Sudan’a Komşu Ülkeler Zirvesi’nde Sudan krizine ilişkin bir bakanlık mekanizması oluşturulmasına karar verildi

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Sudan krizini görüşmek üzere Kahire’de Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile bir araya geldi (Reuters)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Sudan krizini görüşmek üzere Kahire’de Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile bir araya geldi (Reuters)
TT

Sudan’a Komşu Ülkeler Zirvesi’nde Sudan krizine ilişkin bir bakanlık mekanizması oluşturulmasına karar verildi

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Sudan krizini görüşmek üzere Kahire’de Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile bir araya geldi (Reuters)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Sudan krizini görüşmek üzere Kahire’de Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile bir araya geldi (Reuters)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, bugün başkent Kahire’de düzenlenen Sudan’a Komşu Ülkeler Zirvesi’ne katılanlar ülkelerin, çatışmanın her iki tarafını da düşmanlıkları durdurmaya ve savaşı sona erdirmek için acil bir ateşkes taahhüt etmeye çağırdığını bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın Kahire merkezli haber ajansı ANA’dan aktardığı habere göre, Sisi zirvenin kapanış konuşmasında, katılımcı ülkelerin Sudan’ın egemenliği, birliği ve toprak bütünlüğüne tam saygı duyduklarını ve içişlerine karışmadıklarını ifade etti.

Sisi, Sudan’a Komşu Ülkeler Zirvesi’ne katılanların, ilk kez Çad’da toplanacak olan, Sudan krizine ilişkin bir dışişleri bakanları mekanizması oluşturma konusunda anlaştığını da belirtti.

Mısır Cumhurbaşkanı, Bakanlık mekanizmasının çatışmayı durdurmak ve krize kapsamlı bir çözüm bulmak için pratik ve uygulanabilir çözümler içeren bir uygulama planı geliştireceğini ekledi.

Sisi konuşmasının sonunda, zirveye katılan ülkelerin, Sudan halkına sağlanan insani yardımın topraklarından girişini kolaylaştırma konusunda anlaştıklarını da sözlerine ekledi.



Yeni ateşkes önerisi ile Witkoff'un orijinal önerisi arasında hangi farklar var?

Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)
Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)
TT

Yeni ateşkes önerisi ile Witkoff'un orijinal önerisi arasında hangi farklar var?

Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)
Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)

Herkes Hamas Hareketi ve diğer Filistinli grupların kabul ettiklerini bildirdikten sonra, arabulucuların Gazze Şeridi'nde geçici ateşkes için sunduğu son teklife İsrail'in vereceği yanıtı bekliyor.

Yeni öneri 60 günlük ateşkes öngörüyor. Çeşitli taraflar, bu yeni önerinin birkaç ay önce ABD Başkanı Donald Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un sunduğu öneriden çok da farklı olmadığını ve arabulucuların her iki tarafın da kabul etmesi umuduyla öneride birkaç kez değişiklik yaptığını vurguladı.

dfgtyu
Dün Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nın batısında İsrail’in hava saldırıları düzenlediği bölgeden kaçan bir kadın ve çocuk (AFP)

Katar Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Macid el-Ensari dün yaptığı açıklamada, Hamas'a Gazze'de ateşkes için sunulan önerinin, Filistinlilerin kanının dökülmesini önlemek için ‘mümkün olan en iyi seçenek’ olduğunu ve Hamas'ın bu öneriye son derece olumlu yanıt verdiğini söyledi. İsrail'in daha önce kabul ettiği öneriyle neredeyse aynı olan ve Hamas'ın kabul ettiği öneri, İsrail'in daha önce kabul ettiği öneriyle yüzde 98 aynı içeriğe sahip.

Peki, orijinal öneri ile güncellenmiş versiyonu arasında hangi farklar var?

Garantiler

Hamas ve daha önce İsrail tarafından sunulan önceki değişikliklerin bir kısmını içeren yeni öneri, ABD dahil arabulucuların garantisiyle 60 gün süreyle ateşkesin sağlanmasını, ikinci aşama müzakerelerin derhal başlatılmasını ve müzakereler devam ettiği sürece ateşkesin sürdürülmesini öngörüyor.

Orijinal öneri ise herhangi bir güvenceye atıfta bulunmuyor, müzakereler devam ettiği sürece ateşkesin devam edeceğini belirtmiyor, tarafları müzakereleri sürdürmeye çağırmakla yetiniyordu.

Hayatta kalan ve ölen rehineler

Yeni öneri, ilk gün ve ellinci günde iki grup halinde 10 İsrailli rehinenin salıverilmesi ve bunun karşılığında İsrail hapishanelerinde bulunan belirli sayıda Filistinli tutuklunun serbest bırakılmasını içeriyor. Serbest bırakılması istenenler arasında ömür boyu ve ağır hapis cezasına çarptırılmış yaklaşık 140 Filistinli tutuklunun yanı sıra, 15 yıldan fazla hapis yatmış 60 kişi, kadınlar, çocuklar ve 7 Ekim 2023 tarihinden sonra Gazze'den tutuklanan diğer kişiler de yer alıyor.

Orijinal öneri ise önceki anlaşmadaki takas şartlarıyla aynı şekilde, ilk gün rehinelerin tamamının serbest bırakılmasını öngörüyordu.

dfgthy
Dün Han Yunus’ta çadırlarına düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden Filistinlilerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)

Ateşkesin yedinci günden otuzuncu gününe kadar İsrailli 18 rehinenin cesetleri de iki aşamada teslim edilecek. Bunun karşılığında belirli sayıda Filistinlinin cesedi teslim edilecek. Orijinal öneride her İsrail cesedi karşılığında yaklaşık 10 Filistinli cesedinin teslim edilmesi öngörülüyordu.

İnsani yardımlar

Orijinal ve yeni teklifler, insani yardımların ilk günden itibaren derhal ve bol miktarda sağlanmasını öngörüyor.

sdfrgt
Dün Gazze Şeridi'nin orta kesimlerindeki Deyr el-Belah'a havadan yapılan yardımlar (AP)

İsrail'in çekilmesi

İki öneri, İsrail güçlerinin geçtiğimiz mart ayında ateşkesin ihlal edilmesinden önceki duruma geri dönmesini, bazı bölgelerde yaklaşık bir kilometre, diğer bölgelerde ise daha az veya daha fazla olmak üzere önceden belirlenmiş mesafelerde geri çekilmesini öngörüyor.

dfgthyu
Dün İsrail'in Gazze sınırında zırhlı bir askeri personel taşıyıcı tarafından gerçekleştirilen bir manevra (Reuters)

İsrail, arabulucuların son önerisinde yer alan ve Hamas'ın 4 hafta önce üzerinde değişiklikler yaptığı haritaya göre Morag Koridoru yakınlarındaki Refah'ın çeşitli bölgelerinde kalarak varlığını sürdürecek.

Ayrıca Gazze’nin yönetimi savaşın ertesi günü, Hamas ve Filistinli grupların silahları ve kaderini belirleyecek konular da dahil olmak üzere kapsamlı anlaşmanın şartları çerçevesinde tartışılacak.