Lübnanlı yetkililer: Suudi vatandaşının kaçırılmasının iki ülkenin ilişkilerini etkilemeyecek

Lübnanlı yetkililer: Suudi vatandaşının kaçırılmasının iki ülkenin ilişkilerini etkilemeyecek
TT

Lübnanlı yetkililer: Suudi vatandaşının kaçırılmasının iki ülkenin ilişkilerini etkilemeyecek

Lübnanlı yetkililer: Suudi vatandaşının kaçırılmasının iki ülkenin ilişkilerini etkilemeyecek

Lübnan ordusu, Suudi Arabistan vatandaşı Mişari el-Mutairi’nin kaçırıldığı duyurusundan saatler sonra güvenlik ve askeri servislerin yoğun çabalarıyla olayın faillerini yakalamayı başardı. Faillerin yakalanması Suudi Arabistan ve Lübnan arasındaki ilişkilerin bu olaydan etkilenmemesi için önemli.

Şarku’l Avsat’a konuşan askeri kaynaklar, kaçırma olayına katılanların çoğunun tutuklandığını söyleyerek, operasyonun arkasında Ebu Salla olarak bilinen en büyük uyuşturucu satıcılarından birinin olduğuna dair bilgileri yalanladı. Ancak bunu gerçekleştirenlerin Lübnan'daki en tehlikeli soygun, adam kaçırma ve uyuşturucu kaçakçılığı çeteleri arasında yer aldığını teyit etti.

Diğer yandan Şarku’l Avsat’a konuşan adli bir kaynak, olayın çeşitli nedenlerle asker ve yargıya intikal edeceğini ifade ederek, kaçıranların askeri kıyafet giyerek ve askeri sloganlarla kamufle edilmiş bir araba kullanarak güvenlik güçlerini taklit ettiklerini bildirdi. Ayrıca olayı gerçekleştirenleri tehlikeli, hırsızlık ve silahlı soygun konusunda profesyonel ve büyük uyuşturucu satıcıları olarak tanımladı.

Lübnan ordusu, Suudi Arabistanlı bir vatandaşı Beyrut’ta kimliği belirsiz kişilerce 400 bin dolar fidye talep edilerek kaçırıldığının duyurulmasından saatler sonra, Suudi vatandaşın İstihbarat Müdürlüğü'ne bağlı bir devriyenin "Lübnan-Suriye sınırında nitelikli bir operasyondan sonra" serbest bıraktığını duyurdu.

Lübnan ordusu Twiter hesabından yaptığı açıklamada, kaçırılan Suudi vatandaşın kurtarılmasının ardından kaçırılma olayıyla bağlantılı kişilerin evlerine ve zanlılara ait Captagon laboratuvarına baskın düzenlendiğini duyurarak, bazılarının bir askeri merkeze ve bir askere ait bir eve ateş açtığını bunun da ordu arasında çatışmaya neden olduğunu aktardı. Olayda herhangi bir yaralanma bildirilmedi.

Suudi vatandaşın serbest bırakılmasının ardından Lübnan Başbakanı Necib  Mikati, Lübnan’ın  ülke içindeki  Araplara yönelik herhangi bir tehdidi önlemeye ve topraklarının Arap ülkelerinin güvenliğini tehdit eden herhangi bir eylem için bir sıçrama tahtası olarak kullanılmasını önlemek konusunda istekli olduğu bildirdi. Mikati açıklamasında, Suudi vatandaşın kaçırılmasının tüm herkesçe kınandığını ifade ederek, orduyu kaçırılan işinin kurtarılması ve kaçırma olayına karışanların tutuklanması için gösterdiği büyük çabalardan dolayı tebrik etti. Ayrıca, Arap ülkelerinin güvenliğini  tehdit eden herhangi bir eylem için Lübnan topraklarının kullanılmasının önlenmesine ek olarak, tüm Arap kardeşlerin Lübnan'a dönmesi ve onlara yönelik herhangi bir tehdidin önlenmesi konusundaki hassasiyetini dile getirdi.

Bu bağlamda Meclis Başkanı Nebih Berri ise, Lübnan ordusunun ve tüm güvenlik güçlerinin Suudi vatandaşını kurtarmak için gösterdiği çabalara övgüde bulunarak, güvenlik makamlarını "olaya dahil olan herkesi tutuklama arayışlarını sürdürmeye" çağırdı.

Lübnan İçişleri Bakanı Bessam Mevlevi, Suudi vatandaşın serbest bırakılmasıyla ordu ve güvenlik güçlerine övgüde bulunarak, Suudi Arabistan’ın Beyrut Büyükelçisi Velid Buhari ile bir araya geldi. Mevlevi, Lübnan yargısının adam kaçırma suçunu ciddiye alacağını belirterek, "Arap kardeşlerimizle ilişkilerimizi bozmaya çalışanlarla" karşı karşıya gelineceğini vurguladı.

Suudi vatandaşının kaçırılması olayının, Suudi Arabistan ile  Lübnan ilişkilerin sıkı ve özverili olması nedeniyle herhangi bir şekilde etkilenmediğine değinen Mevlevi, olayla ilgili dokuz kişinin tutuklandığına işaret etti.

Ketaib Partisi lideri Sami Gemayel Twitter hesabından yaptığı açıklamada, olayın bir daha yaşanmaması adına turizm sezonunda ülkeyi her türlü güvenlik kaosuna sürükleme niyetinin önünün kesilmesi için sorumlu herkese en ağır cezaların verilmesini talep ettiğini söyledi.

Gemayel, “Suudi vatandaşının kaçırılmasının, Lübnan’ın güvelik,  ekonomi ve turizm sezonunu vurabileceğine değinerek, devletin prestijini geri kazanmak için bu pervasız eylemi gerçekleştirenlere karşı mümkün olan en yüksek önlemlerin alınması çağrısı  yaptı.



Trablus'taki çatışmalar, Dibeybe'nin Libya'daki nüfuzunun arttığını gösteriyor

Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
TT

Trablus'taki çatışmalar, Dibeybe'nin Libya'daki nüfuzunun arttığını gösteriyor

Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)

 

Trablus'ta gece saatlerinde rakip silahlı gruplar arasında çıkan şiddetli çatışmalarda en az altı kişi ve güçlü bir silahlı grubun lideri öldürüldü. Çatışmalar dün salı günü şafak vakti “istikrarın yeniden sağlandığının” duyurulmasıyla sona erdi.

Acil Durum ve Tıp Merkezi salı günü yaptığı açıklamada, “Güney Trablus'taki yoğun nüfuslu Ebu Selim bölgesi civarındaki çatışmaların yaşandığı yerden altı kişinin cesedinin çıkarıldığını” söyledi.

Pazartesi günü başlayan ve saatlerce süren, makineli tüfekler ve roketatarlar da dahil olmak üzere ağır silahların kullanıldığı çatışmalarda başka olası can kayıpları ve yaralanmalar bildirilmedi.

Yerel medya araçları Ganiva lakaplı Abdulgani el-Kikli’nin öldürüldüğünü bildirdi. İstikrarı Destekleme Birimi Başkanı olan Kikli, 2011'den bu yana Trablus'un önemli bölgelerini kontrol eden en önemli silahlı grupların kilit liderlerinden biri.

Muhammed el-Menfi başkanlığındaki Başkanlık Konseyi'ne bağlı gibi görünen İstikrarı Destekleme Birimi, İçişleri ve Savunma Bakanlıkları tarafından güvenliğinin sağlanması gereken devlet kurumları ve hayati öneme sahip tesisler üzerinde kontrolünü zorla dayatan en önemli silahlı gruplardan biri.

AFP'nin doğruluğundan emin olamadığı görüntüler, Kikli'nin yerde yattığını ve yakın mesafeden vurulduğu gösteriyor.

Analist Celal Harşavi, Ganiva'nın yeğeninin, “Trablus'taki silahlı grupların en güçlü ve etkili liderlerinden biri” olan adamın pusuya düşürüldüğünü söylediğini aktardı.

Harşavi, “Kikli’nin bankalar, telekomünikasyon, idareler ve hatta üst düzey diplomatik görevler gibi kilit pozisyonlara kendisine sadık kişileri atayabildiğini” açıkladı.

Salı günü okullar ve Trablus Üniversitesi güvenlik önlemleri kapsamında ikinci bir duyuruya kadar eğitime ara verdiler. Daha sonra Üniversite çarşamba gününden itibaren eğitime yeniden başladığını duyurdu. İçişleri Bakanlığı, “Vatandaşlar ile memurlara işlerine dönme” çağrısı yaparak, durumun “güvenli ve istikrarlı” olduğunu vurguladı.

Pazartesi akşamı uçaklar Trablus Havalimanı'ndan başkentin 200 kilometre doğusunda bulunan Misrata'daki güvenli bir yere nakledildi ve çok sayıda uçuş bu şehre yönlendirildi. Daha sonra havalimanına uçuşlar yeniden başlatıldı ve Mitiga Uluslararası Havalimanı hava sahası da açıldı.

Nüfuz haritasındaki değişim

Pazartesi akşamı Libya'nın başkentinde güçlü bir silahlı grubun liderinin öldürülmesi, saatlerce süren şiddetli çatışmalara ve grubunun kalesinden çıkarılmasına yol açtı. Bu durum, Trablus hükümetiyle ittifak halindeki silahlı grupların nüfuzunun güçlenmesiyle sonuçlanabilir.

Yıllardır Trablus'un geniş bir bölümünü kontrol eden Kikli'nin öldürülmesi, bundan daha geniş bir bölgenin istikrarı açısından da sonuçlar doğurabilir.

Libya önemli bir enerji ihracatçısı olup uzun süredir rakip doğulu ve batılı silahlı gruplar arasında bölünmüş durumda. Akdeniz'i geçerek Avrupa'ya ulaşmak isteyen göçmenler için bir hareket noktası ve bölgedeki rakip güçlerin mücadele alanı konumunda. Libya çatışması Rusya, Türkiye, Mısır ve BAE'yi de kendine çekti.

Kikli'nin öldürülmesinin ardından Ulusal Birlik Hükümeti, Başbakan Abdulhamid Dibeybe'nin düzensiz silahlı gruplar olarak adlandırdığı gruplara karşı güvenlik operasyonunun tamamlandığını duyurdu. Kikli'ye bağlı militanlar cezaevlerini yönettiler ve bakanlıklarda, devletin mali kuruluşlarında görevler üstlendiler.

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nden Tarık Megerisi, “Ganiva, Trablus'un fiilen kralıydı. Takipçilerinin bir kısmı İç Güvenliği kontrol ederken, diğer bir kısmı da Merkez Bankası'ndan yapılan nakit transferlerinin dağıtımını kontrol ediyorlardı. Ayrıca birçok kamu şirketi ve bakanlık da kontrolleri altındaydı” dedi.

Trablus'ta otoritenin güçlenmesi, son yıllardaki kendisini zorla görevden alma girişimlerinin ardından Türkiye'nin müttefiki ve Ulusal Birlik Hükümeti'nin Başkanı Dibeybe’yi de güçlendirecek. Aynı zamanda Doğu Libya'daki silahlı gruplarla kapsamlı çatışmadaki pozisyonunu destekleyecek.

Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti'ne bağlı silahlı gruplar, Kikli başkanlığındaki İstikrarı Destekleme Birimi'nin uzun süredir elinde tuttuğu bölgeleri ve üsleri hızla ele geçirdi. Ele geçirilen bölgeler arasında örgütün kalesi olan Ebu Selim bölgesi de yer alıyordu.

Kikli'nin devrilmesiyle birlikte Savunma Bakanlığı'na bağlı ve Dibeybe ile müttefik grupların, özellikle de Mahmud Hamza komutasındaki 444. Tugay ile 111. Tugay ve Misrata'dan gelen Ortak Harekât Gücü’nün daha büyük bir rol üstlenmesi mümkün.

Dibeybe'nin müttefiklerinin birleşmesi, Batı Libya'nın, komutan Halife Hafter'in on yıl önce rakiplerini tasfiye ederek ve diğer grupları kendi kontrolüne girmeye zorlayarak iktidarı ele geçirdiği Doğu Libya’ya benzemesine yol açabilir.

Atlantik Konseyi araştırmacılarından İmadeddin Badi, “Bu, Trablus'ta daha önce görülmemiş düzeyde bir saha kontrolünün önünü açıyor ve silahlı grupların sayısının azaltılmasını sağlıyor” dedi.

Libya, Muammer Kaddafi rejiminin 2011 yılında devrilmesinden bu yana bölünmelerle boğuşuyor. Ülke iki hükümet tarafından yönetiliyor: Biri uluslararası toplum tarafından tanınan ve Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Trablus'taki hükümet, diğeri ise doğuda Usame Hamad’ın başkanlık ettiği ve Meclis ile Mareşal Halife Hafter tarafından desteklenen hükümet.