7 maddede Ortadoğu ülkelerinin yeni "ekonomik koridor"dan kazanımları

Bölgenin dünya ekonomik haritasında daha fazla önemsenmesiyle birlikte çok kutuplu bir strateji için iyi bir seçim

(Independent Arabia)
(Independent Arabia)
TT

7 maddede Ortadoğu ülkelerinin yeni "ekonomik koridor"dan kazanımları

(Independent Arabia)
(Independent Arabia)

Halid el-Menşavi 

Analistler, Hindistan'da düzenlenen G20 zirvesinde açıklanan yeni ekonomik koridorun, uzun vadede elde edilecek kazanımların yanı sıra, Ortadoğu bölgesi ülkeleri için 7 hızlı kazanımı da içerdiğini söylediler.

2013 yılında açıklanan "İpek Yolu" projesinin rolünden çok uzak olan ve Ortadoğu bölgesinin önemli bir yer tuttuğu bu proje küresel ekonominin yeni haritasını şekillendirmeyi hedefliyor.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Hindistan, Ortadoğu ve Avrupa arasında ekonomik koridor projesine ilişkin mutabakat zaptı imzalandığını duyurdu.

G20 zirvesi oturum aralarında konuşan Veliaht Prens bu projenin altyapının geliştirilmesi ve iyileştirilmesine, limanların birbirine bağlanmasına, mal ve hizmet geçişinin artırılmasına ve ilgili taraflar arasındaki ticaret alışverişinin büyümesine katkıda bulunacağını da sözlerine ekledi.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi, "Koridor aynı zamanda küresel enerji arzının güvenliğini artırmak adına elektrik ve hidrojen ihracatı ve ithalatı için boru hatlarının döşenmesine de katkıda bulunacak. Mutabakat zaptı, temiz enerji geliştirme ve tüm taraflar için yeni, kaliteli iş fırsatları ve uzun vadeli kazanımlar yaratma çabalarını destekledi." diye konuştu.

Proje iki ayrı koridordan oluşuyor: Hindistan'ı Körfez'e bağlayan Doğu Koridoru ve Körfez'i Avrupa'ya bağlayan Kuzey Koridoru.

Bu proje, inşa edilmesinin ardından mal ve hizmetlerin geçişini sağlamak üzere mevcut kara ve deniz ulaşım yollarını tamamlayacak şekilde gemilerden demiryollarına kadar sınır ötesi bir ağ oluşturacak bir demiryolunu içeriyor 

Ortadoğu ülkelerinin kazanımları

Makroekonomik analist Dr. İmad Kemal, birçok ülkenin BRICS grubuna dahil edileceğinin açıklanmasının ardından yeni koridorun doğru zamanda geldiğine ve gerek Ortadoğu ülkeleri gerekse küresel ekonomi açısından 7 kazanım elde etmeyi hedeflediğine dikkat çekti.

Kemal, Independent Arabia'ya verdiği demeçte şunları söyledi:

Proje, pandemi ve ardından Ukrayna'daki Rusya savaşından bu yana yaşanan zorlu krizler ışığında küresel ticaret hareketini geliştirmek ve aynı zamanda küresel tedarik zincirleri için güvenli rotaların sağlanmasıyla ilgili sorunları çözmek adına doğrudan çalışacak. G20 ve BRICS ülkeleriyle ticaret alışverişini artırmanın yanı sıra proje enerji ve petrokimya alanında bölgedeki dev şirketlere yeni pazarlar yaratacak. Proje aynı zamanda yeni koridor kapsamında aralarındaki ticaret hareketi artan BRICS ülkeleri arasında ortak bir para birimine sahip olunması yoluyla bölge ülkelerinin rezervleri üzerindeki baskıyı azaltmayı hedefliyor. Proje küresel ekonomi haritasının yeni oluşumu üzerinde çalışacak ve Ortadoğu bölgesi ülkelerini yeni haritada gelişmiş ve önemli bir sıraya yerleştirecek.

Ekonomi uzmanına göre projenin, bölge ülkeleri ile gelişmiş ekonomiler arasında uzmanlık ve teknoloji alışverişini kolaylaştırması ve tüm bunların Ortadoğu bölgesi ülkelerinin aradığı ekonomik büyüme oranları çerçevesinde olumlu noktalara dönüşmesi bekleniyor.  

Petrol sonrası dönemde çeşitliliği teşvik etmek

İtalya Uluslararası Siyasi Araştırmalar Enstitüsü yakın zamanda yapılan bir araştırmada Hindistan, Ortadoğu ve Avrupa arasındaki ekonomik koridorun Suudi Arabistan ve BAE'nin küresel ticaretteki rolünü güçlendirdiğini ortaya çıkardı.

Enstitü koridorun söz konusu ülkelerin petrol sonrası dönemde küresel ticaretteki rolünü çeşitlendirmeyi desteklediğini ve Körfez'i jeopolitik rekabetin merkezine yerleştirdiğini kaydetti.

Enstitü, Körfez İşbirliği Konseyi ülkeleri için Kuşak ve Koridorun birbirini dışlayan girişimler olmadığını ve her iki durumda da Körfez'in iş avantajına sahip olduğunu açıkladı.

Enstitüye göre ABD tarafından desteklenen Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'nun Körfez bölgesi için iki acil ve sembolik sonucu var.

İlki Suudi Arabistan ve BAE'nin küresel ticaret yolları ve küresel güvenlikteki jeoekonomik ve jeostratejik rolünü güçlendirmek.

Öte yandan, Çin'in yeni duyurduğu "Kuşak ve Yol" girişiminin de odağı Körfez bölgesine çevriliyor.

İkinci olarak ise öngörülen koridor Suudi Arabistan ve BAE'nin ekonomik ve enerji hedeflerini en üst düzeye çıkarıyor.

Bu da onlara petrol sonrası aşamada vizyon programlarını hayata geçirmek için yararlı olan yeni çeşitlilik fırsatları sağlıyor.

Siyasi açıdan bakıldığında, halihazırda güçlü olan Körfez İşbirliği Konseyi ülkeleri, özellikle de Riyad ve Abu Dabi, uluslararası politika yapımında oyuncu haline gelecekler.

İki koridordan oluşacak projede yer alan ülkeler şunlar: Hindistan, BAE, Suudi Arabistan, Ürdün, İsrail ve Avrupa.

Proje inşa edildikten sonra, merkezinde Körfez bölgesi olmak üzere 2000'li yıllardan bu yana gelişen ekonomik ve insani bağlantılara limanlar, demiryolları, boru hatları ve kablolar aracılığıyla fiziksel bir form sağlayacak.

Proje aslında Hindistan, Ortadoğu ve Avrupa arasındaki ticaret ve enerji akışını artırmak için bir demiryolu ve yük koridoru olarak hizmet verecek şekilde tasarlandı.

Projede ayrıca bir güç kablosu, bir hidrojen boru hattı ve yüksek hızlı bir veri kablosu inşa edilmesi bekleniyor.

Çok kutuplu bir strateji için yeni bir seçenek

Enstitü, koridor projesinin Suudi Arabistan ve BAE'nin benimsediği çok kutuplu konumu ideal bir şekilde birleştirdiğini belirtti.

Projenin duyurulması özellikle de Suudi Arabistan ve BAE'nin BRICS grubuna üye olarak girmesinin ardından yapıldı.

Hem Kuşak hem de Koridor, Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerindeki petrol sonrası çeşitlendirme planlarını destekleyerek Körfez'i rakip bağlantı planlarının merkezine yerleştiriyor. 

Enstitü ekonomik koridorun Hürmüz Boğazı'nı bir kez daha stratejik manzaranın merkezine yerleştirdiğini, bunun da Hürmüz Boğazı ve Körfez güvenliğinin küresel güvenlik kaygılarında daha ön planda olacağı anlamına geldiğini belirtti.

Ayrıca proje, ABD'nin savunma alanında Körfez İşbirliği Konseyi'ndeki ortaklarıyla bölgesel zorlukları tespit etmek ve bunları birlikte yönetmek için adım adım ittifaklar kurarak ulaşmaya çalıştığı hedef olan entegrasyon mantığına da uyuyor.

İran'la bölgesel ateşkesin gerçeğe dönüştüğü bir zaman diliminde koridor projesinin Washington ile Körfez ülkeleri arasındaki savunma entegrasyon sürecini hızlandırması muhtemel.

Ayrıca Körfez bölgesi dışından yeni uluslararası aktörlerin bölgesel deniz güvenliğine katılımı da artıyor.

Proje bu eğilimi güçlendirmek için çalışacak. Son yıllarda Körfez bölgesindeki deniz tatbikatlarına giderek artan bir şekilde çok sayıda ülke katılıyor.

Independent Arabia - Independent Türkçe



BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
TT

BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından bugün yapılan açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi’nde yürüttüğü savaşın bölgenin ekonomisini mahvettiğini ve Filistin topraklarının ‘bekasını’ tehdit ettiğini belirterek, uluslararası ‘acil’ müdahale çağrısında bulundu.

BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yayınlanan yeni bir raporda, Gazze'nin yeniden inşasının maliyetinin 70 milyar doları aşacağı ve onlarca yıl sürebileceğini belirtildi. Raporda, savaş ve ablukanın ‘Filistin ekonomisinde eşi benzeri görülmemiş bir çöküşe’ neden olduğu uyarısında bulunuldu.

Askeri operasyonların hayatta kalmanın her temel unsurunu önemli ölçüde zayıflattığı ifade edilen raporda, “Gazze Şeridi, gıdadan barınmaya ve sağlık hizmetlerine kadar insan eliyle yaratılmış bir uçuruma itildi” denildi.

Sistematik bir şekilde devam eden yıkımın, Gazze'nin kendini yaşayabilir bir alan ve toplum olarak yeniden inşa etme yeteneğini zedelediği belirtilen raporda, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas ve diğer Filistinli silahlı grupların İsrail'in güneyine düzenlediği saldırıda çoğu sivil olmak üzere bin 221 kişi ölürken İsrail, Gazze Şeridi’ne  iki yıl süren yıkıcı bir savaş başlattı.

cdvfgthy
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’na geri dönen yerinden edilmiş Filistinlilerin görüldüğü havadan çekilmiş bir fotoğraf (AFP)

BM’nin güvenilir kabul ettiği Gazze Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre İsrail, Hamas'ın saldırısına misilleme olarak Gazze Şeridi’ne düzenlediği hava ve kara saldırılarında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 69 bin 756 Filistinliyi öldürdü.

Savaş, Gazze Şeridi'nde büyük yıkıma ve BM’nin bazı bölgelerde kıtlık ilan etmesine neden olan bir insani krize yol açtı.

UNCTAD raporuna göre Gazze Şeridi'ndeki yıkımın boyutu, ard arda ekonomik, insani, çevresel ve sosyal krizleri tetikleyerek, bölgenin gelişme düzeyindeki düşüşü tam bir yıkıma dönüştürdü.

Raporda, çift haneli büyüme ve önemli dış yardım desteğine rağmen, Gazze'nin 7 Ekim 2023 öncesi refah düzeyine geri dönmesinin onlarca yıl sürebileceği vurgulandı.

UNCTAD, koordineli uluslararası yardım, havale işlemlerinin yeniden başlatılması ve ticaret, hareket ve yatırım kısıtlamalarını hafifletmeye yönelik önlemleri bir araya getiren kapsamlı bir kurtarma planı çağrısında bulundu.

Gazze halkı ‘ciddi ve çok boyutlu bir yoksullukla’ karşı karşıya kalırken, UNCTAD, Gazze'deki her bireye yenilenebilir ve koşulsuz aylık nakit transferi sağlayan kapsamlı bir acil temel gelir programının başlatılmasını istedi.

Raporda, Gazze ekonomisinin 2023-2024 döneminde yüzde 87 oranında küçüldüğü ve kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) 161 dolar gibi cüzi bir rakama gerilediği, bu rakamın da küresel olarak en düşük oranlardan biri olduğu belirtildi.

Öte yandan Batı Şeria'da durum o kadar vahim olmasa da raporda ‘şiddet, Yahudi yerleşim birimlerinin inşasındaki hız ve işçi hareketliliğine getirilen kısıtlamaların’ buranın ekonomisini vurduğu ve UNCTAD'ın verileri kaydetmeye başladığı 1972 yılından bu yana en kötü ekonomik gerilemeye yol açtığı ifade edildi.


Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
TT

Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)

Gazze Şeridi’nin güneyinde yer alan Han Yunus kentinin Mevasi bölgesinde, bugün (Salı) sabah saatlerinde etkili olan yoğun yağışlar sonucu çok sayıda sığınmacı çadırı sular altında kaldı.

d
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş kişiler için kurulan geçici kampta, Filistinli çocuklar yağmurdan korunmaya çalışıyor (AFP)

Filistin Haber Ajansı WAFA bölgede çok sayıda çadırın yağmur suları nedeniyle zarar gördüğünü ve kullanılamaz hale geldiğini bildirdi. Kurtarma ekipleri su baskınından etkilenen çadır alanlarına müdahalelerini çeşitli noktalarda sürdürüyor.

csdfrg
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta, yağmur sonrası eşyalarını düzenleyen Filistinli bir aile (AFP)

Gazze Şeridi genelinde şiddetli sağanak yağış ve fırtınalarla birlikte sığınmacı kamplarında ek olumsuzluklara yol açmaktadır.

Öte yandan, 15 Kasım’da meydana gelen yağışlar sırasında da binlerce çadırın su baskını nedeniyle zarar görmüştü.

sd
Filistinliler, sular altında kalan sokaklardan, eşek arabalarıyla geçiyor (DPA)

 


Trablus, sınırların güvenliğini sağlama ve eğitim konusunda Türkiye’nin uzmanlığından yararlanmayı düşünüyor

UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
TT

Trablus, sınırların güvenliğini sağlama ve eğitim konusunda Türkiye’nin uzmanlığından yararlanmayı düşünüyor

UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ile iki ülke arasındaki güvenlik iş birliğini güçlendirmenin yollarını görüştü.

Libya İçişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, başkent Trablus'ta düzenlenen ve çok sayıda güvenlik yetkilisinin katıldığı toplantıda ‘karşılıklı çıkar alanlarında ortak koordinasyonun yönlerinin’ ele alındığını belirtildi. Açıklamada ayrıca toplantı sırasında ‘hedefli eğitim ve yeterlilik programları ile Libya İçişleri Bakanlığı personelinin yeteneklerinin geliştirilmesinin’ yanı sıra ‘düzensiz göçle mücadele, sınırların güvenliği ve Türkiye'nin uzmanlığından yararlanma ile ilgili konulara’ değinildiği belirtildi.

fvg
Dün başkent Trablus'ta Libya ve Türkiye heyetleri arasında yapılan toplantı (İçişleri Bakanlığı)

İçişleri Bakanı Yerlikaya’nın Trablus ziyareti, General Halife Hafter'in oğlu ve Libya Ulusal Ordusu (LUO) Genel Komutan Yardımcısı Orgeneral Saddam Hafter’in geçtiğimiz hafta sonu Türkiye'nin başkenti Ankara'da siyasi ve askeri düzeyde gerçekleştirdiği toplantıların ardından geldi.

Libya İçişleri Bakanı Trablusi, bakanlığının ‘ülkenin son yıllarda karşılaştığı zorluklara ve bunların güvenlik durumuna etkisine rağmen büyük çaba sarf ettiğini’ söyledi.

Gidişatı iyileştirmek için çalışmaların sürdüğünü ve bir dizi olumlu sonucun elde edildiğini vurgulayan Trablusi, bakanlığın, Avrupa Birliği (AB) ve Afrika ülkeleriyle doğrudan iletişim kanalları aracılığıyla yasadışı göç konusuna ‘özel önem’ verdiğini kaydetti.

Trablusi, Libya İçişleri Bakanlığı’nın güvenlik planının, sınırların güvenliğini sağlamaktan başlayarak, ardından çöl ve şehirlerin, son olarak da kıyıların güvenliğini sağlamayı içeren aşamalı bir yaklaşım benimsediğini, ayrıca göçmenler için gönüllü geri dönüş programını uyguladığını ve insan kaçakçılığına karışan organize suç çetelerini takip ettiğini de sözlerine ekledi.

Libya İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Bakan Yerlikaya’nın Libya İçişleri Bakanlığı’nın çabalarını övdüğünü ve Türkiye’nin düzensiz göçle mücadeledeki deneyimini ve son yıllarda elde ettiği olumlu sonuçları paylaştığını aktardı. İçişleri Bakanlığı, bu toplantının, istikrarı artırmak ve güvenlik alanındaki kurumsal çalışmaların konsolidasyonunu desteklemek amacıyla dost ülkelerle etkili iş birliği olanakları oluşturma yönündeki devam eden çabaları çerçevesinde gerçekleştirildiğini belirtti.

Saddam Hafter, birkaç gün önce Ankara'da Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Savunma Bakanı Yaşar Güler ile bir araya geldi.

LUO Genel Komutanlığı tarafından yapılan açıklamada, Ankara’daki görüşmelerde uluslararası sahnedeki son gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunulduğu belirtilirken, “Savunma Bakanı Güler ile iki ülke arasındaki askeri iş birliğini güçlendirerek bölgedeki güvenlik sorunlarının çözümüne katkıda bulunacak ve güvenlik ve istikrar çabalarını destekleyecek yollar tartışıldı” denildi.

Öte yandan UBH Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile İngiltere'nin Libya’daki yeni Büyükelçisi Martin Reynolds arasında yapılan toplantıda düzensiz göç konusu başlıca gündem maddesi oldu.

İngiltere’nin Libya (Trablus) Büyükelçiliği tarafından sosyal medya platformu X üzerinden görüşmeye ilişkin yapılan kısa açıklamada, Büyükelçi Reynolds'un Libya'daki diplomatik görevinde ilk kez görüşmesini Dibeybe ile gerçekleştirdiği ve ‘yapıcı bir toplantı’ olduğu belirtildi. Açıklamada ayrıca toplantıda düzensiz göç, güvenlik ve ekonomik büyüme alanlarında ortak önceliklerin ele alındığı belirtildi.