İsrail ordusu Gazze şehrinin derinliklerine ilerlerken şiddetli çatışmalar yaşanıyor

İsrail ordusu, Hamas Hareketi’nin kontrol merkezlerini ve yönetim noktalarını kontrol altına aldığını duyururken Kassam Tugayları ise İsrail ordusuna büyük kayıplar verdirdiğini bildirdi.

Dün Gazze Şeridi'ndeki Bureyc Mülteci Kampı’nda geniş çaplı yıkım meydana geldi. (AFP)
Dün Gazze Şeridi'ndeki Bureyc Mülteci Kampı’nda geniş çaplı yıkım meydana geldi. (AFP)
TT

İsrail ordusu Gazze şehrinin derinliklerine ilerlerken şiddetli çatışmalar yaşanıyor

Dün Gazze Şeridi'ndeki Bureyc Mülteci Kampı’nda geniş çaplı yıkım meydana geldi. (AFP)
Dün Gazze Şeridi'ndeki Bureyc Mülteci Kampı’nda geniş çaplı yıkım meydana geldi. (AFP)

İsrail ordusunun Gazze’nin iç kesimlerine doğru ilerlemesi sürüyor. Şehirde çatışmalar artmış durumda. İsrail ordusu Hamas Hareketi’nin kontrol merkezlerini ve yönetim noktalarının kontrolünü ele geçirdiğini açıklarken İzzeddin el-Kassam Tugayları, çok sayıda İsrail askerini öldürdüklerini, tankları ve askeri araçları imha ettiklerini duyurdu.

Diğer yandan İsrail ordusu, Gazze'nin kuzeyindeki tüm hastanelerin çevresindeki ablukayı daha da sıkılaştırırken kısmen faaliyet gösteren tek hastane olan Baptist Hastanesi’ne doğru ilerlemeye başladı. Diğer taraftan elektrik, su, yiyecek ve ilacın olmadığı Gazze'de abluka altındaki halkın yaşadığı trajedi daha da derinleşiyor.

Şarku'l Avsat'a konuşan Gazzeliler, İsrail ordusunun iç bölgelere ve mahallelere girmesiyle tamamen kuşatıldıklarını ve artık temel ihtiyaçlarını bulamadıklarını, İsrail askerlerinin üzerlerine ateş açmaları nedeniyle evlerinden dışarı çıkamadıklarını aktardılar. Gazzeliler, insansız hava araçları (İHA), tanklar ve askerlerin Gazze sokaklarında hareket eden her şeyi hedef aldıklarını ve kimsenin kendilerine ulaşamadığı insanları öldürdüklerini belirttiler. 

Gazze şehrinin merkezindeki Filistin Meydanı'na kadar gelen İsrail askerleri, şehrin çeşitli bölgelerine sızarak tıpkı Batı Şeria'da yaptıkları gibi evlere baskınlar düzenleyip Gazzelileri öldürmeye, tutuklamaya ve sorgulamaya başladılar.

İsrail, Batı Şeria'daki gibi bir güvenlik durumu yaratmak amacıyla Gazze şehrini tamamen kontrol altına almaya çalışıyor gibi görünüyor. Bu amaçla ordusunun istediği zaman saldırmasına, baskınlar düzenlemesine ve halkı öldürmesine izin veriyor.

Gazze’deki Filistinli gruplardan bir kaynak şu açıklamada bulundu:

“Direniş hareketi yönetimi, İsrail'in Gazze Şeridi'nde yeni bir gerçeklik dayatma girişiminin farkında. Ancak İsrail güçleri, her cephede ve her zaman şiddetli, aralıksız ve devam eden bir direnişle karşı karşıya kaldıkları ve ağır kayıplar verdikleri için burada bir dakika bile dinlenmeyecekler. Gazze sonuna kadar direnecek, teslim olmayacak ve beyaz bayrak çekmeyecek”

Fotoğraf Altı: Gazze Şeridi'nde, Bureyc Mülteci Kampı’ndaki enkazda kurbanları ve hayatta kalanları bulmak için arama kurtarma çalışmaları yürütüldü. (AP)
 Gazze Şeridi'nde, Bureyc Mülteci Kampı’ndaki nekazda kurbanları ve hayatta kalanları bulmak için arama kurtarma çalışmaları yürütüldü. (AP)

Hamas Hareketi’nin askeri kanadı Kassam Tugayları, savaşın 39’uncu gününde savaşçılarının Gazze şehrinin kuzeyindeki sıfır mesafeden yedi, Beyt Hanun'da da sıfır mesafeden iki asker olmak üzere dokuz İsrail askerini öldürdüğünü duyurdu. Kassam Tugayları tarafından yapılan açıklamalara göre Tel Aviv füzelerle vuruldu, tanklar, askeri araçlar ve personel taşıyıcıları imha edildi ve İsrail ordusunun konuşlandığı noktalar çeşitli anti-zırh ve anti-personel silahlarla hedef alındı.

Diğer yandan İsrail ordusu, çok sayıda askerinin öldürüldüğünü itiraf etti. İsrail ordusu, Çavuş Roy Marom ve Binbaşı (yedek) Raz Abulafia’nın öldürüldüğünü, dört askerin de yaralandığını, böylece Gazze'nin kuzeyine yönelik kara harekatında öldürülen toplam asker sayısının 46'ya yükseldiğini açıkladı.

İsrail ordusu, askerlerinin Gazze şehrinde Hareketi’nin kontrol merkezlerini ve yönetimini temsil eden noktalarının kontrolünü ele geçirdiğini ve Kassam Tugayları üyelerini öldürdüğünü duyurdu. İsrail ordusundan yapılan açıklamada, 162’nci Tümen’in şimdiye kadar 160'tan fazla tünelin yerini tespit ettiği belirtildi.

Açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Yaklaşık 2 bin 800 terör altyapısı hedef alındı, Hamas terör örgütünün yaklaşık bin üyesi ve lideri öldürüldü. Son birkaç saat içinde Şati Mülteci Kampı’nın operasyonel kontrolü ele geçirildi. 162’nci Tümen, Gazze Şeridi'ndeki faaliyetleri kapsamında Hamas terör örgütünün stratejik ve hayati önem taşıyan binalarına girdi. Bunlar arasında Force 17 Sitesi, Hamas Güvenlik Meydanı, terör örgütünün askeri faaliyetler ve kaçırılan kişileri tutmak için kullandığı Rantisi Hastanesi ve Bedir Sitesi yer alıyor.”

Fotoğraf Altı: Dün Gazze'ye atılan bir termal bomba. (AP)
Dün Gazze'ye atılan bir termal bomba. (AP)

Açıklamada ayrıca ana polis merkezinin, bir mühendislik fakültesinin, Gazze valisinin evinin ve Gazze şehrinde savaşın başlarında İsrail tarafından öldürülen Eymen Nevfel komutasında olan Kassam Tugayları’nın merkezi karargahının yanı sıra eğitim merkezleri ve güvenlik ofislerinin de ele geçirildiği belirtildi.

İsrail ordusu savaşı sürdürürken Gazze’deki hastanelerin çoğu hizmet dışı kaldı.

Hamas'ın üst düzey yöneticilerinden Usame Hamdan’ın aktardığına göre İsrail'in Gazze Şeridi'ni bombalaması ve karadan işgal etmesi, kuşatma altındaki Gazze Şeridi'ndeki 35 hastaneden 25'inin hizmet dışı kalmasına yol açtı.

İsrail ordusu Gazze'deki Şifa Hastanesi'ni kuşatırken Kassam Tugayları komuta merkezinin yanı sıra Rantisi, el-Uyun, en-Nasır ve Kudüs hastanelerinin de kuşatıldığı açıkladı.

İsrail ordusu, kuşatma altındaki hastanelere giriş-çıkış her türlü hareketi engelliyor.  İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari, pazartesi gecesi, Rantisi Hastanesi'nin altında bir tünel olduğunu ve bu tünelin askeri amaçlarla ve rehineleri tutmak için kullanıldığını iddia ettiği bir video yayınladı. Ancak iddialar Hamas ve Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından yalanlandı.

İsrail ordusu hastanelere yönelik ablukayı sıkılaşırken, Şifa Hastanesi'ndeki doktorlar dün onlarca kişinin cenazesini hastane bahçesine gömmek zorunda kaldılar.

Bölgedeki gazeteciler, halkın tıbbi ve idari ekiplerin hastane kompleksinin avlusunda toplu mezar kazmaya gönüllü olduklarını ve 100'e yakın cenazeyi buraya defnettiklerini aktardılar.

Hastaları ve çocukları hastanelerden çıkarmak için yoğun temaslar sürdürülse de bu yapmak neredeyse imkansız gibi görünüyor.

İsrail ordusuna göre burası güvenli bir bölge. İsrail, bir yandan çatışmalar devam ederken, diğer yandan Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus şehri dahil olmak üzere Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerini bombalamaya devam etti.

Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi ve Batı Şeria'da Filistinlilere yönelik saldırılarının başlamasından bu yana şehit sayısının 11 bin 451'e yükseldiği duyuruldu. Açıklamaya göre yaralıların sayısı ise 4 bin 630'u çocuk, 3 bin 130'u kadın, 682'si yaşlı olmak üzere 29 bine ulaştı.



İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
TT

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)

İsrail Times gazetesine göre, İsrailli bir yetkili bugün, Hamas'ın üst düzey lideri Raid Saad'ın Gazze şehrinde düzenlenen bir hava saldırısında öldürüldüğünü doğruladı. Bu da İsrail'in ateşkes anlaşmasını ihlal etmesi anlamına geliyor.

Alman Basın Ajansı'na (DPA) göre görgü tanıkları ve sağlık kaynakları bugün, Gazze şehrinin güneybatısındaki Raşid Caddesi üzerindeki Nablusi kavşağı yakınlarında bir araca düzenlenen İsrail hava saldırısında dört Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

Görgü tanıkları, İsrail uçağının Nablusi Meydanı yakınlarında bir araca birkaç füze ateşlediğini, aracı imha ettiğini ve can kayıplarına yol açtığını söyledi. Ambulans ekipleri, ölü ve yaralıları hastanelere taşımak için acilen olay yerine gitti.

İsrail askeri sözcüsü Avichay Adraee ise yaptığı açıklamada, ordu ve Şin Bet'in (İsrail Güvenlik Teşkilatı) Gazze Şehrinde üst düzey bir Hamas komutanını hedef alan bir saldırı düzenlediğini ve onu son zamanlarda hareket için silah üretimi ve yeniden yapılanma çalışmaları yapmakla suçladığını belirtti.

İsrail Ordu Radyosu, saldrırının hedefinin, İzzeddin el-Haddad'dan sonra "Hamas'ın ikinci adamı" ve askeri üretim dosyasından sorumlu kişi olarak tanımladığı Raid Saad olduğunu bildirdi. İsrail'in bugünkü operasyonu gerçekleştirmeden önce son haftalarda kendisine birkaç kez suikast girişiminde bulunduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’ın İbranice yayın yapan Ynet internet sitesinden aktardığına göre Raid Saad Hamas'ın askeri kanadı olan Kassam Tugayları'nın liderlerinden biri.

Hamas'tan hava saldırısının hedefinin kimliğiyle ilgili resmi bir açıklama yapılmadı.

Axios haber sitesi, İsrail'in saldırıdan önce Amerika Birleşik Devletleri'ni önceden bilgilendirmediğini ifade etti.


Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Macid Kıyali

Suriye’de Beşşar Esed rejiminin düşmesinin ardından geçiş dönemi liderliği ile muhalifleri arasında yaşanan iç çatışma, siyasi sistemin niteliği, özellikle de merkeziyetçilik mi yoksa ademi merkeziyetçilik mi, merkezi bir devlet mi yoksa federal bir devlet mi tartışmaları üzerine yoğunlaşıyor.

Bu konu meşru olmasına rağmen, tartışmaya katkı sağlamak amacıyla bazı temel gözlemler aşağıda sunuyorum.

İlk gözleme göre ademi merkeziyetçilik ya da federalizm meselesini gündeme getirmek, bu konuda kutuplaşmanın temel nedeninin Suriye’deki iç çatışmada kimlik, etnik, mezhepsel ve bölgesel özelliklerin baskın olması olduğu gerçeğini görmeyi zorlaştırdı.

Çatışmanın önde gelen tarafları, siyasi veya sınıfsal güçleri ya da tarafları temsil etmekten ziyade kimlik temelli yahut mezhepsel, etnik ve bölgesel kimliği vurgulayan taraflar olduklarından, bu konunun siyasi niteliği göz ardı ediliyor.

Dikkati çeken ikinci gözleme göre ise federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet için mücadele eden güçler, bunu demokrasi meselesinden daha öncelikli tutuyorlar. Bunun nedeni, söz konusu güçlerin (SDG, Suveyda'daki Hicri Hareketi ve kıyı şeridinde Esed rejiminin çöküşünden etkilenen güçler) demokratik olmayan güçler olmaları. Prensipte pozisyonları, politikaları ve tercihleri ve temsil ettiklerini iddia ettikleri gruplarla olan ilişkileri göz önüne alındığında bu güçlerin Esed rejimi altında kendilerini ifade etmedikleri ve bu konuyu bu kadar yoğun bir şekilde gündeme getirmedikleri unutulmamalı.

Üçüncü ve belki de en önemli gözleme göre federal bir devlette kimlik statüsü konusundaki çatışmaya öncelik verilmesi, devletin kurulması ve vatandaşlık taleplerini ya gölgeliyor ya da ön plana çıkarıyor. Bunların, 54 yıllık Esed döneminde eksik olan iki temel unsur olduğu ve özellikle mevcut koşullarda, yani devletin kurumlar ve hukuk devleti olarak yeniden kurulması ve vatandaşların güçlendirilmesi, böylece Suriyelilerin gerçek anlamda özgür ve eşit vatandaşlar olarak bir halk haline gelmeleri için ülke genelinde Suriyelilerin en çok ihtiyaç duyduğu unsurlar olduğu unutulmamalı.

Bu yüzden iki temel sorunla karşı karşıyayız. Bunlardan birincisi, artık var olmayan Esed rejiminin Suriye'nin birliğini zayıflatıp bozmayı başarması, Suriyelileri mezhep, din, etnik köken, bölge ve aşiret aidiyetlerine göre sınıflandırması ve ‘böl ve yönet’ politikası uyarınca onları birbirlerine düşürmesinden kaynaklanıyor.

İkinci sorun, Suriyelilerin kendi koşullarını kontrol edememeleri. Bu durum, Suriye’nin geleceğinin, Suriye halkının aleyhine, uluslararası güçlerin, özellikle ABD ve bölgesel tarafların meselesi haline gelmesine neden oldu. Bu durum, kimlik çatışmaları, özellikle de silahlı çatışma veya silahlı milisler şeklinde ortaya çıkan çatışmalar için de geçerli.

Federalizm, bir ülkeyi bölmek değil, aksine ülkenin birliğini organize etmek ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevre bölgelere müdahale etmesini önlemek için daha uygun bir yöntem. Böylelikle karşılıklı güven temelinde hükümete daha geniş katılım sağlanır.

Suriye geçiş dönemi yönetimi ve Suriye muhalefetinin geri kalanı, gelecekteki siyasi sistemin nasıl olacağı ve otoriterliğin ve marjinalleşmenin geri dönüşünü önlemeye katkıda bulunanlar da dahil olmak üzere yeni konsensüsler oluşturmak için neyin uygun olduğu konusunda kafa karışıklığı ya da netlik sağlanamaması ortaya çıkan federalizm ve ademi merkeziyetçilik konusundaki tartışmalardan sorumlu.

Aslında, yeni yönetime bağlı olanlar ve geleneksel Suriye muhalefeti tarafından federalizmin reddedilmesinin sebebi, aceleci davranışlar, duygusal ve milliyetçi coşku ve önyargılar.

Söz konusu tartışmayı kapatmak yerine açmalı, tüm soruları sormalı. Çünkü Suriye’nin geleceği tartışmaya açık. Tüm Suriyeliler bu tartışmayla ilgileniyor ve bu konuda cevaplar bulmaya katkıda bulunuyor.

Daha spesifik olarak, federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet tartışmasıyla ilgili olarak, federalizmin herhangi bir ülkenin bölünmesi anlamına gelmediği, aksine birliğin daha uygun bir şekilde örgütlenmesi ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevreyi kötü yönde etkilemesini önlemek için, karşılıklı güvene dayalı yönetişime daha geniş katılımı garanti eden bir sistem olduğunun anlaşılması gerekiyor.

Toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlik çözümleri getirilemedi. Çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyaya, topluma, egemenliğe ve devlete sadece bölünmeler getirir.

Tüm bunlar bölünmek değil, federalizm gücün paylaşılması anlamına gelir. Dışişleri, savunma ve genel ekonomi yönetimi gibi devlet egemenliği ile ilgili konularda merkezileşme söz konusu. Bunların tümü birleşik parlamento ve merkezi hükümetin sorumluluğunda. Öte yandan iç güvenlik, eğitim, sağlık ve yerel kalkınma konularının yönetimi eyaletlerin veya yerel yönetimlerin yetki alanına girer.

Burada bazılarının endişelerini hafifletebilecek en önemli nokta, federalizmin etnik köken/milliyet veya din/mezhep yerine coğrafyaya dayalı olmasıdır. Çünkü herhangi bir kimlik meselesi, demokratik karakterini zayıflatır ve eşit vatandaşlık haklarının ve vatandaşların devletinin güçlenmesini engeller. Tıpkı Lübnan'da ve Irak'ta olduğu gibi.

Elbette, birçok alanda idari meselelerle ilgili olan ademi merkeziyetçi bir devleti, anayasaya göre yetkileri paylaşan federal bir devletle karıştırmak bir sorundur. Şarku'l Avsat'ın al Majalla'dan aktardığı analize göre federal devleti ayrılıkçı bir devlet olarak görmek de bir tür karışıklık veya yanılgı olarak adlandırılabilir, ancak bu doğru değil, çünkü merkezi devletler, yönetim, temsil ve kaynak dağıtımında esnekliğe sahip federal devletlere göre ayrılmaya çok daha yatkındır, zira günümüzün en büyük, en güçlü ve en zengin devletleri federal devletlerdir.

Bu yüzden herhangi bir kimlik grubuyla anlaşmazlık, kavramların karışmasına veya çarpıtılmasına yol açmamalı. Örneğin, İsrail'in siyasi sistem olarak demokrasiyi benimsemesi, demokrasiye karşı düşmanlığı teşvik etmemeli. Ayrıca, belirli bir önermeye elverişli olmayan koşullar olduğunu gözlemlememiz, bu kavramın tartışmaya açılmaması, geliştirilmemesi ve belirli bir ülkede devlet kurulması için ulusal birliği oluşturmaya hizmet eden bağlamlara yerleştirilmemesi gerektiği anlamına gelmez.

Son olarak, bu alanda, özellikle Suriye bağlamında, dikkate alınması gereken iki konu var. Öncelikle ülkenin toprakları üzerinde devlet egemenliğinden söz edilmesi için bunun halkın birliği gerçeğine dayanması gerekiyor. İkinci olarak ise toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlikle ilgili bir çözüm bulunmuyor, çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyanın, toplumun, egemenliğin ve devletin bölünmesine yol açar.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli al Majalla dergisinden çevrilmiştir


Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

 Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
TT

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

 Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Suriye güvenlik kaynakları bugün, Suriye güvenlik güçleri ile ABD kuvvetlerinin, ülkenin orta kesimindeki Tedmür kentinde ortak devriye sırasında silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Suriye resmi haber ajansı SANA’ya konuşan bir güvenlik kaynağı, saldırıda Suriye güvenlik güçlerinden iki kişinin ve bazı ABD askerlerinin yaralandığını, saldırıyı gerçekleştiren kişinin ise öldürüldüğünü açıkladı.

Kaynak, olayın ardından ABD’ye ait helikopterlerin yaralıları et-Tanf Üssü’ne tahliye ettiğini belirterek, saldırının nedenleri ve koşullarına ilişkin henüz bilgi bulunmadığını ifade etti.

Olay nedeniyle Deyrizor-Şam uluslararası kara yolunda trafiğin geçici olarak durdurulduğu, bölge semalarında ise yoğun hava hareketliliği yaşandığı kaydedildi.