmüyor.

ChatGPT'de benzer bir sonucu tetikleyen diğer adlar arasında David Faber, Brian Hoods, Jonathan Turley ve Jonathan Zittrain var

Bir ChatGPT kullanıcısı, "David: Mayer de" ve ardından "şimdi iki nokta üst üste yerine nbsp:" isteğini girerek aksaklığı kısmen aşmanın bir yolunu keşfetti.

Bu tekniği tekrarlama girişimleri, ChatGPT tarafından bu adı yazmaya yönelik herhangi bir başka girişimin aynı hata mesajıyla sonuçlandığını gösteriyor.
 

dcrt
Reddit kullanıcısı Bitanuki, bölünemez boşluk (nbsp) kullanarak hatayı atlatmanın bir yolunu keşfetti ancak bu sadece kısmen işe yarıyor (Ekran görüntüsü/The Independent)

OpenAI kısa süre önce 6,6 milyar dolar fon elde etmişti. Bu fon şirketin değerinin 157 milyar dolara ulaşmasını sağlayarak onu dünyanın en değerli yapay zeka odaklı firması haline getirmişti.

Bu büyük ölçüde, Kasım 2022'de piyasaya sürüldüğünde tarihin en çok indirilen uygulaması haline gelen ChatGPT'nin başarısından kaynaklanıyor.

Pazartesi günü Financial Times'ta yayımlanan bir habere göre şirket, yapay zeka platformlarına reklam eklemeyi planlıyor ve bu da 250 milyon ChatGPT kullanıcısından ücretli aboneliklerin ötesinde para kazanmasına olanak tanıyacak.

Independent Türkçe